Yetkinlik dönüşümü 5.0 için çalışanlarınıza nasıl yardımcı olabilirsiniz?
İş dünyası daha dördüncü sanayi devrimine yani Endüstri 4.0’a geçişi ve tüm süreçlerinin dijitalleşmesini tamamlamaya çalışırken, gündeme pat diye yapay zekâ düştü. Yapay zekânın potansiyel etkilerinin hayatımıza ne kadar hızlı gireceği algılanınca da iş dünyasını zaten ayak sesleri duyulmaya başlamış olan beşinci sanayi devrimine yani Endüstri 5.0’a geçişin stresi ve mecburiyeti sardı.
Ve tüm bunlar da doğal olarak şirketlerin insan kaynaklarında da (üstelik tepeden tırnağa) oluşması gereken “sayısal ve nicelik olarak yeterlilik ve yetkinlik dönüşüm zorunluluğunu” bir numaralı gündem maddesi yaptı. Şirketler zaten pandemiyle başlamış olan hibrid çalışma uyarlamalarıyla uğraşıyordu. Şimdi gündemlerine bir de yapay zekanın zincirleme etkilerine göre tekrar ve artık süreklilik kazanması gereken “yeniden yapılanma” mecburiyeti eklenmiş oldu.
Asıl mesele hala “nitelikli insan”…
Peki bu sorun nasıl aşılabilir? Şirketler, kurumlar bu hızlı dönüşüm için büyük iş kaybetme, yeterli olamama, değişimin hızına yetişememe, beğenilmeme stresi çeken çalışanlarının “yetkinlik dönüşümüne, iş kaybı yaşamamalarına” nasıl yardımcı olabilir? Ki şirketleri de rekabete dayanabilsin, ayakta, karlı ve büyüyerek kalabilsin?
Her ne kadar teknoloji her şeyi daha hızlı, daha ucuz, daha kaliteli yaparım vaadi ile gözleri kamaştırsa da unutmayalım ki realitede hala ve işin merkezinde daima (ki bu en az 10-15 yıl daha öyle sürer) nitelikli ve çok sayıda insan olacak. Mesela “nitelik” konusunu halletmekte…
Önce Endüstri 4.0 ve 5.0 tam olarak ne demek, farkları ne, ona bakalım;
4.0: Siber-fiziksel sistemlerin, Nesnelerin İnternetinin (IoT) ve büyük verinin, üretim süreçlerini otomatikleştirmek ve optimize etmek için kullanılması,
5.0: Yapay zekâ ve insan-makine iş birliğinin kullanıldığı, daha esnek, uyarlanabilir ve sürdürülebilir üretim süreçlerini yaratması.
Endüstri 4.0 ve Endüstri 5.0 arasındaki temel farklar:
° Endüstri 4.0'ın odak noktası otomasyon ve optimizasyon iken, Endüstri 5.0'ın odak noktası işbirliği ve sürdürülebilirliktir.
° Endüstri 4.0, siber-fiziksel sistemler ve Nesnelerin İnternetini kullanırken, Endüstri 5.0 yapay zeka ve insan-makine işbirliğini kullanır.
° Endüstri 4.0, verimlilik ve üretkenlik üzerine odaklanırken, Endüstri 5.0 kalite ve müşteri deneyimi üzerinde yoğunlaşır.
Bu özete göre çalışanların yetkinlik dönüşümü için yapılması gerekenler:
° En büyük yatırım eğitim ve gelişime yapılmalı. İyi bir yetkinlik envanter ve gelecek planlama çalışması ile gelecek için ihtiyaçlar saptanmalı. Becerilerin geliştirilmesine yardımcı olacak öğrenme, deneyim ve gelişim programlarına yatırım yapılmalı. Bu konu gündemde sürekli tutularak, yetkinlik envanteri de dinamik olmalı. Esnek ve kapsayıcı biçimde gelişmelere göre revize edilmeli.
° Öğrenme, liderlik ve gelişim kültürü oluşturulmalı. Çalışanların öğrenmek ve risk almak konusunda rahat hissettikleri, her birinin kendini işinde lider hissettiği bir ortam, bilişsel bir atmosfer oluşturulmalı.
° Çalışanların iş ve yaşamı dengelemelerine samimiyetle ve insanca olanak tanınmalı. Bireylerin kendilerini rahat hissederek; zorunlu değil sorumlu (hem kendileri hem aileleri hem de şirketleri için) olarak işe gelip gittikleri bir yer yaratılmalı. En tepeden en alta kadar içtenlikleri kazanılmaya gayret edilmeli.
° Çalışanların kariyer gelişimi desteklenmeli. Kişisel gelecek farkındalığı, geleceklerini planlamaları, T-İnsan’laşmaları konusunda bilinç ve beceri kazanacakları çalışmalara katılmaları sağlanılmalı. İşveren ne kadar koruyucu, iyi olursa olsun, ne yapılırsa yapılsın, muhtelif sebeplerle çalışanların işlerini kaybetmeleri kaçınılmaz hale gelebilir. Buna da henüz çalışanlar işte iken hazırlık yapmaları konusunda yardımcı olunmalı.
Ve tüm bunlar için mutlaka “zaman” sağlanmalı… Yavaş yavaş acele edilmeli…