Gerçekleri kabul edebilmek
Geçtiğimiz hafta Amerika’nın en eski, New York Fifth Avenue’da Apple mağazasının hemen arkasına konumlanmış, kapısında her daim iki kurşun askerin kırmızı, cafcaflı ceketleri ile çocukları karşıladığı dünyanın kanımca en güzel oyuncakçısı FAO Schwarz’n kapatılacağı açıklandı.
Oyuncak şirketinin ABD’de 40’tan fazla yerde mağazası bulunuyordu, ancak 5. Cadde’de 1986 yılında açılan bu mağaza şirketin kalan son mağazasıydı. FAO Schwarz markasını bünyesine geçiren ünlü oyuncak zinciri Toys “R” Us, şirketin ürünlerini satmaya devam edeceğini açıkladı. FAO Schwarz’ın gelecek yıl genel merkez mağazasını Broadway, Times Square’e taşımayı planladığı ifade edilirken, New York’ta yeni bir mağaza açma çalışmalarının süreceğine de işaret edildi.
Böylesine güzel ve donanımlı bir oyuncakçının kapanıyor olması akıllara öncelikle Çin pazarını getiriyor şüphesiz. Düşünün “etoys.com” sitesini görüp, ulaşıp, eve kargo ettirebilen bir zihniyet şehrindeki kısıtlı sayıda sergileme imkanı olan oyuncakçılardan misli fiyata oyuncak alır mı? Bu, dergileri bayiden almakla aynı zihniyet. En son 1980 jenerasyonu; bundan böyle kimse kağıda dokunayım demeyecek, kendinizi kandırmayın.
Bir dergiyi, bir gazeteyi internetten çeyrek fiyatına okumak varken, bayiden almanın mantığı kaldı mı? Nitekim ülkeye giren yabancı da artık tableti ile geldiğinden, o da her şeyi oradan takip ediyor, gazete, dergi satışları da bu oranda geriliyor. Kısacası bir dergiyi bayiden almak deyim yerindeyse artık “geri kafalılık” olarak değerlendiriliyor. Oyuncak dünyasına dönecek olursak bir fiske de bilgisayar oyunlarından geliyor. Çocuklar üzerindeki oyunların etkisi malum. Minecraft dünyayı son dönem ele geçirmiş vaziyette. Oyuncaklar da bilgisayar oyunlarına göre hızlıca yine Çin’de şekil alıp piyasaya giriyor, alın size bir gol daha…
İnternet perakende sektörü için bir cennet; keşfederse tabii. Aksi takdirde iş kapamak kaçınılmaz. Dükkanlarda ürün satmak yerine başarılı bir internet sitesi kurmak çok daha kârlı ve zeka pırıltısı gösteriyor. Tıpkı Eurovision gibi… Türkiye’nin nedense pek bir sahip çıktığı, kendinin neden Eurovision’a girmediğini düşünmekten aciz bizler Elnur pek yanık okuyor, Reza ile Ebru da destekledi, Acun arkasında ne büyük bir değer derken, inovatif İsveçli; bir klip havasında sahne düzeni kurup, bilgisayar şovu ile enfes bir şarkı yapıyor, kanımca Eurovision’a yıllar sonra hopla, zıpladan bambaşka bir teknolojiyi sokarak yarışmayı da “upgrade” ediyor. Bizim Elnur 12. oluyor zor bela, iyi sesine rağmen çünkü artık iyi ses de yetmiyor. Zeka parıltısı olmadan her işin içi boş. İşte yaptığımız işte de hep biraz geriden gelip kendimize dışarıdan bakmayı becerebilmeliyiz. Görmezden gelmek sadece körlüktür, şirketinize de nankörlüktür.
Amerika gibi bir yerde dünyanın en büyük oyuncakçısı, ki ben bu yaşımda bir şey almadan çıkmamışımdır, dünyanın neredeyse her markasının oyuncağını satarken dünya vatandaşlarına çok akılcı bir internet sitesi kurup cazip hale getirseydi kanımca bugün kendi alanında demin bahsettiğim “etoys.com” ile bile baş edebilirdi.
Rüştü Bozkurt Hocam’dan öğrendiğim bir söylemi burada yinelemek isterim; canlıların en uzun yaşayanları; en güçlüleri değil, hayattaki değişikliklere en iyi adapte olanlarıdır…