Tüvasaş ve Eurotem

Hasan COŞKUN
Hasan COŞKUN SAKARYA'dan hasan.coskun@dunya.com

 

Fakir ülkelerden biri olduğu 1960'lı yılların ardından bugün kişi başına millî gelirini 20 bin doların üstüne çıkaran Güney Kore'de birçok dünya markası firma var. Hızlı tren, demir çelik, otomotiv, enerji ve elektronik gibi birçok sektörde Hyundai, Kia, Daweoo, Ssang Yong, Kumho, LG, Samsung, Romanson gibi daha birçok markanın ürünlerini günlük hayatımızın hemen hemen her alanında kullanıyoruz ve görüyoruz.  Birçok Kore firmasının sadece Türkiye'de değil dünyanın birçok ülkesinde önemli yatırımları var.  Kore'nin lider şirketi Hyundai dünyada da saygın bir yere sahip ve bünyesinde 180 bin kişiye istihdam sağlıyor. 
Dünyanın en değerli markaları arasında yer alan Samsung ise, 62 ülkede 160 bine yakın çalışanı ile faaliyet gösteriyor. Sadece Ar-Ge çalışanı sayısı 44 bin. Samsung aynı zamanda dünyada IBM'den sonra 3 bin 500'den fazla patent alan ikinci marka.
Kore, saatteki hızı 300 kilometrenin üzerine çıkabilen trenleri yapabilecek teknolojiye de sahip bir ülke. Saatteki hızı 330 kilometreye kadar çıkan hızlı trenin üretimini yapan Hyundai Rotem, aynı zamanda Adapazarı'nda kurulu bulunan Eurotem firmasının da ortağı. TCDD, Hyundai Rotem, Hacco ve Asaş Otomotiv ortaklığından oluşan Eurotem Adapazarı'nda Tüvasaş ile Marmaray projesi için raylı taşıt araçları üretiyor.
Güney Kore aynı zamanda Japonya, Fransa ve Almanya'dan sonra hızlı trenini üreten 4'üncü ülke.
1950'li yıllarda Kore Savaşı nedeniyle, Güney Kore'ye yardıma giden 16 ülkeden biri konumundaki Türkiye, bugün Güney Kore'den teknoloji transfer ediyor. Kore'nin dünya markası birçok şirketi hemen hemen Tüvasaş ile aynı yaşlarda olmasına rağmen Türkiye bu süreçte Tüvasaş gibi bir değerini maalesef 60 yılda bir dünya markası yapamadı.
"Vagon Tamir Atölyesi" olarak 1951 yılında faaliyete başladıktan sonra, ilk vagon üretimini 1962 yılında yapan Tüvasaş, ilk ihracatını ise 1971 yılında Pakistan ve Bangladeş'e yaptı. Aslında, Tüvasaş'ın ileri teknoloji raylı taşıt araçları üretebilmesi için 60 yıl yeterli bir süre. Ama bugün ulaştığı teknolojinin sadece ortak üretim için işbirliği seviyesinde olduğunu görüyoruz. Bugüne baktığımızda ve Güney Kore'nin dünyada marka olmuş kuruluşları ile kıyasladığımızda ise Tüvasaş gibi bir kuruluşun çok daha ileri teknolojiye sahip, kendi sahasında dünyanın sayılı markalarından biri olması gerektiğini söyleyebiliriz. Ama olamadı. Tüvasaş'ın geçmiş sürecini sorgulamak Tüvasaş'ı bir dünya markası yapmaz ama bu günden sonra yapılacak en doğru iş geçmişe bakarak elde edilen tecrübelerle gelecekte nelerin yapılabileceğini planlamak olmalı. Dünya'da kabul gören işletme anlayışı ve mantığı ile üretim, başarılı olmuş şirketlerin uyguladığı bir yöntemdir. Tüvasaş'ın kamu ağırlıklı yapısı ile bir dünya markası olması bu şartlarda mümkün değil. Tüvasaş'ın etrafında oluşan raylı taşıtlar yan sanayi işletmelerini incelediğimizde, birçoğunun ileri teknoloji üretim yapabilecek güce 10 yıl gibi kısa bir sürede ulaştığını görmek mümkün. Ortak işbirliği ve üretim Sakarya'da demiryolu araçları konusunda güçlü bir yan sanayinin oluşumunu sağlamıştır. Bu nedenle Tüvasaş, daha fazla zaman kaybetmeden özel sektörün gücünden daha fazla yararlanmalı ve daha fazla işbirliği yaparak kendine yeni bir yol haritası çizmelidir.

 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Tren ve Adapazarı 26 Eylül 2017
Tren ve Adapazarı 20 Eylül 2017
Mavi Bayrak 19 Eylül 2016