Yatırım şemsiyesi tersine dönüyor
Arkadaşımız Jülide Yiğittürk Gürdamar’ın uluslararası denetim ve danışmanlık şirketlerinin yöneticileriyle görüşerek hazırladığı haberi, yabancıların ülkemizde satın alma ve ortaklık iştahının biraz frenlendiğini ortaya koyuyor.
Denetim ve danışmanlık şirket yöneticilerinin verdikleri bilgilere göre, 2013 yılında şirket satın almalar ve birleşmelerin sayısı 217, toplam büyüklük değeri 17.5 milyar dolar iken, bu yılın 11 aylık döneminde 200 işlemde 17 milyar dolarlık bir rakama ulaşılmış. Bu sonuçlar, yıl sonunda geçen yıl sonu benzeri bir sonuç beklentisini ortaya koyuyor.
Görüşülen yöneticiler, bu “hafif frene” basılmasındaki sebepleri anlatırken ülkemizdeki ekonomik göstergeler, vergilendirme sorunları ve bölgemizdeki jeopolitik sorunların etkisinin olduğunu, yurtdışındaki etkilerin ise Amerika’daki iyileşme ve bazı gelişmekte olan ülkelerin yabancı yatırımcılara sunduğu avantajlı yatırım ortamı olduğunu belirtiyorlar.
Denetim danışmanlık firma yöneticileri, son yıllarda Türk yatırımcıların yurtdışı ilgisinin artığı sektörleri sıralarken, endüstriyel ürünler, medya, gıda, bankacılık, telekom alanlarına yatırım yapmaya başladıklarını açıklıyorlar.
Son yıllarda yabancıların Türkiye’ye, bizim yatırımcılarımızın yurt dışına yatırım rakamlarına baktığımda “tersine dönen bir şemsiye” ile karşılaşıyorum. Her ne kadar yabancıların ülkemize yatırımları toplam içinde daha yüksekse de son yılın 11 aylık verileri oranların çok yaklaştığını ortaya koyuyor.
Yıllara göre yatırım tarafındaki gelişmeye baktığımızda ise ortaya çıkan sonuçlar şöyle:
2006 yılında yabancıların Türkiye’de, Türklerin yurtdışı yatırımları toplamı 19 milyar 316 bin dolar. Bunun 17 milyar 639 milyon dolarlık yüzde 91.3’lük bölümü yabancıların ülkemizdeki yatırımları oluşturuyor. Buna karşılık aynı yıl bizim yatırımcılarımızın yurtdışı toplam yatırımları 1 milyar 677 milyon dolar, toplam içindeki payları yüzde 8,7 seviyesinde.
2013 yılında toplam dışardan ülkemize, ülkemizden yurtdışına 13 milyar 457 milyon dolarlık yatırım yapılmış. Bunun 10 milyar 241 milyon dolarlık yüzde 77.1’ini yabancıların ülkemize yatırımları oluştururken, 3 milyar 326 milyon dolarlık yüzde 23.9’unu bizim yatırımcılarımızın yurt dışı yatırımları oluşturuyor.
2014 yılının 10 aylık döneminde yabancıların ülkemizde, yatırımcılarımız yurt dışında yatırımları toplamı 11 milyar 574 milyon dolar olmuş. Bunun 6 milyar 866 milyon dolarlık yüzde 58.1’ini yabancıların ülkemize yatırımları oluştururken, 4 milyar 708 milyon dolarlık bölümünü yüzde 41.9’unu bizim yatırımcılarımızın yurt dışı yatırımları oluşturuyor.
Ancak, bu tabloda yer alan yatırımlar ağırlıklı olarak büyük volümlü işlemler. Bizim buna KOBİ’lerimizin içinde yer aldığı ve rekabetçiliğini geliştirecek işbirliği ve satın almaları eklemeye ihtiyacımız var. Bunun içinde bazı özendirici yasal düzenlemeler ve desteklerle ilgili adımlar atmalıyız. Bu yolla, KOBİ’lerimizin durgunluk taşıyan Avrupa’da fırsatları değerlendirmesini, rekabetçiliklerini artırmasını ve pazar elde etmesini sağlayabiliriz.