Litvanya’dan arta kalanlar
Geçen hafta sizlere European Business Press’in Litvanya’nın Vilnius şehrindeki toplantısından bahsetmiş, Litvanya’nın nasıl güzel ve nizam içinde bir ülke olduğundan dem vurmuştum. Vilnius rüya gibi bir şehir. Vilnius’ta parklarda yürüyüş yapmak kaçınılmaz. Her yer yemyeşil, haliyle her yer park. Burada “cheese beer” denilen peynir birası içmek pek moda. Yiyecek ise “zebellini”. Zepplin balonunu andıran şişmanca bir patatesin üzerine kıyma ve krema dökülüyor. Litvanya patates bakımından hayli zengin bir ülke. Hal böyle olunca pancake’inden sosisine kadar patatesin her tür yemeği yapılıyor.
Litvanya 3 büyük “B”den oluşuyor; basketbol, bira ve “beautiful ladies” (güzel kızları.) Kilise bakımından zengin bir şehir olan Vilnius’ta her kilise aktif değil. Kimisi kapalı, kimisi de konser alanı olarak kullanılıyor. Şehirde bir sinagog hatta ateistler için ibadet yeri bile bulunuyor. Vilnius’un en etkili mimarilerinden biri şüphesiz kütüphanesi. Kütüphanenin ihtişamı kadar içindeki koleksiyonu da göz dolduruyor. 3 milyonluk şehirde kütüphanede 7 milyon adet kitap bulunmakta ki bu da kişi başı neredeyse 3 kitaba denk geliyor. Litvanyalılar kültürleri ve entelektüel birikimleri ile de hayli övünüyorlar. Şehirde genel bir sevgi hikayesi mevcut. Şehrin en ilginç hikayelerinden biri şüphesiz iki bankanın hikayesi. Litvanya’nın iki bankası karşılıklı konumlanmış. Biri nehrin bir kenarında, diğeri diğer kenarında. Çimlerin üzerinde “IR AS TAVE” yazıyor ki bu “seni seviyorum”- demek. Hemen karşıda ise “ben de seni” yazıyor. Kısacası bankalar arası bile birbirine sevgi mesajı göndermek bir gelenek haline gelmiş. İnsan burada gezince, benim ülkem neden böyle değil, demeden edemiyor. Her şey makul, ses yok, sakin, refah var. Huzur var… Desek de huzur batar efendim, dünyada intihar oranının en yüksek olduğu yer Litvanya… Alın size tezat (!) 2
003’te 100 binde 42 gibi şaşırtıcı bir intihar oranına sahip olan Litvanya’dır. Bu da toplamda bin 500 kişi yapıyor. Trafik kazalarından ölenlerden daha fazla ve 20 yıl öncekinin iki katı kadar. İntiharda ilk ondaki yedi ülke Baltık ya da eski Sovyetler Birliği ülkeleri; uluslararası bağlamda ele alacak olursak, Litvanya’daki intiharlar Britanya’daki rakamların altı katı, ABD’dekinin beş katı ve dünya ortalamasının üç katıdır. Kimse nedenini bilmese de, intiharda ilk ondaki yedi ülkenin Baltık ya da eski Sovyetler Birliği ülkelerinden oluşması ilginçtir. Belki de Litvanya’nın aynı zamanda en fazla sinir hastalıkları uzmanına sahip ülke olmasının sebebi de bu olsa gerek…
Kısacası dünyanın en huzurlu yerinde de yaşasa insanoğlu bir çomak sokmadan huzura eremiyor…