Erdoğan-Putin 2018’in çoklu buluşmasının ardından 2019’un ilk buluşmasını gerçekleştirirken…
Geçen yıl bir çok kez bir araya gelen Erdoğan-Putin dün bu yılın ilk buluşmasını gerçekleştirdiler. Buluşma dış politika ve Suriye ağırlıklıydı. Ben bu nedenle masada ağırlıkla yer almasını istediğim Rusya dış ticaretindeki dengesizliğe değinmek istedim.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin dün bu yılın ilk buluşmasını Moskova’da gerçekleştirdiler. Amerika’nın Suriye’den çekilmesi kararının ardından, çekileceği bölgelerdeki durum ile Suriye’nin kuzeyinde oluşturulacak “güvenli bölgeler” konusunun toplantının ana gündemini oluşturacağı, buluşma öncesi ortaya kondu. Bunun yanında iki ülkenin ticareti, kültürel meselelerinin de ele alınacağı bildirildi. Görüşmenin Suriye konusuyla ilgili açıklamaları haberlerde yer alacağı için ben Türkiye Rusya ticaretinin son beş yılına ve Türkiye’ye son beş yılda gelen turist konusuna değineceğim.
İki lider geçen yıl 7 kez baş başa, 18 kez telefonla görüştüler, 6 kez de zirvelerde bir araya geldiler. Bu yoğun işbirliği dönemine karşın rakamlar dış ticaretimizde ihracatımızın, ithalatı karşılama oranı 2018’de yüzde 15 seviyesinde kalıyor.
Ama son beş yıla baktığımda dış ticaretimizde inişli çıkışlı bir dönem yaşandığını görüyorum. İthalatımız enerji ürünlerinde yüksek seyretti. İthalatımız 2014 yılında 25 milyar 288 milyon dolar, 2015’te 20 milyar 401 milyon dolar, 2016’da 15 milyar 162 milyon dolar, 2017’de 19 milyar 514 milyon dolar, 2018’de 20 milyar 203 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Aynı dönemde ihracatımız ise 2014’te en yüksek seviyesi 5 milyar 943 milyon dolar olarak gerçekleştikten sonra bir daha o seviyeyle ulaşamadı. 2015 yılında 3 milyar 588 milyon dolar, 2016’da 1 milyar 732 milyon dolar, 2017’de 2 milyar734 milyon dolar, 2018 yılında ise 3 milyar 107 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Rusya’dan aynı 5 yıllık dönemde gelen turist sayısı ise şöyle: 2014 yılında 4 milyon 480 bin, 2015’te yıl içinde yaşanan uçak krizi etkisiyle önce 3 milyon 694 bine düştükten sonra, 2016 yılında yüzde 76.6 oranında düşüşle 866 bine gerilemiş, 2017’de ise yüzde 445 oranında artarak 4 milyon 720 bine, 2018’de ise 5 milyon 865’bin seviyesine ulaşmış.
Dış ticaret ve turizmin bu beş yıllık rakamlarındaki inişli çıkışlı seyrine baktığımda, ihracatımızda ve turizmde önümüzdeki dönemde daha düzenli ve dengeli bir artışın sağlanması için Erdoğan-Putin görüşmelerin önemli olduğuna inanıyorum. Sık sık bir araya gelmelerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dış ticaretimizdeki bu dengesizliğin altını çizerek, Rusya’ya daha fazla ihracat yapabilmemizin yollarını göstermesi gerektiğine inanıyorum. Suriye ve dış politika sorunlarının önemi kadar dış ticaretimizin gelişmesinin de önemli olduğuna ve görüşmelerde eşit ağırlıklı yer alması gerektiğine inanıyorum…