Cumhuriyet’in 94. yılına yakışır bir çalışma

Gazatemiz tarafından hazırlanan 'Cumhuriyet’in 94. Yılı' ilavesinde Mustafa Kemal’in, “Siyasi ve askeri zaferler ne kadar büyük olurlarsa olsun, iktisadi zaferle tetviç edilmezse husule gelen değerler payidar olamaz az zamanda çöker...” sözüne yer verildikten sonra, Cumhuriyet tarihinde inişli çıkışlı dönemlerin yaşandığı belirtilerek, 94 yıllık dönem içersinde görev alan 64 Hükümetin programlarının neler içerdiğinin özetlerine yer veriliyor.

Ekte ayrıca, Üçüncü Boğaz Köprüsü, Marmaray, Avrasya Tüneli, İzmit Körfez Geçişi, Yavuz Sultan Köprüsü, Bakü-Tiflis demiryolu, Boğaz Tüp Geçiş projesi, Çanakkale Köprüsü, 3. Havalimanı, Kanal İstanbul, savunma sanayii yatarımları gibi bitmiş ve proje halindeki son dönemin dev projeleri konusunda arkadaşımız Mehmet Kaya’nın hazırladığı bir araştırma yer alıyor.

Güven Sak tarafında kaleme alınan “Cumhuriyet’in iktisadi kazanımları 21. Yüzyıla nasıl taşınır?” başlıklı makalede ise, Cumhuriyet bir anlamda meydan okumarın tarihidir yargısı ortaya kınuluyor. Türkiye’nin nasıl sanayi ülkesi olduğu, kendi bölgesinde önemli sanayi ülkesi olması gibi konularda tarihi gelişmeye yer veriliyor. Cumhuriyet döneminin Türkiye için bir başarı öyküsü olduğu vurgusu yapılıyor. Ardından yeni sanayi devriminin teknolojik alt yapısının Türkiye için fırsat oluşturduğu belirtilerek,”İçinden küresel değer zinciri geçen ülke olmak, içinden boru geçen ülke olmaktan zordur” yargısına yer veriliyor.

Cumhuriyetin 94. yılını ve içinde bulunduğumuz dönemi ele alan ilaveden söz ederken, ben geriye dönüp bir de Cumhuriyet’in ilan ediliş dönemine değinmek istiyorum.

Cumhuriyetin ilanı konusuna değinirken Nutuk’ta yer aldığı şeklinde 28 Ekim günü bazı paşalar ve milletvekillerinin Çankaya’da katıldıkları yemeğe gitmemiz gerekir. Mustafa Kemal bu yemeğe davet ettiği kişilere yemek sırasında “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz” açıklamasını yapar.

Yemek dağıldıktan sonra köşkte misafir olan İsmet Paşa ile bir kanun tasaısı müsvettesi hazırlarlar.1921 Anayasasının birinci maddesinin sonuna “Türkiye Devletinin Hükümet şekli Cumhuriyettir”eklemesi yapılır. 3. maddesinde ise “Türkiye Devleti Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur” düzenlemesi yer alır.

29 Ekim günü Cumhuriyet kararı Meclis’te saat 20.30’da kabul edilir. Ardından 20.45’te 158 üye oy birliği ile Ankara milletvekili Mustafa Kemal Paşa’yı Cumhurbaşkanı seçer.