Seçim afişi…
2019 yılıydı… Çekya’nın Brno şehrinde, Mühendislik Fuarı’ndaydık… Bizim futbol maçı girişlerini aratacak bir kalabalığın arasında, saatlerce bekleyerek fuar alanına girebilmiştik… Çek gençlerin geliştirdiği/geliştirmeye çalıştığı ürünleri incelemiştik…
***
Aynı haftanın Cuma-Cumartesi günlerinde gerçekleştirilecek seçimlere de denk gelmiştik… Şehirlerdeki bilbordlarda, seçimden ziyade “fuar afişlerinin” ön plana çıktığına da şahitlik etmiştik…
***
Üniversite öğrencileri, standlarında, “3-5-10 yıl sonra, bu ürünler kullanılacak” diye söze başlıyordu…
***
Açıkçası… Yeşilin ve mavinin her tonunu sergileyen ormanların, nehirlerin, ovaların ülkesi Çekya’dan Franz Kafka, Alphonse Mucha gibi “dünya vatandaşı” yüzlerce sanatçının çıkması doğaldı… Ama… Genetik Bilimci Gregor Mendel, plastik cerrahiyi bulan Arnold Jirásek gibi yine dünyaya yön vermiş yüzlerce bilim adamının Çekya’da yetişmesine, ben de, çok şaşırmıştım…
***
1348 yılında Prag'da kurulan ve dünyanın en iyi okullarından biri olan Charles Üniversitesi’ni ve benzer eğitim kurumlarını görünce… Ve… Fuarda eğitmenlerin ve öğrencilerin olanaklarına/ kararlılıklarına/ideallerine şahitlik edince… Pusula, küp şeker, yumuşak kontakt lens gibi insanların hayatını kolaylaştıran binlerce ürünün neden Çekya’da icat edildiğini anlamıştım…
VELHASIL
Çekya seçimini uzun yıllar önce yapmış…
***
Dünyanın ihtiyaçlarını görüp/karşılayabilmek… Çıkabilecek ihtiyaçları şimdiden belirleyebilmek… İhtiyaç duyulan/duyulacak ürünleri geliştirip/üretip/pazarlayabilmeye meraklı/heyecanlı; kendine, ülkesindeki sisteme ve geleceğe güvenen gençler yetiştirmek…
***
Doğru ya! Çarkları işleten böyle bir kültürde, seçim afişlerine/sloganlarına gerek kalır mı?