MB, kol kesenleri mi bekledi?

Faiz artışı ile döviz kurundaki yükselişin durdurulabileceği biliniyordu…
Ancak…
Faiz artırmak, ‘farklı nedenlerle’ kol kesmeye karar verenlerin çıkışını kolaylaştırmak anlamına da geliyordu…
Merkez Bankası’nın faiz kararında gecikmesinin nedenlerinden biri de, bu ‘ayrıntı’ oldu…
* * *
Hafta içi konuyu Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ve Turizm ve Kültür Bakanı Numan Kurtulmuş ile konuştuk.
Albayrak:
“Çok açık ve net bir operasyon sözkonusu.
Birileri Türkiye’deki siyasi gündemi, ekonomi üzerinden etkilemeye yönelik girişimlerde bulunuyor.
Kol kesme pahasına, Türkiye’nin sakalını kesmeye çalışıyor.
24 Haziran’dan sonra Türkiye’nin sakalları uzar, ama kestikleri kol kesik olarak kalır” demişti…
* * *
Kurtulmuş ise reel sektörün rolüne de dikkat çekerek anlattı…
“Yerli ve milli ürünler için adımlar atıyoruz.
Bu adımlar, Türkiye’nin pazar olarak kalmasını isteyenleri rahatsız ediyor.
Tarihte de böyle olmuştur.
Mesela Türkiye 1940’lı yıllarda kendi uçağını yapıyor. Ve bir karanlık el, Demirağ’ın fabrikasını kapatıyor.
1970’lerde TUSAŞ kendi milli uçağımızı yapma konusunda İtalyan firmasıyla anlaşma masasında masadan kaldırılıyor, anlaşma yaptırılmıyor.
Rahmetli Özal’ın 1987’de yüzde 90 montaj da olsa yapmaya çalıştığı F16’lar bir şekilde önleniyor.
Birçok örnek var böyle.
Açık söyleyeyim, biz üç sene insansız hava araçları almak için ABD kongresinin önünde kamp kurduk.
Kapılarında bekleyen bir Türkiye olursan senden iyisi yok.
Ama sen İHA’lar gibi yerli ve milli ürünlerini yapmaya başlarsan, adamlara bağımlılığı azalıyor ve adamların oyunu bozulmaya başlıyor.”
* * *
3-5 milyar dolarlık sermaye hareketiyle, ekonominin ‘kriz’ durumuna geçmemesi; ancak üretim, kendine yeterlilik ve ihracat artışıyla sağlanabilir.
Bunun için de öncelikle, yatırımcının güven duyması gerekir.
Karar alıcılardan tek ses çıkması ve alınan kararların arkasında durulması ‘güven’ için önceliklidir.
Örnek mi?
OSB’ler!
Planlı sanayileşme için OSB’ler desteklendi.
Çok önemli ve gerekliydi; ve OSB’ler cazip hale getirildi.
Ancak elektrik fiyatları gibi son uygulamalarla, OSB’ler de yatırım yapanlar, dışarda yatırım yapanlara göre dezavantajlı hale getirildi.
OSB’ler cazip olmaktan çıktı.
Alınan kararlara güvenerek OSB’lerde yatırım yapanların, yaptıkları/yapacakları üretim ve ihracat ile döviz ihtiyacını düşürecek/döviz fazlası verebilecek tek adres olanların bu duruma düşmesi de faiz, döviz fiyatı, enflasyon gibi makro göstergeleri olumsuz etkiliyor/etkileyecektir de.