Eurochambres’tan Brüksel’e: “Tek pazarın tam gücünü serbest bırakın”

12 Haziran’da Malmö’de yapılan Genel Ku­rul sonrası Eurochambres paylaşımları ve Eurochambres Başkan Yardımcısı, TOBB Başkanı Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’nun Av­rupa İş Dünyasının Gündemi paylaşımı, AB’nin “silkelenme sürecine girmekte oldu­ğu” hissiyatını güçlendirmiştir. Türk iş dün­yası için de kritik olan bu gelişmelere gelin yakından bakalım.

Eurochambres’ın Brüksel’in taslak ‘tek pazar stratejisi’ne karşılık uyarı niteli­ğindeki mesajı: “Yüksek enerji faturaları can yakıyor, ama asıl rekabet kaybı kendi ya­rattığımız çoklu kurallardan geliyor. Küresel ticaret koşulları ve jeopolitik ortam giderek belirsizleşirken, AB’nin Tek Pazar’ın tüm gü­cünü açığa çıkarma zamanı geldi.”

KPI’sız tek pazar stratejisi olmaz: Ko­misyon taslağındaki “idari yükü yüzde 25 azaltacağız” ifadesi net zaman çizelgesi ve KPI içermiyor. Odaların mesajı açık: “stan­dart, izin ve raporlama farklılıkları ortadan kalkmazsa AB içi ticarette gerçek ölçek yaka­lanamaz. Strateji, ancak ölçülebilir kilomet­re taşları olursa amacına hizmet eder, aksi durumda yetersiz olacaktır”.

“Tek dijital kapı / ortak standart” re­çetesi ve Gümrük Birliği 2.0: Eurochamb­res’ın verileri, AB şirketlerinin parçalı mev­zuat ve çoklu prosedürler yüzünden reka­bette geride kaldığını gösteriyor. Gümrük beyannamesi örneğinde olduğu gibi tek di­jital kapı ve ortak teknik standart talep ediliyor ve “ülkeden ülkeye farklı standart” pratiğine son verilmesi gerektiği belirtiliyor. Brüksel’e “Enerjiyi konuşurken kendi inşa ettiğimiz görünmez gümrük duvarlarını da yıkalım; aksi takdirde Tek Pazar sadece slo­ganda kalır” mesajı veriliyor.

Bu veri seti, Türkiye’nin Gümrük Birliği 2.0 müzakerelerinde sanayi malları yanında e-ticaret, tarım, hizmet, kamu ihaleleri gibi alanları da kapsayacak kapsamlı ve dijital en­tegrasyon talebini haklı çıkaracak güçlü ka­nıtlar oluşturmakta.

Avrupa iş dünyasının gündemi

Artan enerji fiyatları: Eurochambres EES-2025‘e göre yüksek gaz ve elektrik ma­liyetleri şirketleri zorluyor. Sanayi elektriği hâlâ ABD’nin 2-3 katı. İzin süreçleri yavaş ol­duğundan yeşil sanayi yatırımları bekleme­de.

Nitelikli eleman açığı ve iş gücü maliye­ti: EES-2025’e göre AB’li işletmelerin önemli bir sıkıntısı da “yüksek ücretler” ve “nitelik­li eleman açığı”. OECD-Eurochambres-ICC ortak çalışması, odaların yüzde 70’inin ulu­sal beceri kurullarında yer aldığını; buna rağ­men dijital-yeşil dönüşüme uygun insan kay­nağının yetişmediğini gösteriyor.

Rekabet gücü için fikri mülkiyet (IP): EUIPO-EPO verilerine göre patent-ve­ya-marka sahibi KOBİ’lerin ihracatta yüzde 21, ciroda yüzde 68 daha hızlı büyüdüğünü gösteriyor. IPFB Network’ün Alicante Ma­nifestosu, fikrî mülkiyeti (patent, marka, ta­sarım, telif) rekabet politikasının merkezine taşımış durumda. ABD ve Çin karşısındaki “inovasyon açığının” kapanması için, ölçek­li bir yatırım-teşvik ekosistemine ihtiyaç du­yulmakta.

Mevzuatın sadeleştirilmesi: ESG rapor­laması için yılda yaklaşık 9.000 euro harca­yan küçük KOBİ’ler var. Omnibus Bürokrasi Paketi bu yükü yüzde 35 hafifletmeyi öngörse de, odalar “ölçülebilir somut göstergelere yer verilmesini” istiyor. Bürokratik parçalanma, enerji faturası kadar kâr erozyonuna yol açı­yor: Ortalama bir imalat KOBİ’si, izin ve ra­porlama uyumsuzluğu yüzünden cirosunun yüzde 2-3’ünü işlem maliyetlerine harcıyor. AB içinde bile tıpkı gümrük kapılarında kuy­ruğa girmiş gibi 10 ülkeye ihracatta 10 farklı bürokrasi katmanıyla uğraşıyorlar.

İşletme devri: Eurochambres’a göre AB’de her yıl 450.000 şirket el değiştiriyor; 150.000’inin süreci ise başarısız kapanıyor. Eurochambres’ın “10 Öneri” paketi, aile içi, çalışan ve sınır-ötesi devirleri aynı önceliğe oturtuyor.

Son söz: Enerji tasarrufu yapan, IP üreten, API hızında işleyen şirketler oluşturmak ar­tık “iyi olur” kategorisinden çıkmış, yaşam­sal gereklilik hâline gelmiştir. Tek pazar zin­cirlerini gevşeten, beceri-maliyet-IP kom­binasyonunu aynı anda çözen ülkeler, yeni küresel dalgayı yönlendirecekler. Türk şir­ketlerinin Eurochambres takvimindeki 2025 kilit etkinliklerini takip edip, katılmalarında yarar var.