Ekonominin net sıfır çağı

Burak Tayiz
Burak Tayiz Yeşil Odak

İklim değişikliği, dünya çapında çevresel, ekonomik ve toplumsal dengesizliklere yol açarken küresel ekonominin öncü ülkeleri, bu zorlukla mücadele etmek için sürdürülebilir çözümler geliştirmeye odaklanmış durumda.

Zero Carbon Analytics, Avrupa, Çin, Hindistan, Japonya ve ABD'nin sıfır karbon hedeflerine doğru ilerleyişlerini, karşılaştırmalı bir perspektiften inceleyen bir rapor hazırladı. Rapora göre sanayiden tarıma, ulaşımdan enerji üretimine kadar her alanda karbon emisyonlarını azaltma yönünde atılan adımlar, dünya çapında çevresel, ekonomik ve toplumsal dengeleri yeniden şekillendiriyor.

Beş ekonominin iklim raporu

 Beş büyük ekonominin sürdürülebilirlik stratejileri doğrultusunda kazanmış oldukları ivmeyi mercek altına alan raporda; Avrupa, Çin, Hindistan, Japonya ve ABD'nin karbonsuzlaşma hamleleri yer alıyor. Değerlendirmeye göre; Avrupa Yeşil Mutabakatı, Çin'in 14. Beş Yıllık Planı, Hindistan'ın Enerji Koruma Yasası, Japonya'nın Yeşil Büyüme Stratejisi ve ABD'nin Enflasyon Azaltma Yasası (IRA) gibi sürdürülebilirlik politikaları, ekonomik büyümenin itici güçleri olarak öne çıkıyor.

Asya ve Avrupa’da enerji rekabeti

Rapora göre öncelikli olarak Çin, fotovoltaik güneş panelleri, rüzgâr türbinleri, lityum hücreler gibi temel teknolojilerde büyük ilerlemeler kaydetmiş. Ülke, büyüyen net sıfır pazarının önemli bir bölümünü ele geçirme hedefinde, aynı zamanda dünya genelinde teknoloji ve bileşen tedarik zincirlerini kontrol etmeyi amaçlıyor.

Ardından AB’nin, elektrik üretiminin büyük bir kısmını rüzgâr ve güneş enerjisinden sağlayarak karbonsuzlaşma yolunda hızla ilerlediği kaydedilmiş. 2022’de tüm elektrik üretiminin yüzde 22’sini rüzgâr ve güneş enerjisinden elde etmiş. Ayrıca, ısı pompası yatırımları ve kullanımı da ekonomik ivmede önemli bir yer tutuyor. AB, Çin'in en güçlü rakibi olarak yeşil istihdam, bataryalı elektrikli araç satışları ve rüzgâr enerjisi üretiminde kendini kanıtlıyor. 

Yeşil inovasyonun öncüleri

 Japonya ise kişi başına düşen harcamalarda yeşil inovasyonun öncüsü olmuş. Kişi başına düşen harcamalarda Çin ve AB’ye güçlü bir rakip olarak öne çıkmanın yanı sıra bataryalı elektrikli araçlar ve ısı pompası kullanımı gibi alanlarda da oldukça rekabetçi…

ABD ise inovasyon ve enerji dönüşümünde öncü. Enflasyon Azaltma Yasası, ABD'yi yenilenebilir enerji ve inovasyon konularında liderlik yapmaya teşvik ediyor. Ekonomik büyüme ve net sıfır vizyonunun parlayan yıldızlarından bir diğer ise yine bir Asya ülkesi olan Hindistan…

Gelişmekte olan ülkeler arasında iklim finansmanına yüksek ihtiyacı olan Hindistan, gelişmekte olan bir ekonominin aktörü olarak, küresel net sıfır tedarik zincirinde etkin bir şekilde konumlanmak istiyor. Güneş ve rüzgâr enerjisini elektrik üretimine dahil etme konusundaki ilerlemeleri ise dikkate değer.

Güneş ve rüzgârı, elektrik üretimine dahil etme konusunda ilerleme kaydetmiş. Hindistan, ek yatırımlarla, diğer sektörlerde de başarılı net sıfır kalkınma için güçlü bir vitrin haline gelme potansiyeli taşıyor. Elektrikli araç sektörünü ise 2022 ve 2030 yılları arasında yıllık yüzde 49 bileşik büyüme oranıyla büyütmesi bekleniyor.

Net sıfır ekonomisi ve Türkiye

 Dünya sahnesindeki bu büyük ekonomiler, sıfır karbonun altın çağına doğru adım adım ilerlerken birbirleriyle de kıyasıya bir mücadele içindeler. Dünya, net sıfır hedefleri karşısında bir karmaşa içindeyken, eli güçlü olan ülkeler net sıfır ekonomisinin altın çağını yaşıyorlar. Bu beş ekonominin adımları sadece iklim değişikliğiyle mücadelede değil, aynı zamanda küresel ekonomi adına önemli bir etki yaratıyor. Dünya sıfır karbon hedeflerine ilerlerken, doğal avantajları ve özellikle bol güneş ışığıyla Türkiye'nin ise bu küresel mücadelede yerini nasıl şekillendireceği önemli bir soru işareti olarak karşımıza çıkıyor.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar