Vardiya sayısı 2'ye çıkıyor 3 dakikada 1 Togg üretilecek
Bugüne kadar 2 binden fazla tüketici ile buluşan Togg için üretimde gaza basıldı. Bu hafta fabrikada vardiya sayısı 2'ye çıkıyor. Hedef 3 dakikada bir araç üretmek. Togg teknoloji üssünde kusursuz üretim için her şey titizlikle yürütülüyor. Araçların pürüzsüz görünüşü için Emu kuşunun tüyleri kullanılıyor.
Sadece 5 yıl önce Türkiye’nin otomobili için düğmeye basılmıştı. BMC, Turkcell, Zorlu ve Anadolu Grubu ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde bir yapı oluşturularak Türkiye Otomobil Girişim Grubu yani kısaca Togg şirketi kuruldu. Şirketin başına Gürcan Karakaş getirildi, Gemlik’te 1 milyon 200 bin metrekare alana o gün için belirlenen 22 milyar lira maliyet ile fabrikanın temeli 2020’de atıldı.
2021 yılında otomobilin Togg markasıyla yapılacağı duyuruldu ve gövde tasarımı İtalyan Pininfarina ile yapılan araçların tanıtımı gerçekleşti. 2022 yılı Ekim ayında fabrika inşaatı tamamlandı ve 29 Ekim 2022 tarihinde ilk Togg üretim bandından "Anadolu Kırmızısı" rengiyle indi. Togg için 16-27 Mart 2023'te ön siparişleri alınmaya başladı.
Tam 177 bin araç için talep geldi ve 2023 yılı sonuna kadar 28 bin aracın teslim edileceği hedefi konuldu. Bu 5 yıllık süreçte Togg için çok şeyler söylendi. İlk yerli otomobilimiz olan Devrim hatırlatılarak, Togg’un da benzer bir hüsran yaşanacağından tutun, araçların İtalya’da üretilip buraya hazır getirildiğine kadar hakkında bir sürü iddialar ortaya atıldı.
Bugüne kadar 2 binden fazla Togg sahibine ulaştırıldı ve yollardaki yerini aldı. Ancak iddialar devam etti ve hatta Gemlik’te üretim yapılmadığı dahi öne sürüldü.
Kampüste neler oluyor?
Geçtiğimiz günlerde CEO Gürcan Karakaş bir grup gazeteciyi fabrikada ağırlayarak 5 yıllık süreci ve kısa vade hedeflerini aktardı. Sanıyorum en kapsamlı fabrika ziyareti de bu şekilde gerçekleşmiş oldu.
Fabrika ziyaretine Togg CEO’su Karakaş’ın sunumu ile başlıyoruz. Gemlik’teki ‘Teknoloji Üssü’nde sadece bir otomobil üretilmiyor. Üzerine basarak bu ifadeyle söze başlıyor Karakaş. Türkiye için teknolojik bir devrim yaşanıyor.
Burada sadece sadece A noktasından B noktasına giden bir araç değil, mobil bir yaşam ve yapay zeka ile desteklenen bir deneyim sunuluyor. Yapay zeka tabanlı araçlarda Trumore uygulaması üzerinden klimada sıcaklık, radyosu ve tüm ayarlar yapılabiliyor.
Böylece Togg T10x modelinde sesli asistan klimayı aç dediğinizde uygulama üzerinden belirlediğiniz ayarlara göre soğutma gerçekleştiriyor. Yine Togg, Türk Hava Yolları Miles&Smiles ile yaptığı iş birliğiyle dünyada karayolunda statü mili kazandıran ilk mobilite markası olacak. Türk Hava Yolları Yolcu Programı Miles&Smiles üyeleri, Togg mobilite ekosisteminin sunacağı fırsatları Mil ve statü Mil olmak üzere iki farklı Mile dönüştürebilecek.
Avrupa’nın en temizi
Araçlara akıllı cihaz denilmesinin sebeplerinde biri de Togg’un akıllı kontratlarında kullanılacak blok zinciri esaslı bir değer olacak tokenlerin de hayata geçiyor olması. 230 bin metrekareye yaklaşan kapalı alana girdiğimizde devasa bir otomasyon üssüne girdiğimizi görüyoruz.
