56 milyon hayvanın varlığı tehdit eden şapla mücadele başladı
56 milyon büyük ve küçük baş hayvan varlığı tehdit eden Şapla mücadele başladı
Dört yıl aradan sonra, değişime uğramış virüslü şap hastalığı, Eylül ayında Asya I virüsü ile Van’da görüldükten sonra, hızla yurda yayılınca bir çok kentte hayvan pazarları kapatıldı ve hayvan sevkiyatları art arda birçok ilde durduruldu. Ve aşılamayla mücadele başlatıldı. 14.2 milyon büyükbaş, 42 küçükbaş hayvan varlığını tehdit altında bırakan bu hastalığın önlenmesi için hızla üretilen aşılar, hastalık görülen kentlere dağıtılarak aşılanma işlemlerine başlanırken, terör olaylarının sürdüğü illerde aşılama işlemlerinde sorunlar yaşandığı söyleniyor.
Şap hastalığı dünyada ilk kez 470 yıl önce görülmüş olan virüse dayalı bir hastalık. Virüs zaman içinde değişim geçirdiği için tekrarlayan bir hastalık. Ülkemizde de ilk kez 101 yıl önce şap hastalığı görülmüş. O günden bu yana zaman zaman ülkemizde farklı bölgelerde virüsünde değişim yaşanan hastalıkla karşılaşılıyor. Şap hastalığı ihbarı zorunlu hayvan hastalıkları arasında yer alıyor. Ve görülür görülmez önleme çalışmaları sevkiyatların durdurulması ve aşılamalarla ve mücadele başlatılıyor. 1957 yılında ülkemizdeki büyük salgın üzerine Ankara’da Şap Enstitüsü kuruldu ve bu enstitüde hastalığa karşı aşı ürtimine başlandı. Yıllık ortalama 40 milyon doz aşı üretilerek yurdun hayvancılık bölgelerine dağıtılıyor.
Son olarak Eylül ayında ilk olarak Van’da görülen Asya I adı verilen virüse neden olan Şap hastalığının, Suriye’den yurda sokulan hastalıklı hayvanlar nedeniyle yaygınlaştığı saptandı. Bu Şap virisüne karşı Şap Enstitüsünde hemen aşı üretimine başlandı.
Hastalık görülen alanlarda sağlıklı ve hastalıklı hayvanlar birbirinden ayrıldı. Yurdun çeşitli kentlerine hızla yayılan hastalık karşısında bir yandan hayvan pazarları kapatılıp, kentler arası sevkiyatlar durdurulurken, bir yandan da hızla üretimi yapılan aşılar hastalığın görüldüğü kentlere ulaştırnılarak aşılamalarla, 56 milyon küçük ve büyük baş hayvan varlığı koruma altına alınma girişimi başlatıldı. Uzmanlarhastalığın önlenmesi için, hastalık görülen hayvanların bulunduğu alanın 20 kilometre çapındaki bütün küçük ve büyük baş hayvanların aşılanmasının şart olduğunu belirtiyorlar. Şap hastalığı hayvanlarda gelişme geriliği, süt ve et veriminde azalma, gebe hayvanlarda düşük ve buzağılarda yüksek ölüm oranlarına neden oluyor. Yurt içinde hayvan sevkiyatına engelleme ve dış ticarette kısıtlamalara getirdiği için önemli ekonomik kayıplara yol açıyor. Hastalığın tedavi masrafları da ayrıca önemli maliyetler ortaya çıkarıyor.
Türkiye, zaman zaman insan ve hayvanlardaki salgın hastalıklarla ilgili başarılı kampanyalar yürüten bir ülke, verem ve sıtma savaş kampanyalarında büyük başarılar gösterdi. Virüsü sürekli mutasyona uğrayan sınır ötesi geçişler nedeniyle farklı türleriyle mücadele edilen hayvanların Şap Hastalığıyla mücadelede de Enstitünün kurulmasından bu yana başarılı mücadele yürütülüyor. 56 milyon hayvan varlığını tehdit eden değişim gösteren Asya I virüsünün neden olduğu Şap hastalığıyla başlatılan mücadelenin de kısa sürede olumlu sonuç vereceğine inanıyorum.