Doğuş Grubu, 'Komşu'ya turizm devini getirdi
Türk işadamlarının yurtdışında yaptığı yatırımlar çoğu zaman gittikleri ülkenin tarihine de geçiyor. TAV Havalimanları'nın Tunus'ta yaptığı iki yatırımı hatırlayın. 2007'de iki havalimanını alan TAV'ın 500 milyon dolarlık yatırımı o dönem Tunus parasının değerini bile etkilemişti. Hatta 2009'da Tunus Hükümeti 50'nci yıla özel para basımında 50 Dinar'ın üstüne o projeyi resmetmişti. Bunun en önemli nedeni ise götürdüğü teknolojik altyapı ve modern tasarımıydı. Son dönemde ise Avrupa'da yapılan projelerle Türkler tarihi çalışmalara imza atıyor, ülkeleri yeni markalarla tanıştırıyor. Doğuş Grubu da bunlardan biri...
Hırvatistan'ın ilk Hyatt'ını da o açıyor
Hırvatistan'da yat limanı ve yeme-içme alanı dışında otelcilik yatırımlarına soyunan Doğuş Grubu'nun patronu Ferit Şahenk, Zadar kentinde Hyatt Regency Zadar Maraska adıyla bir otel açıyor. Otel 2019'da hizmete girecek. Bu projenin en önemli özelliği ise yatırım tutarından çok Hyatt markası ilk kez Hırvatistan'a adım atacak. Doğuş bu projeyle dünya devi bir markaya yeni bir pazar kazandırmış olacak.
Benzer durum son dönemde Türk turistlerin yoğun ilgi gösterdiği Yunanistan'da da yaşanıyor. Dünyanın en büyük otelcilik zincirlerinden Four Seasons, Yunanistan'a ilk kez girecek. Bu girişi de Türk şirketi Doğuş ile yapacak. Four Seasons'ın internet sitesinde bununla ilgili 6 Eylül'de bir açıklama yer aldı. Açıklama yeni otelin Yunanistan'ın başkenti Atina'nın en görkemli parçası olarak kabul edilen 'Astir Palace Resort Vuliagmeni'de açılacağı yönünde. Bilindiği üzere Astir Palace olarak kamuoyunda adlandırılan bu projeyi 400 milyon euro ile Arap sermayeli AGC Jermyn Sreet Real Estate Fund IV LP aldı. Konsorsiyumda Türkiye'den Doğuş Grubu da yer alıyor.
'Yıllardır Yunanistan'a ilgi duyuyorduk'
Four Seasons'tan yapılan açıklamada bu yatırımla ilk kez Yunanistan'a yatırım yapılacağı açıklanırken tesisin 2018 ilkbaharında açılacağı kaydediliyor. Four Seasons'ın CEO'su J. Allen Smith, Avrupa'nın en popüler seyahat noktalarından biri olan Yunanistan'a uzun zamandır ilgi duyduklarını ifade ediyor. Smith, "Astir Palace Vouliagmeni SA ile ortaklaşa bu önemli pazara girmekten memnuniyet duyuyoruz" diyor. Tesiste büyük bir yenileme yapılıyor. Bunun için de 100 milyon eurodan fazla bütçe ayrılmış durumda.
Özetle, Türk yatırımcıları gittikleri coğrafyalara yeni değerleri de götürüyor. O ülkeleri küresel markalarla buluşturuyor, tarihine geçiyor.
***
Küresel saat liginin milli takımını kuruyor
Dünyada en fazla otomobilin satıldığı ülke olan ABD, bu anlamda tarihin de başladığı yer olarak bilinir. Ford ile doğan seri üretim, Chrysler ve General Motors'un hızlı yükselişiyle devam etti. Bu yükseliş, 20'nci yüzyılın en sert rekabetinin de yaşanmasına neden oldu. 1921'de ABD'de üretim yapan otomobil markası sayısı 88'di. Rakam 1927'de yarı yarıya indi. Çoğu rekabete dayanamadı; iflas bayrağını çekti… Geriye kalanlar o dönem satın alma yoluyla günümüz devlerinin bünyesine katıldı. 1960-70'lerde ise Avrupa'da benzer durum hakimdi ve hemen hemen her ülkenin kendi otomobili vardı. Bulgaristan, Çekoslovakya, İspanya kendi otomobillerini üretti. Öyle ki Sovyetler Birliği'nde her bölgenin neredeyse kendi otomobil markası vardı. Ancak son 20 yılda otomobilde satın alma ve birleşmeler arttı ve Almanya, İngiltere, Fransa ile İtalya dışında bu pazarda pek üretici kalmadı.