Daha önce Mercedes gibi ve pek çok otomobil üretim tesisinden kullanılan Kuka robotu burada da bizi karşılıyor. 250 robot, bandın en başından başlayarak son noktaya gelene kadar bir kaç dakika içinde aracı hazır hale getiriyor. Dev bir konser salonunda yüzlerce enstrümanın eşsiz bir uyumu gibi burada da bir teknoloji senfonisi sergileniyor adeta. Avrupa'nın en temiz boyahanesi yine bu kampüste.
Emu kuşu tüyü ile pürüzsüz gövde
Üretim merkezinin arasında dolaşırken CEO Gürcan Karakaş, tek tek üretim bandının aşamalarını aktarıyor. Kapalı alan en maksimum verimlilikte kullanılıyor. Gövdeyi oluşturan döküm, Alman otomobil devleri için de üretim yapan Türk üreticilerince karşılanıyor.
Sadece döküm değil, arabanın birçok parçası için Gemlik ve çevresinde bir ekosistem yaratmış durumda. Kuka robotlarında parçalar birleştirilerek boyahane kısmına geliyor. Boyahane hattı birkaç işlemden oluşuyor. İlk olarak aracın boya öncesi en ufak tozdan dahi arınmasını sağlamak için kuş tüyünden yapılmış bir fırçalama otomasyonuna tabi tutuluyor. Avusturalya’da kökenli ve deve kuşuna olan benzerliği ile dikkat çeken Emu kuşunun tüylerinden yapılan fırçalar tüm gövdede dolaşıyor.
Fırçalamanın ardından gövde artık pürüzsüz bir şekilde boyama kısmına geçiyor. Bugüne kadar Anadolu kırmızısı ile Gemlik mavisi olarak gerçekleşen üretim ilk kez Pamukkale beyazı ile de görünüyor bantlarda. Akabinde gövdesi boyanan araç artık tamamlanmak üzere diğer bölümlere hareket ediyor. Bu sırada araç 150 kontrol noktasından geçiyor. Otomasyonun başında ve kalite kontrol birimlerinde çalışan personel haftalar süren bir eğitimin ardından iş başı yapabiliyor.
Üretim kapasitesinin artırılması ve iki vardiyaya geçiş bu eğitimlerin ardından mümkün olacak. Fabrika çıkışında yüzlerce T10X gözüme çarpıyor. CEO karakaş sunumunda fabrikadan çıkan bir aracın tüketiciye ulaşana kadar 92 ayrı testten geçtiği bilgisini iletiyor. Her şey sadece Türkiye’de değil dünyada da en iyileri arasına girmek için.
“Abi ben ineyim mi?”
Fabrikadan çıkıp kısa bir seyahatin ardından Togg deneme sürüş pistine ulaşıyoruz. 1.6 kilometre uzunluğundaki pist bozuk yol, yüksek rampa, su havuzu ve bazı tuzaklardan oluşuyor.
Uçak pistini andıran geniş ve düz yol, aracın sürat testi için kullanılıyor. Bir araçta en beğendiğim renk olan kırmızı T10X ile deneme sürüşüne geçiyorum. Kullandığım araç 4 çeker ve 400 beygir gücünde. Hızlanma pistinin başında gaza yükleniyorum ve 4.8 saniyede saatte 100 kilometre hıza ulaşılıyor.
Pist bitmeden 150 kilometre hıza kadar çıkıyorum ve yolculukta refakat eden gazeteci dostum, “Abi ben inebilir miyim” diye tepki verince kahkayı atıyoruz. Hızlanma da ani fren anında da aracın verdiği tepki dünya standartlarında başarılı. Kokpit kısmı ve aracın iç dizaynı yolculuğu çok daha keyifli bir sürüş imkanı veriyor.
Günlük 100 adedi yakaladık
Bugüne kadar 2 bin 344 adet araç teslim eden şirket, ağustos ayının sonu itibarıyla günde 100 adet T10X üretimi gerçekleştirebilecek kapasiteye ulaştı. Togg şimdi bu yıl için belirlediği 28 bin adetlik üretim planı çerçevesinde eylül ortasından itibaren ikili vardiya sistemine geçiyor.
Yeni model üretimlerinde teknik kapasiteye ulaşmanın 6 ay kadar zaman aldığını belirten Togg CEO’su Mehmet Gürcan Karakaş, “Üretim adetlerimiz günde 80-100 aralığındaydı. Şu anda 100 adedi artık yakaladık. Günde 170 adede çıktığımızda ise bu, 3 dakikada 1 üretime karşılık geliyor.
