3,77 milyon KOBİ dönüşürse Türkiye dönüşür!
GSYH’nin %47’sini, ihracatın %35,1’ini (68 milyar dolar) ve 25,8 milyon istihdamı sırtlayan, Türkiye ekonomisinin kalbi 3,77 milyon KOBI dijital dönüşümün neresinde?
Akıllı KOBI'nin “KOBİ’lerin Dijital Dönüşümü Raporu 2024” bizi şu çarpıcı bir gerçekle yüzleştiriyor: 3,77 milyon KOBİ’nin %76’sı dijitalleşmenin farkında, ancak sadece %49’u harekete geçmiş.
Yani Türkiye’nin ekonomik kalbi atıyor ama dijital nabız yavaş. Raporu analiz ederek, bazı verilerle özetleyip, bazı önerilerimle aktarmaya çalıştım.
Akıllı KOBI “KOBİ’lerin Dijital Dönüşümü Raporu 2024”
(40’tan fazla şehirde 598 KOBİ’yle yapılan saha araştırması raporuna akillikobi.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz)
Rapor’a göre; KOBİ’ler Türkiye ekonomisinin %99,8’ini oluşturuyor. 2022’de sanayi ve hizmet sektörlerinde 3,77 milyon KOBİfaaliyet gösteriyor; 2023’te toplam ihracatın %35,1’ini (68 milyar dolar, 2013-2023 arası %4,1 artış) ve ithalatın %20,5’ini gerçekleştirmişler; Marmara Bölgesi, ihracatın %35’ini domine ediyor.
Rapor, YZ ve bulut teknolojisi kullanımında %10 artış, dijital yetkinlik açığında %15 daralma, siber tehditlere karşı %50 koruma artışı öngörüyor.
Dönüşümün siyah beyaz fotoğrafı:
Farkındalık: %76’sı dijital strateji farkındalığına sahip ve niyetliler, ama sadece %49’unun iş süreçlerini buna uyarlamakta. Yani vizyon güçlü, uygulama zayıf.
Finansman: %50’si dijital dönüşüm için bütçe ayırıyor. Yüksek faiz oranları (%38’e varan), teminat sorunları ve uzun geri dönüş süreleri, özellikle mikro işletmeleri frenliyor. Danışmanlık maliyetleri KOBİbütçelerini aşıyor. Yüksek teknoloji maliyetleri, özellikle mikro işletmeleri frenliyor.
Sektörel dinamikler: Ticaret sektörü ithalatta %60, Endüstri ihracatta %29,2 paya sahip. Avrupa (%49,3 ihracat) ve Asya (%33,4 ihracat) ana pazarlar.
Yetkinlik açığı: Çalışanların %39’u dijital ve YZ yetkinlikte yetersiz. 0-5 yıl deneyimliler eğitime, 6-10 yıl deneyimliler stratejik araçlara ihtiyaç duyuyor. Eğitim yatırımı olmazsa bu oran %50’ye yükselebilir.
Siber tehditler: 2024’te KOBİ’lerin %18’i fidye yazılımı saldırısı yaşamışlar. 2030’a kadar bu oran %25’e çıkabilir.
Kadın girişimciler: Dijital satış kullanımı erkeklerin %9 gerisinde.
Dijital olgunluk: Çoğu başlangıç veya gelişim aşamasında. Teknolojiyi kültür ve stratejilerine entegre edenler ise azınlıkta.
Altyapı yetersizliği: Çoğu başlangıç veya gelişim aşamasında. YZ tabanlı araçları (ERP, IoT, müşteri analitiği) entegre edecek altyapıya sahip değiller.
Kültürel direnç: Aile işletmelerinde “işleyen düzene dokunma” zihniyeti YZ entegrasyonunu yavaşlatıyor. Teknolojiyi kültür ve stratejilerine entegre eden KOBİ’ler azınlıktalar.
Bazı başarı hikâyeleri:
İzmir’den globale yolculuk. Bir tekstil KOBİ’si YZ tabanlı stok yönetimi ve e-ticaret mentorluğuyla Avrupa satışlarını %15 artırmış, stok maliyetlerini %18 azaltmış.
Kayseri’den YZ ile sıçrama: Bir makine imalatçısı YZ destekli bulut ERP sistemiyle üretim verimliliğini %15 yükseltmiş, maliyetleri %12 düşürmüş.
Adana’da tarım devrimi: Bir tarım KOBİ’si YZ tabanlı IoT ile sulama ve hasat optimizasyonu yaparak verimini %20 artırmış, enerji maliyetlerini %10 azaltmış.
İstanbul’da İnovasyon: Bir KOBİteknopark iş birliğiyle YZ tabanlı müşteri analitiği geliştirerek satışlarını %15 artırmış.
KOBI'ler dönüşürse, Türkiye dönüşür
Dönüşümün dört anahtarı “Finansman+Yetkinlik+Altyapı+Kültürel Değişim” üzerinde hızlandırılmış çözümler, projeleri kobiler, kamu, özel sektör, akademi iş birliğinde hayata geçirerek dönüşüm sürecini hızlandırabiliriz.
Yapay Zeka tabanlı yerli üretim stok yönetimi, müşteri analizi, üretim optimizasyonu, pazar öngörüleri, veri analitiği müşteri davranışları analizi, yeşil dönüşüm, lojistik, siber güvenlik çözümlerimizin desteklenmesiyle kobilere rekabet avantajı sağlayabiliriz.
Dijital KOBİAkademileri ile yılda 25.000 çalışana YZ tabanlı kapsamlı eğitimler vermeliyiz.
KOBI'lere özel teknoloji geliştirme bölgelerinde teşvikli dönüşüm merkezleri oluşturmalıyız.
Mentorluk programları ile kültürel dönüşümü hızlandırmalıyız.