Saat ile otomobili buluşturan da işte bu benzer tarihi… 20-30 yıl önce saatte de neredeyse her ülkenin kendi markası vardı. Türkiye'de saat denilince akla ilk gelen isimlerden olan Ramazan Kaya'nın verdiği bilgilere göre bu üretim son yıllarda daraldı ve Avrupa'da İsviçre, Asya'da ise Çin'e kaydı. Şimdilerde dünyaca ünlü birçok marka üretimlerini Çin'de yapıyor. Tıpkı cep telefonu, bilgisayarda olduğu gibi…
Zaman ve saatin tarihi Anadolu'da başlıyor
Saat&Saat'in Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya ile sohbetimiz saatteki bu yapılaşma ile başlayıp, Anadolu'da doğan zaman kavramıyla sürüyor. Kaya'nın anlattığına göre 13 bin 500 yıllık geçmişiyle dünyanın en eski yerleşim yeri olarak bilinen tarihin başladığı yer Şanlıurfa'daki Göbeklitepe. Hassas saati ilk elde eden Antalya'da doğan ve çalışmalarını bu şehirde yürüten Pergeli Apollinouis yine bu topraklarda doğmuş. Kaya, Anadolu'nun her kentinde yükselen tarihi saat kulelerinden, camilerde, saraylarda, kervansaraylarda karşımıza çıkan güneş saatlerine Anadolu'nun kendi sektörü için var olan öneminden bahsediyor.
'Şimdilik 4 markamız var'
Kaya bu bilgileri verdikten sonra zamanın başladığı yer olan Anadolu'nun kendi markasını çıkarması gerektiğini düşünüp harekete geçtiğini söylüyor. "Benim yıllardır hayalimdi. Bu hayalimi gerçekleştirmek için geçen yıl çalışma başlattık" diye söze başlıyor: "Tasarımları tamamen Türkiye'de yapılan 3 markamızı sessiz sedasız oluşturduk. Yakın zamanda dördüncüsü de piyasada yer alacak. Şu anda emekleme döneminde. Ama kısa zamanda yürüyüp koşmaya başlayacaklar. Artık Türkiye, küresel saat pazarında kendi markalarıyla anılacak."
Türkiye'de yerli saat markalarının olduğunu ancak bunların yerel pazara hitap ettiğini savunuyor. "Biz ise ilk kez küresel arenaya çıkacak bir takım oluşturmak istiyoruz. Küresel piyasanın saatte ilk milli takımını kurmak niyetindeyiz. Saat&Saat'in kurduğu milli takım; Welder, Wesse, Greenwich ve Polo Trophy'den oluşuyor. Bu takımın kaptanı da geçen yıl bünyemize kattığımız Welder olacak" diyor.
Ramazan Kaya, Welder operasyonunun küreselleşmede ilk adım olduğunu hatırlatıyor ve şöyle devam ediyor: "Welder'i aldıktan sonra markanın tarihinde bir rekora imza attık. Bu yılın yarısında elde ettiği satış, geçmişteki yıllık satışların da üzerine çıktı. Sadece Türkiye'deki pazardan bahsediyorum. Ama Yunanistan'daki ilgi Türkiye'den de fazla oldu. İspanya'da, Belçika'da ciddi satış oranlarıyla karşılaştık. Biz de bu nedenle yurt dışında yeni şirketler kurmaya başladık. ABD'de Saat&Saat US adlı bir şirket kurduk. Devamında İtalya ve İngiltere'de yeni şirketlerimizi faaliyete aldık. Kuveyt, Suudi Arabistan, İspanya, Yunanistan ve Endonezya'da bazı çalışmalarımız olacak..."
Zamanın başladığı yer olan bu topraklarda kendi küresel saat markamızın zamanı da geldi aslında...