Sadece ağustos ayında şu ana kadar ürettiğimiz tüm araçlardan fazla araç üretmiş olacağız. Togg Teknoloji Kampüsü’nün kapasitesi yılda 175 bin. 2030 sonu itibarıyla 1 milyon üretim hedefi bulunuyor. 2023 yılında 28 bin adet üretim olacak ve 2026 yılında yeni akıllı cihazların aile katılmasıyla birlikte kapasite yıllık 175 bin adede ulaşacak” diye konuştu.
Avrupa’ya ilk ihracat 2025’te
Avrupa’ya ihracat için hazırlıklarını sürdürdüklerini söyleyen Karakaş, “Genel olarak Togg’un teknolojisi günümüzün ilerisinde. Öte yandan ikinci modelimiz olan Sedan Togg’u 2025’te devreye alacağız. Avrupa'da sadece kullanıcı beklentilerini takip etmek için şirketimizi 2021 yılında kurduk. Avrupa pazarına da hazırlıklı giriyoruz. Avrupa’ya ilk ihracat 2025’in ilk çeyreğinde olacak” dedi.
Çip krizi yerini hücre krizine bırakacak
Özellikle aracın ve üretim tesislerinin teknolojileri üzerine gerçekleştirilen sohbette Gürcan Karakaş üretim adetleri ve özelliklerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Gürcan Karakaş Togg’un teknoloji odaklı yatırımlarını planlı olarak yaptığını belirterek, “Bugün elektrikli araç üretiminde en büyük engellerden bir tanesi çip krizi olarak gözüküyor. Ancak bugünkü çip krizi yarından sonra hücre krizi olacak. Biz Togg olarak batarya hücresi yatırımlarımızı bunu öngörerek planladık.
Batarya hücresini kendisi üretmeyen firmalar zorda kalacak, maliyetleri çok artacak” ifadelerini kullandı. Togg'un Farasis ortaklığında kurduğu Siro Silk Road Temiz Enerji Depolama Teknolojileri 2026 itibarıyla hücre de dahil olmak üzere entegre bir enerji depolama üreticisi olacak. 2035'e kadar 50 GWs üzerine çıkma hedefi yle üretim yapacak Siro, 120 ülkeye ihracat yapacak.
250 robot nakış nakış işliyor
Üretim hatlarını da gezme şansını bulduğumuz toplantıda, Togg Teknoloji Kampüsü'nün detayları da paylaşıldı. Üretim tesisi, gövde, boya ve montaj tesislerinin yanı sıra Ar-Ge Merkezi, Stil Tasarım Merkezi, Prototip Geliştirme ve Test Merkezi, Strateji ve Yönetim Merkezi ile Kullanıcı Deneyim Parkı birimlerini de barındırıyor.
-Kampüsün zemin güçlendirmesi için 44 bin beton kolon kullanıldı. Bu rakam 1500 metrekare tabanlı 7 tane 50 katlı gökdelene karşılık geliyor.
-Üretim hatlarında toplam 250 robot var.
-1,2 milyon metrekarelik alan üzerine inşa edilen kampüs, 230 bin metrekare kapalı alana sahip.
-Avrupa’nın en temiz boyahanesi kampüste. 5 gr/m2’den az “uçucu organik bileşen” salımı ile Türkiye’deki yasal sınırın 9’da 1’i, Avrupa’daki yasal sınırın ise 7’de 1’i bir değerle Avrupa’nın en temizi.
- Kağıtsız, dijital çalışma prensiplerine göre dizayn edilen kampüs, yüksek otomasyona sahip.
-Gövde atölyesinde yüzde 90 otomasyon.
- Togg Teknoloji Kampüsü inşaatında 9 bin kişi görev aldı, 3 milyon saatlik çalışma gerçekleştirildi.
-Kampüs, üretim kapasitesi 175 bin adede ulaştığında toplam 4 bin 300 kişiye istihdam sağlayacak.
-Togg’da 2660’ı aşkın çalışan var. Toplam çalışanların yüzde 26’sı kadın. Togg bu oranı yüzde 30’a çıkarmayı hedefliyor.