Makine ihracatında ne hedefledik, ne oldu
“Yüksek teknoloji” ve “yüksek teknolojili ürünler” geliştirip, üretemeyince;
Ve “düşük verimle” ürettiğimiz “düşük teknolojili” ve “yüksek maliyetli” ürünler nedeniyle dünya pazarlarında rekabet avantajını kaybedince... Bugünkü sıkıntıları yaşıyoruz…
* * *
Ve on yıllardır, yüksek teknolojiyi geliştirme/üretme zorunluluğumuzu, her fırsatta ifade ediyor; Buna yönelik politikalar uyguladığımızı/uygulayacağımızı tekrarlıyor;
Planlamalarımızda, programlarımızda ilk sırada yer veriyoruz…
* * *
Soyut planlamalar ışığında, somut olarak (uygulama) ne yapıyoruz?
Örneğin:
Ocak-Eylül döneminde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7 olarak hesaplanmış…
Her ay, bu oranı arttırma zorunluluğumuz varken,
Eylül ayında, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payının, yüzde 3,1’e gerilediğini görüyoruz…
* * *
Soyut planlamalar ışığında, somut olarak (uygulama) ne yapıyoruz?
Diğer örnek:
Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,8 artmış…
Ve 1 aylık açık 7 milyar dolara yaklaşmış…
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2024 Eylül ayında yüzde 81 iken, 2025 Eylül ayında yüzde 76,6’ya gerilediğini izliyoruz!
VELHASIL
Yüksek teknoloji kullanımı ve rekabet edebilirliğin temelinde, “kullanılan teknolojiyi” yurt içinde geliştirebilme, üretebilme kabiliyeti yatıyor…
* * *
Sahip miyiz o kabiliyete?
Örneğin, makine sektörü…
Makine İhracatçıları Birliği Başkanı Kutlu Karavelioğlu uyardı:
“Geçen yıl yüzde 9 daralan makine üretimimiz, bu sene de yüzde 5 daraldı…
Kapasite kullanım oranı ekimde yüzde 63’e geriledi… Katma değeri ve yerlilik oranı en yüksek sınai ürünümüz olan makinede kan kaybı hızlanıyor…”
* * *
10 yıl önce, “Bu hızla gidersek, 2023 yılında makine sektöründe 50 milyar dolarlık ihracatı aşarız…” diyorduk… O hedefe yaklaşamadık… Ama ithalatta son 10 ayda 40 milyar doları aştık! (Yıllık 47 milyar dolar beklentisi)
* * *
Sonuç mu?
Ocak-Eylül ihracatımız, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artarak 200 milyar dolara, ithalatımızı ise yüzde 6 artırarak 268 milyar dolara yükseltiyoruz…
Son 10 ayda, sadece Çin’den yaptığımız ithalatı (çoğunluğu makine ve yedek parça) 37 milyar dolara taşıyoruz…
