Tüketici tercihleri elektrikli araçlar
Asya yapımı elektrikli araçlar bu yıl Avrupa'daki EV satışlarının dörtte birinden fazlasını oluşturacak ve payı bir önceki yıla göre %5'in üzerinde artacak.
Avrupa Ulaştırma ve Çevre Federasyonu'nun (T&E) raporuna göre, geçen yıl AB'de satılan pille çalışan elektrikli araçların yaklaşık %19,5'i Çin'den geldi. Fransa ve İspanya'daki satışların üçte birine yakını Asya ülkesinden gönderilen elektrikli araçlardan oluştu. Bölgede Asya malı araçların payının 2024 yılında %25'in biraz üzerine çıkması bekleniyor.
Tüketici tercihleri olumlu yönde
Çoğumuz yeni araç alımında halen benzinli araba tercih etmemize rağmen, yapılan araştırmalar tüketicilerin yüzde 27'sinin bir sonraki aracı için elektrikli araç almayı düşündüğünü gösteriyor. Elektrikli araçlara olan ilgi artarken, insanların benzinli bir arabaya kıyasla elektrikli araçlar için yaklaşık yüzde 8 daha fazla ödeme yapmaya istekli olduklarını gösteriyor. Genel olarak anket, çevresel kaygılar ve artan yakıt fiyatları nedeniyle daha fazla tüketicinin elektrikli araçlara yöneldiğini gösteriyor. Ancak yüksek maliyetler ve sınırlı şarj noktaları gibi zorluklar hâlâ yaygın olarak benimsenmesini engelliyor.
Son dönemde elektrikli araç satışlarının durgun kalması ve elektrikli modellerin agresif bir şekilde piyasaya sürülmesi planlarını geri çekmesinin nedenini otomotiv şirketleri "tüketici tercihi" olarak iletilirken, ancak bunun maliyetle ve diğer kaygılarla olduğunu da söylemek gerekiyor. Tüketici sürüş alışkanlıkları, araca ne kadar süreyle sahip olmanın planlandığı, zaman içindeki olası maliyetler, yaşanılan ülke ve şehir de bir elektrikli aracın hala daha iyi bir satın alma olup olmadığı yönündeki tüketici tercihlerini belirliyor.
Elektrikli araç üreticilerinde bir dizi yeni ve büyüyen seçenek mevcut. Ancak son zamanlarda büyük otomobil üreticilerinin aldığı kararlar, elektrikli araçlardan daha farklı adımlara geçiş olduğunu gösteriyor. Bir araştırmaya göre ABD'li yetişkinlerin yarısından azı, yani yüzde 44'ü, elektrikli araç satın almayı "ciddi olarak düşündüklerini ya da düşünebileceklerini" söylüyor.
Elektrikli araç tüketici tercihleri üzerine yapılan bir ankete göre, alıcıların %50'sinin elektrikli araçların fiyatı ile şarj noktalarının eksikliğinden endişe duyduğunu, %44'ünün de evde şarj kurulumu için donanıma sahip olamadıklarını gösteriyor. Ankette ayrıca sürüş menzili ve batarya bakım-değişim ile ilgili endişeler de dile getiriliyor.
Türkiye’de elektriklli araçlar ve şarj istasyonları artıyor
Nisan 2024 tarihli “Elektrikli Araç ve Şarj Altyapısı Projeksiyonu” raporuna göre, 2023 yılı başında Türkiye’de 14.896 adet elektrikli araç mevcut iken Nisan 2024 itibarıyla bu sayı 93.973 adede ulaşmış durumda.
EPDK’dan lisans alan şarj ağı işletmecileri tarafından yapılan yatırımlar neticesinde, 2023 başında Türkiye çapında 3.081 (2.706 adet AC (Yavaş) ve 375 adet DC (Hızlı)) olan şarj noktası (soketi) sayısı ise 1 Nisan 2024 tarihi itibarıyla 17.233’e -11.412 adet AC (Yavaş) ve 5.821 adede DC (Hızlı)-yükselmiş. Ülkemizde elektrikli araç sayısı hızla artarken aynı süratle şarj noktalarının da artması e-mobilite ekosisteminin gelişimi açısından olumlu bir gelişmedir.
Ülkemizde soket başına düşen elektrikli araç sayısı 5,4 iken, bu oran Avrupa ülkelerinde ortalama 13,75 olup, ülkemiz soket başına düşen elektrikli araç sayısı bakımından iyi durumda bulunuyor. Yukarıda açıklanan çalışmaların sonucunda yurt dışında elektrikli araç pazarı için gelişmiş ülkelerin pazar gelişim trendleri de dikkate alınarak yıllar itibarıyla elektrikli araç ve şarj noktası (soket) sayısı tahminlerini içeren düşük, orta ve yüksek olmak üzere üç temel senaryo oluşturulmuştur.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 4/4/2024 tarihli ve 12551 sayılı Kurul Kararı ile onaylanan, ülkemizdeki elektrikli araç kullanımı, gelişimi ve şarj altyapısı ihtiyacına yönelik olarak oluşturulan elektrikli araç ve şarj noktası sayısı tahminlerine göre Elektrikli Araç Projeksiyonu yapılırken, yüksek senaryoda 2025’de 361.893 adet, 2030 yılında 1.679.600 adet, 2035 yılında ise 4.214.273 adet elektrikli araç sayısına ulaşılması bekleniyor. Düşük senaryoda ise 2025’de 202.030 adet, 2030’da 776.362 adet, 2035’de ise 1.779.488 adet olması öngörülüyor. Toplam şarj noktası olarak da yüksek senaryoda 2025 yılı için 61.897 adet, 2030 yılı için 181.274 adet, 2035 yılı içinse 347.934 adet; düşük senaryoda 2025 yılı için 34.278 adet, 2030 yılı için 83.543 adet ve 2035 yılı için 146.916 adet tahmin ediliyor.