Nalıncı keseri vergilemesi

Zeki GÜNDÜZ
Zeki GÜNDÜZ VERGİ POLEMİKLERİ zeki.gunduz@dunya.com

Değerli DÜNYA okurları, bugün sizinle kabulü mümkün olmayan bazı ilginç uygulamaları paylaşacağım.

Nalıncı keseri nedir?

Nalın tahta takunya(terlik)demektir. Bu tahta ayakkabıları yaparken kullanılan alettir nalıncı keseri. Nalıncı tahtayı işlerken yongaları hep kendi önüne gelecek şekilde kullanırmış. Bu deyim her işte, her konuda kendi açısından fayda üretenler için kullanılmaktadır. Mali İdarenin bazı yorum ve uygulamaları da ister istemez akla bu deyimi getirmektedir.

Çalınan demirbaş için sigortadan alınan tazminat tutarı ne olacak?

Mali idare örneğin 10.09.2011 tarihli bir özelgede, çalınan emtia ile ilgili olarak, “Sigortadan alınan tazminatların, emtianın değerini aşan kısmının gelir olarak dikkate alınması gerekir.” demekteydi. Ancak bu görüş 27.07.2017 tarihinde iptal edildi. Mali idare 27.07.2017 tarihli görüşünde, önceki mukteza ile aynı kanun maddelerini zikretmiş ancak, sonuç olarak, “Bununla birlikte, çalınan motosiklet ile ilgili olarak sigortadan alınan tazminatların gelir olarak dikkate alınması gerektiği tabiidir.” ifadesine yer vererek önceki görüşünü iptal etmiştir.

İşle ilgili tazminat için sigortadan alınacak tazminat tutarı ne olacak?

Şirketinizin bir işi, işlemi nedeniyle zarara uğrayan kişilerin, şirketiniz aleyhine açtığı dava neticelenmeden konuyu anlaşarak çözer ve şirketinizi dava eden kişiye tazminat öderseniz, mali idare, bu tutarı gider yazamayacağınız, anca bu konuda sigortadan alacağınız tazminat tutarının tamamını gelir olarak dikkate almanız gerektiği görüşündedir(29.1.2018 tarih ve 93754 sayılı özelge).

Öz varlık artışı vergi matrahıdır

Gelir vergisi sistemimiz öz varlık mukayesesine dayanır.

Çok açıktır ki, öz varlık sadece şayet sigortadan, daha fazla tazminat alınırsa artar. Öz varlık aynı kaldığı müddetçe de vergileme yapılmıyor olması gerekir. 

Siz müdebbir bir tüccar olarak riskinizi sigortalamışsınız, dolayısıyla kaybınız sigorta şirketi tarafından karşılanmış, yerine konmuş.

Dolayısıyla kaybınızın karşılanan kısmı kadar öz varlığınızda bir değişiklik olmadığı aşikar. 

Öz varlık, olsa olsa, daha yüksek bir tazminat almışsam, aşan tutar kadar artmış olur ve vergileme ancak o kısma yapılabilir.

Nalıncı keseri vergisi tam bu noktada başlıyor

Kaybın değerini dikkate almayıp sigorta tazminatının tamamı üzerinden vergi almaya kalkmak adeta yeni bir vergi koymak olacağı için isim babalığını da biz yapalım dedik. Olsa olsa bu verginin adı “nalıncı keseri vergisi” olur. 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar