Yatırımcının gözü petrol ve altında
Dünyanın en önemli petrol yataklarının bulunduğu ve üretiminin yapıldığı Kuzey Afrika ve Orta Doğu bölgesinde başlayan ve bütün dikta rejimleri tehdit eden sivil ayaklanmaların yükselttiği jeopolitik riskler, geçen hafta ham petrol fiyatlarını 30 ayın en yüksek seviyesine tırmandırırken, bölgede oluşan güvensiz ortam ve artan enflasyonist baskılar, altın ve gümüş fiyatlarını da yükseltti. Nymex türü ham petrol fiyatı yüzde 13.52, brent türü yüzde 9.14 oranında yükseldiği geçen hafta altın, yüzde 1.48'lik artışla tarihi zirveye yaklaşırken gümüş, 34.34 dolar/ons'la yeni bir rekora imza attı ve haftalık bazda yüzde 2.39 oranında değer kazandı.
Kuzey Afrika'da başlayan sivil isyan, önce Tunus sonra Mısır derken geçen hafta Libya'ya sıçradı ve bölgenin tamamını tehdit ederek piyasaları olumsuz etkiledi. Özellikle; ABD ve Avrupa tarafından gelen ekonomik verilerden çok Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da artan tansiyonla yükselişe geçen ham petrol fiyatları, piyasalarda ki endişeyi artırdı. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Trichet'nin, emtia ve petrol fiyatlarındaki bu hızlı artışların ücretler ve diğer fiyatlar üzerinde yaratacağı enflasyonist baskılara vurgu yapması da önemliydi. Haftaya piyasalar, hisse senedi tarafında satıcılı, petrol ve altın tarafında alıcılı başladı. Pazartesi gününe, 1389.40 dolar/ons'tan giriş yapan altın, 1400-1410 dolar/ons bandına yükselirken parite, ABD piyasalarının kapalı olması nedeniyle sakin seyretti. Salı günü Moody's'in Japonya'ya negatif şoku ile Asya'da haftanın en düşük seviyesi olan 1,3526'ya kadar geri çekilen euro/dolar paritesi, tırmanan petrol fiyatları ve kaybolan risk iştahı ile satıcılı bir seyir izleyen küresel borsa endeksleriyle tekrar, 1.3650 seviyelerine geri döndü. Altın, kısa süreli bir parite baskısıyla karşılaşsa da çarşamba günü, 1.400 dolar/ons'dan yükselişini sürdürdü. Libya'dan petrol devi firmaların üretimlerini durdurmak zorunda kaldığı haberleri ile endişe verici seviyelere ulaşan ham petrol fiyatları altını, 7 haftanın en yükseği olan 1417 dolar/ons'a tırmandırdı. ABD piyasalarının devreye girmesiyle gelen, karışık verilerin ardından Orta Doğu'nun gerilimli ortamından kısa bir süreliğine uzaklaşan piyasalarda yaşanan kar realizasyonları, en çok altın ve gümüş fiyatlarında etkili oldu. Altın bir günde ons'ta 26 dolarlık gerileme yaşarken, haftanın en düşük işlem fiyatı olan 1392.33 dolar/ons'u kaydetti. Sonrasında, kaos ortamının fiyatları yükselteceği beklentisi ile bu seviyenin alım fırsatı olarak görülmesi, sarı madeni yeniden 1.405 dolar/ons seviyelerine taşıdı. Avrupa'da ki rafinerilerin düşük sülfürlü Libya petrolünü işleyebiliyor olması, Brent türü ham petrol fiyatını perşembe günü, 2008'den bu yana görülen en yüksek seviye olan 119.63 dolar/varil'e taşıdı. Son gün altın, yukarı istekli grafiğini sürdürdü. Petrol fiyatlarının sert yükselişi ve üretime dair endişeler, Suudi Arabistan'ı üretimi artırma baskısı ile karşı karşıya bırakırken Riyad yönetimi günlük üretimini yaklaşık 700,000 varil artırma kararı alması, piyasalara rahat bir nefes aldırdı. Ham petrol fiyatları yataya dönerken, borsa endekslerinde, yukarı yönlü hareketlilik gözlendi. Euro/dolar paritesi son bir ayın en yüksek seviyesi olan 1.3830'dan 1.3720'ye kadar çekildi. Haftanın kapanışını 1.3753'den yapan parite önceki haftaya göre yüzde 0.43 oranında yükselirken İngiltere, İsviçre ve Japonya paraları yatırımcıların alımlarıyla dolar karşısında, değer kazandı. Altın, 1410.50 dolar/ons kapanışla, haftalık bazda yüzde 1.48 oranında değer kazanırken, gümüş salı günü, tarihi zirveyi 34.34 dolar/ons'a taşıdı ve 33.32 dolar/ons kapanışla yüzde 2.40 değer artışı yaşadı. Brent petrolü yüzde 9,13 artışla 112,37 dolar/varil'den, Nymex yüzde 13,52 artışla 97,88 dolar/varil'den kapandı. Wall Street hisse piyasası haftayı ekside kapatırken Dow Jones endeksi yüzde 2.10 düşüş yaşadı.
Orta Doğu'da ki sivil hareketin ateşi, dikta rejimlerin direnciyle orantılı olarak jeopolitik risk algılamasını da yükseltirken, ham petrol fiyatlarını da olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Yüksek petrol fiyatları stagflasyon endişelerini de beraberinde getirirken gümüşün gerisinde kalan altın azalan risk iştahı ile birlikte, hem enflasyonist, hem de Çin ve Hindistan tarafından gelen alım desteği ile güçleniyor. Bu hafta altın fiyatları yukarı yönde daha istekli bir grafik çizecektir.