Türk ve Japon devleri Ukrayna için Boğaz’da buluşacak

Geçtiğimiz yıl Şubat ayında Rusya’nın işgal ettiği Ukrayna’da binlerce insan hayatını kaybetti, milyonlarcası da ülkesini terk etti. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en kanlı işgal olan ve en büyük göçü yaratan savaş devam ederken, Rus Rejimi’ne karşı Ukrayna direnmeye devam ediyor.

Yüzlerce milyar dolarlık hasara neden olan işgal sürecinde Türk şirketleri, savaş sürecinde altyapı çalışmalarına ise devam ederek Ukrayna’ya destek oluyor. Kimilerine göre 1 trilyon doları bulacağı tahmin edilen ülkenin yeniden imarı sürecinde de Türk şirketleri ile Japon devleri bir araya gelerek ortak çalışma yapmak istiyor.

Bu görüşmelerle ilgili ilk önemli toplantı Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odasıyla birlikte, Japonya’nın Türkiye Büyükelçiliği, Japonya Uluslararası Kalkınma Ajansı (JICA) ve Japonya Dış Ticaret Organizasyonu (JETRO)’nun desteği ve Yanmar Türkiye’nin ana sponsorluğunda 21 Eylül’de İstanbul’da yapılacak. Türkiye-Ukrayna-Japonya iş forumuna önemli katılım olacağını dile getiren Türkiye-Ukrayna İş İnsanları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, “Şimdiden Japonya ekonominse yön veren Mitsubishi Corp, Marubeni Corp, Sumitomo Corp, Yanmar, Itochu Corp, Sojitz Corp, JBIC, JETRO, JICA ve Mitisu gibi Japon kurum ve kuruluşları foruma katılacaklar. Türkiye’den de önemli katılımlar gerçekleşecek. Kardeş ülke Ukrayna’nın yeninden yapılanma sürecinde 3 dost ülke bir arada çalışacak” dedi.

Enerji altyapısının yüzde 50’si hasar aldı

Ukrayna’da, Rusya’nın tüm uluslararası hukuk kurallarını ihlal ederek başlattığı haksız savaş, tarifi zor insani acılara yol açtığı gibi, Ukrayna’nın fiziki altyapısını da tahrip ettiğini dile getiren Pehlivan, “Rusya’nın limanları ablukaya almasıyla Ukrayna’nın dış ticaret ve lojistik imkanları daralırken, halkı yıldırma, direnme iradesini zayıflatma amaçlı özellikle geçtiğimiz yılın ekim ayından itibaren enerji altyapısını hedef alınan saldırılarda ülke enerji altyapısının yaklaşık yüzde 50’si belirli oranda tahrip oldu.

Ukrayna ekonomisi 2022 yılında yüzde 29,5 oranında küçülürken, dış ticaretteki daralma ise yüzde 32 oranında gerçekleşti. Daha dramatik olarak ekonomik aktivitelerde azalma ağır sanayide yüzde 55’i, inşaat sektöründeyse yüzde 65’i buldu” diye konuştu.

Pehlivan’ın verdiği bilgilere göre Ukrayna hükümeti ve Dünya Bankası’nın en son değerlendirmelerine göre savaşın Ukrayna’da oluşturduğu maddi zarar en az 411 milyar dolar. Ancak geçmişte yapılanın, bugünün şartlarına göre yeniden inşası, ülkenin eksik ve eskiyen altyapısının yenilenmesi için en az 750 milyar dolarlık bir bütçeye ihtiyaç duyulduğu birçok kurumun ortak düşüncesi. Avrupa Yatırım Bankası gibi kuruluşlarsa Ukrayna’nın yeniden imar ve inşa maliyetinin 1 trilyon doların da üstüne çıkacağını hesaplıyor.

Ukrayna’da savaş öncesi 700’ün üzerinde Türk firması faaliyet gösteriyor, Türk yatırımları 4,5 milyar doları buluyordu. Son 5 yıl itibarıyla Türkiye, ülkedeki en büyük yabancı sermaye yatırımcısı olmuş, toplamda ise ilk üç yabancı sermaye yatırımcısı ülkeden biriydi.

Serbest Ticaret Antlaşması olmamasına rağmen, 2020’den 2021 yılına dış ticaret hacmimiz yüzde 55 artmış, savaş başlamadan önceki son ay olan Ocak 2022’de ise bu yüzde 55’lik artışın üzerine, 2021 yılının Ocak ayına göre yüzde 56’lık bir artış daha gerçekleşmişti. Üstelik 3 Şubat 2022’de, Türkiye ve Ukrayna arasında müzakereleri 15 yıldır devam eden Serbest Ticaret Antlaşması da imzalandı.

8 milyar doları aşan proje yaptılar

Türk müteahhitlerin 2020 yılında yurtdışında en çok iş aldıkları ikinci, 2021’de ise üçüncü ülke Ukrayna olmuştu. Pehlivan, “İnşaat firmalarımız, Ukrayna’da aralarında ülkenin ve başkentin dışa açılan kapısı olan Kiev Borispil Uluslararası Havalimanı terminali, Avrupa’nın en modern stadyumlarından biri, beş yıldızlı oteller, binlerce kilometre yol ve otoyol inşaatı, ulaştırma köprüleri, raylı sistemler, yüz binlerce metrekare yaşam alanı, alışveriş merkezleri, enerji santralleri ve endüstriyel tesislerin de yer aldığı, toplam tutarı 8 milyar doları geçen 200’ün üzerinde proje gerçekleştirmişlerdi.

Savaş başladığında ülkede Türk inşaat firmalarının devam eden işlerinin tutarı ise 2,5 milyar doları buluyordu. Yabancı ülke inşaat firmaları arasında açık ara en çok iş yapan ve en büyük başarıyı sergileyen firmalar Türk müteahhitlik firmalarıydı. Türkiye, Ukrayna’nın vazgeçilmez dostu ve ortağı olmuştur “ açıklamasını yaptı.