Kritik bir dönemece giriyoruz
Orta Vadeli Program (OVP) 2026-2028 ile teknolojilerle dönüşüm yolculuğunda kritik bir dönemece giriyoruz. Yeni OVP, öncekileri incelediğimizde biraz tekrar algısı oluşturuyor. Bu da kanaatimce hedeflerin “çok yıllık” olmasından kaynaklanıyor. Şayet eylemler çeyrek dönemsel ara hedefler ve ölçülebilir ilerleme panoları ile yürütülmesi ve de Firma, STK, üniversite, kamu kurumlarının kolektif çalışmasıyla, yerli teknolojilerimizle küresel rekabette başarılı sonuçlar alabiliriz.
Şimdi OVP’de teknolojilerle dönüşüme dair neler var bakalım.
Yerli ekosistem gelişimi
Ulusal Yapay Zeka Stratejisi AB YZ (AI Act) ile uyumlu güncellenmesi. YZ, siber güvenlik, otonom sistemler, kuantum, hipersonik sistemler, yeni nesil malzeme ve uzay teknolojilerinde Ar-Ge yatırımları artırılması. Yerli milli ürünlerin geliştirilmesi, ihracatının teşviki. YZ çağrıları açılması ve yerli modellerin geliştirilmesi için süper bilgisayar altyapıları güçlendirilmesi. Siber Güvenlik mevzuatının AB ile uyumlu hale getirilmesi. Post-kuantum kriptografi hazırlıkları tamamlanması. Siber güvenlik, YZ ve dijital ikiz teknolojileri odaklı tematik kümelenmeler teşvik edilmesi. Yazılım ihracatı için dijital ekonomi kanunu ile algoritma şeffaflığı standartları getirilmesi. Otonom sistemler ve robotik teknolojilerde yerli üretim için Teknoloji Hamlesi Programı çağrıları açılması. 5G’nin yaygınlaştırılması. Fiber altyapının 5G teknolojisiyle geliştirilmesi, akıllı ulaşım sistemleri için otonom araç altyapısı kurulması. Yeşil bulut bilişim veri merkezleri desteklenmesi. Dijital Türk lirası ve ödeme servisleri geliştirilmesi.
Yeşil dönüşüm
Ulaşımda Net Sıfır Emisyon Stratejisi ve Eylem Planı tamamlanması. Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi uygulamaya geçişi. Yeşil dönüşüm sürecinin, yenilenebilir enerji yatırımları, yerli teknoloji geliştirme kapasitesi ve sürdürülebilir finansman araçlarıyla desteklenmesi. Düşük karbonlu yatırımların teşvik edilmesi. Yeşil finansman ve iklim değişikliğine uyum teknolojileri Ar-Ge destekleri. Küresel tedarik zincirlerindeki konumun güçlendirilmesine yönelik yatırımların artırılması. Yerli tedarik ekosistemi geliştirilmesi, AB ile yeni diyaloglar geliştirilmesi.
Tarımda dönüşüm
Otonom tarım robotları ve IoT tabanlı sensör teknolojilerinin teşviki.
Eğitimde dönüşüm
Dijital dönüşüm müfredatı güncellenmesi. Yeşil beceri ve YZ yeterlilikleri geliştirilmesi,. Siber güvenlik farkındalık eğitimleri zorunlu hale getirilmesi.
KOBİ'lerde, sanayide dönüşüm
Avrupa Dijital İnovasyon Merkezleri (ADİM) sayısı artırılması. Sanayici, KOBİ'lerin dijital ve yeşil dönüşüm süreçleri desteklenmesi.
Kamuda dönüşüm
Dijital Devlet Stratejisi ve Eylem Planı hazırlanması, Kamu Bulut Bilişim Stratejisi, Ulusal Veri Stratejisi ve Eylem Planı hayata geçirilmesi. Dijital ekonomi gelişimini destekleyici Dijital Rekabet Uyum Rehberi hazırlanması. Kamu ihale mevzuatı güncellenmesi, alım süreçleri dijitalleştirilmesi. Kamu maliyesinde bütünleşik bilişim sistemi genişletilmesi. E-tedarik, e-fatura ve YZ destekli muhasebe sistemleri ile dijital denetim altyapısı kurulması. Elektronik yolla sunulan sanayi ürünleri izlenebilirliği, piyasa gözetim ve denetimini etkili sürdürme, kayıt dışılıkla mücadele, vergi kaçakçılığı fiilleri tespitinde, sınai mülkiyet tescil süreçlerini hızlandırmada, kamu harcamalarında verimlilik ve tasarruf sağlamada, karar alma süreçlerinde YZ kullanılması. Mali veri portalı geliştirilmesi, Bütünleşik Kamu Mali Yönetim Bilişim Sisteminin mahalli idarelerde yaygınlaştırılması. Sosyal Güvenlik Kurumunun bilişim sistemleri güçlendirilmesi. KVKK’nın GDPR ile uyumlaştırma sürecinin tamamlanması.
Adalette dönüşüm
Adalette dijital çözüm platformları, çevrimiçi uyuşmazlık ve elektronik duruşma yöntemleri geliştirilmesi.
Afet teknolojileri
Afet tehlikelerinin ileri teknolojilerle izlenmesi, müdahale süreçleri etkin yönetimi, kesintisiz güvenli haberleşme altyapısı kurulması, acil müdahaleye yönelik teknik ve beşeri kapasite geliştirilmesi.
Son söz: Bu dönemecin köprüden önceki son çıkış olmaması için #hepbirlikte ‘lik şart.