Dijital endekste 1 puan artış milli gelire 26 milyar dolar katkı sağlar

Fikret ÇENGEL
Fikret ÇENGEL Bir Dünya Ekonomi fikret.cengel@dunya.com

Vodafone Türkiye'nin ‘Dijital Türkiye 2030 Raporu’ çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Türkiye’deki şirketlerin ortalama endeks skorunun 1 puan yükselmesi, yüzde 3’lük ilave GSYİH artışı, yani 26 milyar dolarlık bir artış sağlayabilecek.

Vodafone, Cumhuriyetin  100. yılında Türkiye'nin dijitalleşme performansını inceleyen ve kamu politikası için önemli veriler sağlayan yeni bir araştırmaya imza attı. Araştırmada, dijital dönüşüm süreci ve bu sürecin hızlandırılması için önerilen politika adımları, Dijital Toplum, Dijital Şirket, Dijital Devlet ve Dijital Altyapı başlıkları altında incelendi. “Dijital Türkiye 2030 Raporu” Vodafone CEO’su Engin Aksoy ve Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel’in katıldığı toplantıyla paylaşıldı.

Hedef, 2030’da AB ortalamasını tutturmak

 Rapora ilişkin bilgi veren Vodafone Türkiye CEO'su Engin Aksoy, “Dijital Türkiye 2030 Raporu’nda ülkemizin dijital dönüşüm sürecinin en önemli üç unsuru olan toplum, şirketler ve devleti mercek altına aldık. AB başta olmak üzere çoğu gelişmiş ülkenin dijital stratejilerinin hedef yılı 2030. Türkiye’de bireylerin yüzde 30’u en az temel dijital beceriye sahipken, AB’de bu oran yüzde 54. AB’nin resmi hedefi, 2030’da bunu yüzde 80’e çıkarmak. AB’nin hedefine erişebilmemiz için 30 milyon kişiye temel dijital becerileri edindirecek hamleye ihtiyacımız var” dedi.

KOBİ’lere 4 milyar dolar ek kaynak

 Aksoy, Türkiye’de internet kullanan firma oranı, AB ortalamasını yakalasa da firmaların ancak yüzde 60’ının hızlı internete erişebildiğine dikkati çekerek, analizlerin, tüm firmaların hızlı internete eriştiği durumda GSYİH’de ilave yüzde 0,5 artış olabileceğini, başka bir deyişle 4,2 milyar dolarlık ilave gelir etkisi sağlanacağını gösterdiğine vurgu yaptı.

Aksoy, “Bu endekse göre ülkemizdeki KOBİ’lerin yüzde 15’i orta seviyede dijital iken, sadece yüzde 4’ü yüksek seviyede dijital. 10 üzerinden puanlanan dijitalleşme endeksindeki 1 puanlık artış şirketlerin verimliliğinde yüzde 6 oranında artış sağlıyor. Türkiye’deki tüm şirketlerin ortalama endeks skorunun 1 puan yukarı çıkması, ülke genelinde yüzde 3’lük ilave GSYİH artışı, yani 26 milyar dolarlık bir artış sağlayabilecek” dedi.

Fiber hat 2 milyon km'ye çıkarılmalı

Türkiye’de mobil ve sabit genişbant internet yayılımının OECD ortalamasının gerisinde kaldığını söyleyen Aksoy, “Mobil genişbant abone oranında OECD'ye erişmemiz için 2030’a kadar her yıl abone yoğunluğunun yüzde 10 büyümesi gerekiyor.

Bu, yıllık yüzde 1’e varan GSYİH artışı, yani ekonomiye 7 milyar dolarlık katkı sağlayacak. Diğer yandan Türkiye’de 100 kişi başına fiber abone sayısının 6, OECD ortalamasının 12, en yüksek 10 OECD ülkesinde ise 28 olduğunu görüyoruz. Güney Kore’de kilometre yol başına düşen fiber hat bizim 4 katımız.

Aynı yoğunluğa ulaşmak için fiber hattının 2 milyon kilometreye çıkması, bunun için de her yıl yüzde 17 artması gerekiyor. Bu sayede 2030’a kadar her yıl GSYİH’ye yüzde 2,2’lik, yani 19 milyar dolarlık katkı sağlanabilecek" dedi. 5G takviminin belirlenmesi gerektiğini de kaydeden Aksoy, “Fiber yatırımlara imkân verilmezse, yatırım başka bir ülkeye gidiyor" diye konuştu.

Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel de, “Neyin ne zaman ihaleye çıkılacağını bilmediğimiz zaman, hangi teknolojiye ne kadar yatırım yapacağımız netleşmiyor. Yatırım stratejimizi bu belirsizlik etkiliyor” dedi.

Adil rekabet ortamı sağlanmalı

 5G’ye geçiş sürecinde eğer ihale uzayacaksa, ihale tarihine dek 700 MHz’lik boş frekansın 3 operatörün de kullanımına sunulması isteyen Aksoy, fiberde ortak altyapı şirketi talebini de yineledi. Aksoy, “Özel sektörün önünün açılması ve ortak altyapı şirketinin kurulması gerek. Adil rekabet ortamının sağlanmasını bekliyoruz” dedi. Aksoy,2022 hesaplamasına göre, 5G’nin gecikmesinin, ülke adına her yıl 120 milyar TLgelir kaybı anlamına geldiğine dikkati çekerek, takvimin belirlenmesi gerektiğinin altını çizdi.

Teşviklerin yanı sıra yatırımların da önünün açılması gerektiğine işaret eden Hasan Süel ise, “Net talebimiz 3’G’nin 4,5 G ile güncellenmesi ve bunun için net bir haritanın belirlenmesi. Aynı talebimiz 5G için de geçerli. Ne zaman ihalenin olacağını bilmek yatırımlarımızı planlamamız için çok önemli. Fiber yatırımların sektörde her oyuncuya eşit şekilde sağlanması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar