Hizmet olarak bankacılık
Bankacılık artık sadece bankaların işi değil, herkesin işi haline geliyor! Banking as a Service (BaaS) yani Hizmet Olarak Bankacılık, finansal hizmetlerin sunulmasında bir devrim niteliği taşıyan bir kavram. Geleneksel bankacılık modelinde, finansal hizmetler genellikle büyük bankalar tarafından tek bir kurum üzerinden sunulurken, BaaS ile birlikte finansal hizmetlerin sunulması farklı sektörler ve şirketler arasında paylaşılabilir hale geliyor.
BaaS kavramının kökenleri, aslında 2000'li yılların başına kadar uzanıyor. Ancak, bu dönemde BaaS'in bugünkü kadar yaygın bir kullanımı söz konusu değildi. İşte bu noktada, teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi ve dijital dönüşümün etkisi devreye girdi. Özellikle mobil teknolojinin ve bulut bilişiminin yaygınlaşmasıyla birlikte, finansal hizmetlerin sunulma şekli de değişmeye başladı. Bu yaklaşımın önemli bir kilometre taşı, bankaların ve finansal kuruluşların API'ları (Application Programming Interface-Uygulama Programlama Arayüzü) dış dünyayla paylaşmaya başlamasıyla geldi. API'lar, farklı yazılım sistemlerinin birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan araçlardır. Bankaların API'larını dış dünyayla paylaşması, başka şirketlerin ve geliştiricilerin bu API'ları kullanarak kendi uygulamalarını ve hizmetlerini geliştirmesine imkân tanıdı.
Günümüzde, birçok büyük teknoloji şirketi ve fintek girişimi, BaaS modelini benimseyerek finansal hizmetler sunmaya başladı. Örneğin, bir e-ticaret platformu, müşterilerine kredi kartı başvurusu yapma veya para transferi gibi finansal hizmetler sunabilir. Bunun yanı sıra, geleneksel bankalar da kendi API'larını geliştirerek BaaS modeline uyum sağlamaya çalışıyor.
Yeni trendler
Bu gelişmelere paralel olarak, sektörün yeni oyuncuları olan Neobank'lar da BaaS çözümlerinden yararlanarak, müşteri tabanlarının ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak tasarlanmış, son teknoloji ve kullanıcı dostu finansal hizmetler sunma kabiliyetine odaklanarak büyüyor. Özellikle Neobank'ların sayısındaki artış, geleneksel bankacılık modellerine meydan okuyarak finansal hizmetler sektörünü alt üst eden bir inovasyonun işareti diyebiliriz.
Diğer yandan eğilimler farklı bölgelere göre değişiklik gösteriyor. Kuzey Amerika ve Avrupa gibi olgun pazarlarda, mevzuat uyumluluğuna ve veri gizliliğine güçlü bir vurgu yapılırken, Asya ve Afrika'daki gelişmekte olan pazarlarda, finansal katılıma ve banka hesabı olmayan nüfuslara ulaşmak için mobil teknolojiden yararlanmaya daha fazla odaklanılıyor. Bankacılık dışı oyuncuların sayısı arttıkça BaaS da giderek daha yararlı hale geliyor. Makroekonomik koşullar, müşterilerin para kazanma ihtiyacını artırıyor ve bu da BaaS'ın erişim alanını genişletmek için daha fazla fırsat sunuyor. Bunun güzel örneklerinden biri olan Lending-as-a-Service (Laas) yani Hizmet Olarak Kredi Sağlama da geleneksel kredi verme süreçlerini kökten değiştirerek, finansal hizmetler alanında bir devrim yaratıyor.
Önümüzdeki dönemde bu alandaki hacimlerin ve yaygınlaşmanın artacağını söyleyebilirim. Bu gelişmeler yaşanırken; Elon Musk’ın X’i bir süper uygulama yapma yolculuğundaki en önemli unsurun BaaS olduğunu da eklemek gerekiyor. Geçtiğimiz sene sonunda Elon Musk'ın katıldığı bir toplantıya ait ses kayıtlarında yer alan ifadelere göre, Musk, bir kişinin baştan sona tüm finansal hayatının bir banka hesabına ihtiyaç duyulmayacak şekilde platformda yer almasını istediğini net bir şekilde ifade etmişti.
Bu vizyona uygun olarak ABD’deki birçok eyalette X için para transferi lisansı aldığını hatırlatmakta fayda var. Elon Musk, 2024 sonuna kadar finansal özellikleri platformda yayına almayı planlıyor. Ülkemizdeki çalışmaların da global ölçekle kıyaslandığında oldukça iyi konumda olduğunu gururla paylaşmak istiyorum. Güzel bir gelecek için…