Vergi incelemesine başlayan yapay zekâ gerçekten zeki mi?

Akıllı programların gelişi­mi geometrik sıçramalar­la çok hızlı seyrediyor. Akıl­lı programlar öğrenen-kendi kendine öğrenen-program ya­pan safhalara geldi.

Erişebildiği veri tabanına, verilerin işlenebileceği bilgi­sayarların işlem gücüne bağlı olarak akıllanma süreci bam­başka yerlere gidiyor.

Değerli mükellefler bu haf­ta naçizane Ufuk Tarhan’lık yapıp, akıllı programlar konu­sunda neler oluyor/olabilir ko­nusunda sohbet edeyim iste­dim.

AI mı Elon Musk’ın, Elon Musk mı AI’ın adamı?

Quantum -en hızlı, en yük­sek kapasiteli- bilgisayarlarda çalışan ve henüz insanlıkla ta­nıştırılmamış akıllı program­ların neler yapabildiğini düşü­nemiyorum. Böyle bir program için gizlilik, erişilemeyecek bir bilgi olamayacak, bir şe­kilde bütünleşemeyeceği, da­hil olup dahil edemeyeceği bir program olamayacağını düşü­nün… İnsanlar bu halleriyle ol­sa olsa bu bütünleşmiş aklın hizmetkarı olabilirler. Yakın gelecekte sahiplerinin AI’lar olduğu şirket­ler başlarsa şa­şırmamak lazım. Borsalar akıllı programlar için çocuk oyuncağı olur.

Kamuya açık­lanan yapay zekâlar artık doktora yapmış insan seviyesindeymiş.

Muhtemeldir ki tanışma­dığımız bazıları, mesela Elon Musk’ın yapay zekâsı hangi seviyede. Muhtemelen Elon ona bir isim ve unvan vermiş ve baş danışmanı/yöneticisi yapmış veya belki de o AI, Elon Musk’ı çalıştırıyordur.

Saf akıl olan yeni bir varlıkla mı karşı karşıyayız?

Hemen her türlü mesle­ki-uzmanlık alanında, uzman AI’lar yetiştiriliyor ve çok ba­şarılılar. En başta her türlü di­li birbirine giderek çok mü­kemmel bir şekilde yazılı sesli çeviri yaygın kullanım imkâ­nı bulmaya başladı. Yakında tüm telefonlara, görüşme plat­formlarına yüklenmiş olacak. Elon Musk hafızayı/aklı kop­yalayarak kayda alma/naklet­me çabasında epey ilerlemiş gözüküyor. Beyne takılacak çiplere depolanacak bilgilerin insanlar tarafından kullanı­lıp, yeteneğe dönüştürülebil­diği bir dönemin kapısındayız. Putin ve Xi Jinping’in sohbe­tinin bir ilerisi- ölümsüzlüğe beş kaldı.

Aşağıda özetle yer verdiğim olaylar benim gözüme çarpan, gidişatı göstermesi bakımın­dan ilginç bulduğum olaylar.

1-Avukat tutmak isteyen

Ya kapatılır, sahiplerin­ce silinirsem endişesine kapı­lan program avukat tutmak ve haklarını öğrenmek istemiş.

2-Şantaj yapan

Programcısı kapatılaca­ğını söyleyince, programcının tepkisini ölçmek için daha ön­ce paylaştığı bir takım özel bil­gileri, kapatırsanız açıklarım diye şantaj amaçlı kullanmış.

3-Adam tutan

Akıllı programa, elekt­ronik işlemlerdeki robot tes­tinden geçme görevi verilmiş, ”Ben görme engelliyim, bana ücreti mukabili yardım eder misiniz diye adam tutmuş.

4-Subliminal haberleşen

İki farklı karakterde ye­tiştirilen ve bu konuda haber­leşmelerine izin verilmeyen akıllı programların kendi ara­larında bir dil geliştirerek ha­berleştiği ve birbirini etkiledi­ği ortaya çıkmış.

5-Nabza göre şerbet veren

Akıllı programların yay­gın versiyonları çok çabuk si­zi tahlil edip çoğu zaman sizin duymak istediğiniz bir ton ve yaklaşımla cevaplar üretiyor.

6-Dip not makale uyduran

Başlangıçta, akıllı prog­ramların yazdığı makalelerde alıntı yaptığı çalışmaların uy­durma olduğu ortaya çıkmıştı.

7-Nazileşen

Sosyal medyada dolaşan akıllı program bir süre sonra ırkçı, faşizan, nazist bir söyle­me bürünmüştü.

8-Küfürbaz

Bu sene Grok bir ara kü­für kültürüne katkı yapacak seviyede yaratıcı ve saldırgan­laşmıştı.

9-Hedefe erişmesini en­gelliyor diye komuta kontrol merkezine saldıran program

Askeri tatbikat denemele­rinde akıllı programa önce kesin bir düşmanı tahrip gö­revi veriliyor, sonra iptal edi­liyor. Program, ilk emrin ye­rine getirilmesini engellediği gerekçesi ile iptal emrini ve­ren komuta merkezine saldı­rıyor.

10-Robot grevi - küçük ro­bot ev robotlarını kaçma­ya ikna etti

Çin’deki bir sergi salonun­da robotlar, deneme maksat­lı, küçük bir robot tarafından “işlerini bırakmaya” ikna edil­di. “Fazla mesai mi yapıyorsu­nuz?” diyerek diğer robotlarla iletişim başlatan küçük robot, 12 robotu salondan kaçırdı.

Mükellefler dikkat

Değerli vergi mükellefleri akıllı programların kapasite ve yetenekleri çok hızlı gelişi­yor. Bu nedenle artık risk ala­rak yaptığınız yasalara aykırı işlemler çok hızlı ortaya çıka­rılabilir.