Taşıyıcı ortam ve gümrük
Sayın okurlar, taşıyıcı ortam GTİP’i ÖTV'ye tabi ise veri yada komutun gümrüğe beyan ile ÖTV karşındaki durumu gümrük idarelerinde sorun olabiliyor. Nitekim, bazı olaylar adli makamlara taşınmış bile.
Konu ile ilgili olarak Gürcan Akkoç’un yaptığı açıklamalar işin özünü yeterince açıklıyor. Şöyleki; Firmalar ihtiyaç duydukları bilgisayar programlarını bazen internet üzerinden satın almakta ve doğrudan internet üzerinden elektronik olarak şirket bilgisayarlarına indirilmekte, bir kısmı ise CD-DVD-Flash bellek gibi diğer taşıyıcı ortamlar içerisinde fiziksel olarak (gümrükten geçerek) firmalara ulaşmaktadır.
İnternet üzerinden satın alınarak şirket bilgisayarlarına indirilen programlar gümrüğün konusu değildir. Çünkü kanunun amacı Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi'ne giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak gümrük kurallarını belirlemektir.
Ancak programların CD, DVD, Flash bellek gibi taşıyıcı ortam üzerinde fiziksel olarak ithal edildiği (gümrükten giriş yaptığı) durumlarda her ikisi de gümrüğün konusu olacak mıdır? Olacaksa vergilendirme nasıl olacaktır?
Üzerinde yazılım programı yüklü mesnetler için ÖTV tahsil edilip edilmeyeceği husussunda tereddüt yaşanması üzerine Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği konuyu Gümrükler Genel Müdürlüğü'ne sormuştur.
Alınan cevaba bakıldığında; Gümrük Yönetmeliği'nin 54'üncü maddesi öne çıkıyor. Bu maddede; "Bilgisayarlarda kullanılmak üzere ithal edilen veri ya da komutlar yüklü bilgi taşıyıcılarının gümrük kıymetinin belirlenmesinde, sadece taşıyıcı ortamın kendisinin maliyeti veya kıymeti esas alınır. Bu nedenle, taşıyıcı ortamın maliyet veya kıymetinden ayırt edilebilmesi koşuluyla, gümrük kıymeti, veri veya komutların maliyet veya kıymetini içermez" deniliyor.
Keza; Gümrük kıymeti ve KDV yönünden konuya bakarsak şunları söylemek mümkün;
Fatura üzerinde taşıyıcı ortamın maliyet veya kıymetinden ayırt edilebilmesi koşuluyla, gümrük kıymeti, veri veya komutların maliyet veya kıymetini içermez. Eğer taşıyıcı ortamın kıymet veya maliyetinin ayrıca tespitine imkan bulunmayan bir durum varsa taşıyıcı ortam ile bir bütün olarak faturalandırılan verilerin kıymeti taşıyıcı ortam ile birlikte gümrük kıymetine dahil edilerek aynı zamanda KDV matrahına da dahil edilmiş olur. (Faturada taşıyıcı ortamın kıymeti ayrı, içindeki verinin kıymeti ayrı gösterilmiş ise sadece taşıyıcı ortamın kıymeti gümrük kıymetine dahili edilir. Ancak bu durum veri kıymetinin hiç vergilendirilmeyeceği anlamına gelmez. Bu durumda veri gümrükte vergilendirilmek isteniyorsa verinin kıymeti doğrudan KDV matrahına dahil edilir).
ÖTV yönünden ise; ÖTV'nin matrahı KDV hariç KDV matrahıdır. Normalde verinin kendisi ÖTV'ye tabi değildir. Bu nedenle Veri yada komutun ÖTV ye tabi olmaması gerekir. Ancak ÖTV gümrükte beyan edilen GTİP üzerinden tahakkuk ettiğinden taşıyıcı ortamdan ayrı olarak beyan edilse dahi veri yada komut KDV yönüyle gümrükte vergilendirilmek isteniyorsa taşıyıcı ortamın GTİP inden beyan edilmek zorunda kalınacağından veri yada komut için de ÖTV tahsil edilmek durumu ile karşılaşılabilinecektir.
Sonuç olarak; firmaların, fiyatı taşıyıcı ortamın fiyatından ayırt edilebiliyorsa sadece taşıyıcı ortamın gümrükte vergilendirilmesi, taşıyıcı ortam üzerinde yüklü olan verinin ayrı olarak faturalandırılması yoluna gitmesinde yarar görülüyor.