Bütün gözler FOMC’ye çevrildi
Son ayların en önemli haftası geldi çattı. Gözler 20-21 Eylül tarihlerinde yapılacak FOMC toplantısına çevrildi. Jackson hole toplantısında Yellen’ın, daha önceki konuşmalarına göre şahin bir ton kullandığını görmüştük. FED Başkan Yardımcısı Fisher ise, Eylül’de bir faiz artışı gelir mi, bu yıl iki faiz artışı olur mu? Sorularına veriler güçlenmeye devam ederse ikisi de olabilir yanıtını vermiş ve Eylül ayını yeniden gündeme getirmişti.
Ağustos ayı istihdam verisinin part-time çalışanların işi bırakıp okullarına dönmesiyle beklentilerin altında kalması kafaları karıştırsa da, FED üyelerinin Eylül’ü ciddi şekilde düşünüyoruz ifadeleri devam etti. Genel olarak piyasa görüşü faiz artışının geçtiğimiz yıl olduğu gibi Aralık ayında geleceği yönünde. Piyasada ise diğer toplantıların öncesinde olduğu gibi endekslerde satış görüyoruz. S&P zirvesinden düzeltme yaparken ABD 10 yıllık tahvil faizleri kritik %1.65 seviyesine geçerek %1.70 seviyesinin üzerinde oturdu. FED’in faizleri artırmaması durumunda ABD borsalarında yeni zirveler görülebilir.
Genel olarak ABD ekonomisine bakacak olursak istihdam piyasasının güçlü olduğunu ve ekonominin %2 olan enflasyon hedefine ulaşabileceğini söyleyebiliriz. Enflasyon tarafında henüz maliyet baskıları ve harcamaların tam olarak istikrar kazanmaması FED’i rahatsız etse de Yellen ve üyeler, %2 olan enflasyon hedefine ulaşacaklarına inanıyor. Sektörlerin ürettikleri enflasyon rakamlarına baktığımızda genel olarak ABD ekonomisinin enflasyon ürettiğini görebiliyoruz. Burada ekonominin 3’te 2’sini oluşturan hizmet sektörüne bakmak doğru olacaktır. Enerji fiyatlarından arındırılmış hizmet enflasyonu %3 seviyesinde. Bu veride aslında ekonominin enflasyon yaratabildiğini gösteriyor.
Harcamaların 4 ay boyunca yükselmesi ve çekirdek PCE’nin %1.6 açıklanması, enflasyon görünümü açısından olumlu. ABD'de ortalama hanehalkı gelirinin 2015'te yüzde 5,2 artarak son 8 yılın ilk yükselişini kaydetmesi de önemli bir gelişme. Ücret artışlarında ise %2.4’lük rakam FED’in %3-3.50 hedefinin altında kalsa da 2009 yılından bu yana en yüksek seviyede.
Geçtiğimiz haftanın verilerine baktığımızda ise perakende satışlar ve sanayi üretiminin düşmesi olumsuz gelişmelerdi. Perakende satışlar beş ayda ilk kez düşerken, sanayi üretimi Ağustos ayında yüzde 0,4 gerileyerek son 5 ayın en kötü performansını gösterdi. Olumlu olan ise çekirdek ÜFE’nin %1.2’ye yükselmesiydi. İşsizlik başvurularında ise olumlu görünüm devam ediyor. 4 haftalık ortalama işsizlik maaşı başvuruları 260 bin 750 ile Temmuz sonundan bu yana en düşük seviyeye indi.
FED Eylül ayında yapmasa bile Aralık ayında faiz artıracaktır. Geçtiğimiz yıl faiz artırmadan önce risklerin ‘dengeli’ olduğunu ifade eden FED, Temmuz toplantısında bu ifade yerine piyasaya, izlemeye devam ediyoruz mesajı verdi. Şahsi fikrim, normalleşme politikasına başlayan FED’in bu yıl faiz artırımı yapmaması kredibilitesini zayıflatabilir. Gelecek verilerin ekonomik büyümeye ve iş gücü piyasasına olan güveni sağlaması durumunda FED’in bu yıl faiz artıracağını düşünüyorum.