Gayrimenkul yatırım ortaklığında ne değişti

Hasan AKDOĞAN
Hasan AKDOĞAN GÜMRÜK VE DIŞ TİCARET hakdogan@akddenetim.com

Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslarda Sermaye Piyasası Kurulu’nca esaslı değişiklikler yapıldı. Yapılan değişikliklerde atıf yapılan bakanlık ismi olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı da işin sokulmuş oldu.

Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kuruluşlarına ve kurucularına, paylarının ihracına, satışına ve devrine, faaliyet esaslarına, yönetim ilkelerine, portföy sınırlamalarına, portföylerinde bulunan varlıkların ve hakların değerlemesine, varlıkların saklanmasına, imtiyazlı pay ihracına, ortaklarında ve yöneticilerinde aranacak niteliklere, kamuyu aydınlatma ve yatırımcıların bilgilendirilmesi yükümlülüklerine, kâr dağıtımına, gayrimenkul yatırım ortaklığı statüsünden çıkmalarına, tabi olacakları diğer yükümlülüklere ve anonim ortaklıkların gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşümüne ilişkin esaslar yeniden düzenlendi.

Türkiye bu alanda; altyapı şirketi, altyapı yatırım ve hizmetleri, Sermaye Piyasaları Birliği, gayrimenkul değerleme kuruluşu, ilişkili taraf, işletmeci şirket, nitelikli yatırımcı, gayrimenkul yatırım ortaklığı, ortaklık aktifi, ortaklık portföyü, sermaye piyasası lisanslama sicil ve eğitim kuruluşu, yatırım dönemi, yönetim kontrolü, gibi kavramlarla meşgul olmaya başladı.

Gayrimenkul yatırım ortaklığı bu değişiklikle, gayrimenkuller, gayrimenkul projeleri, gayrimenkule dayalı haklar, altyapı yatırım ve hizmetleri, sermaye piyasası araçları, Takasbank para piyasası ve ters repo işlemleri, Türk Lirası cinsinden vadeli mevduat veya katılma hesabı, yabancı para cinsinden vadeli ve vadesiz mevduat veya özel cari ve katılma hesapları ile iştirakler ve Kurulca belirlenecek diğer varlık ve haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla paylarını ihraç etmek üzere kurulan ve sınırı çizilen faaliyetler çerçevesinde olmak kaydıyla ocak ayında yayınlanan tebliğde izin verilen diğer faaliyetlerde bulunabileceklerdir.

Ortaklıklar gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak kurulabileceği gibi, anonim ortaklıklar esas sözleşmelerini kanun ve bu tebliğ hükümlerine uygun olarak değiştirerek gayrimenkul yatırım ortaklığına da dönüşmesine izin veriliyor.

Keza; gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak kurulan veya esas sözleşme tadili yoluyla gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşen ortaklıkların, paylarını halka arz yoluyla satabilmek için kuruluşlarının veya esas sözleşme değişikliklerinin ticaret siciline tescilini takip eden üç ay içinde faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli olan mekan, donanım ve personeli temin etmeleri ve organizasyonu kurmaları, gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak kurulan ortaklıkların genel müdürün atanmasına ve portföye dahil edilecek varlıklara ilişkin taahhütlerini yerine getirmeleri, şekli ve esasları Kurulca belirlenecek halka arz standart formunu ve formda belirtilen belgeleri tamamlayarak çıkarılmış sermayelerinin asgari %25’ini temsil eden payların halka arzına ilişkin izahnamenin onaylanması talebiyle kurula başvurmaları zorunlu hale getiriliyor.

Ortaklıklarda görev alacak yönetim kurulu üyelerinin, tebliğin 7’nci maddesinde belirtilen şartların yanı sıra, yönetim kurulu üyelerinin çoğunluğunun dört yıllık yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmaları ve ortaklığın faaliyet konusunu yakından ilgilendiren gayrimenkul, altyapı, hukuk, inşaat, bankacılık ve finans gibi alanlarda en az üç yıllık tecrübeye sahip olmaları zorunluluğu getiriliyor. Ortaklıkların, alım satım kârı veya kira geliri elde etmek amacıyla; arsa, arazi, konut, ofis, alışveriş merkezi, otel, lojistik merkezi, depo, park, hastane ve benzeri her türlü gayrimenkulü satın alma, satma, kiralama, kiraya verme ve satın alma veya satmayı vaad edebilme, faaliyetine izin veriliyor. Bunun gibi birçok değişiklik yapılmış ve ileride de yapılacağı anlaşılıyor.

Bu tür ortaklıkların, günümüz Türkiye’sinde yer edindiğine şahit oluyoruz. Kentleşmenin yarattığı rantın ne kadar kısmı bu ortaklıklar üzerinden geçecek sorusu çeşitli cevaplarbulabiliyor. Teknik ve mevzuatsal düzeyde ekonominin gerekleri işlerse bu sistem işe yarayabilir. Maniplasyonlar devreye girerse işin ucunun nereye varacağı bilinmez.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar