"Yeni Ekonomi Yaklaşımı" ve piyasanın beklediği
Bakan Albayrak, hafta sonunda "Yeni Ekonomik Yaklaşım" konusunda önemli önlemler içeren geniş açıklamalar yaptı. Zamanla elde edilecek, başarı sağlayacak bir tabloyu açıkladı. Bakanın açıklamaları piyasaların hızlı döviz yükselişine fren içeren beklentilerine yanıt taşımadı.
Bakan Albayrak, geçen hafta sonu "Yeni Ekonomi Yaklaşımı" konusunda 3 artı 1 olarak sıraladığı yaklaşımın ilk fazında 2018-2019’da ekonomik dengeleme döneminin, bunun tamamlanmasıyla 2020-21 yıllarındaki ikinci fazda dönüşümleri, üçüncü fazda daha adaletli paylaşımı ve tüm bu süreçlerin başarılmasının ardından sağlam, kalıcı sürdürülebilir bir yaklaşımın kurgulanabileceğini açıklayarak, bunu artı 1 olarak nitelikli insan gücü ve güçlü toplumla taçlandıracaklarını söyledi.
Albayrak, Türkiye’nin tüm kurumları ve stratejileriyle hızlı ve güçlü politikalarıyla hedefinde ilerleyeceğinin altını çizerek, Merkez Bankası'nın bağımsızlığına özen göstereceklerini, mali disiplini çok daha etkin ele alacaklarını, tasarrufa başladıklarını belirtti. Üst lige çıkmak için kararlılık içinde, katılımcılığı hedefte tutacaklarını, tüm piyasalarla daha etkin iletişim içinde finans isteminin ve bankacılığın güçlü yapısını korurken, sermaye piyasasını güçlendirerek buna ekleyeceklerini, bütçe disiplinini sürdüreceklerini, ihracatı artıracak cari açığı azaltacak politikalara ağırlık vereceklerini vurguladı. Vergi sisteminde çok güçlü bir dönüşümün hazırlığı için çalışmalar yapıldığını açıkladı.
Albayrak, gelecek açısından önem taşıyan Yeni Ekonomi Yaklaşımı konusunda önemli bilgiler vermesinin yanı sıra eylül ayında yeni adıyla OVP hazırlıklarının da tamamlanmak üzere olduğu konusuna da değindi.
Albayrak tarafından, Yeni Ekonomi Yaklaşımı konusunda açıklamalar yapılırken, piyasanın beklediği dövizdeki hızlı yükselişi frenleyici adımlardı. Kısa vadeli dövizdeki oynaklığa fren olabilecek güncel adımlar bakanın açıklamalarında yer almadı. Döviz yükselişine fren gelmedi. Bakanın açıklama yaptığı dönemde, Trump’ın Türkiye’ye yönelik alimünyum ve çelik gümrük vergilerini iki katına yükselttiğini açıklayan tweeti ile dolar TL karşısında bir günde yüzde 22 değer kazandı. Gün içinde 4.80'e dayanan dolar, cuma gününü 6.48’seviyesinde kapattı, pazar günü ise 6.42 seviyesine geriledi.
İçinde bulunduğumuz durumla ilgili dış yorumlar da olumsuzluk içeriyor:
Financial Times: Türkiye, IMF ile çözüm ile Hugo Chavez tipi idari tahditler getiren çözüm arasında bir yola girebilir.
DİE ZEİT: Türkiye konusunda iki etki beklemeli; bankaların borçlarını geri ödeme zorluğu ve yığınsal iflaslar.
Paul Krugaman: Türkiye'de yaşananlar 1998 Asya krizine benziyor. Krizden çıkışın yolu sermaye kontrolü getirmek ve döviz cinsi borcun bir kısmını ödememek.
Bu görüşlerin abartılı olduğunu düşünüyorum, ama hiç vakit kaybetmeden ABD ile tırmanan gerginliğin durdurulması için adımlar atılması gerektiğine ve AB çıpasına yeniden sarılmaya gerek olduğuna inanıyorum. Enflasyon, cari açık, faiz ve kur konusunda bütün toplumun katılımıyla bir stratejinin hazırlanmasının gerektiğini düşünüyorum. Bu yolda adım atılmalı. Zor dönemler ancak birlikte aşılır...