12 Ağustos öncesi: Gümrük vergileri görüşmeleri otomotivde Çin ve ABD etkileri
Geçen hafta Japonya ile anlaşmalar imzalanması ve bu pazar günü Avrupa Birliği ile devam eden görüşmelerin ardından ABD, dünya ticaretine ilişkin alternatif bakış açısına dayanarak ABD'nin en büyük beş ticaret ortağından üçünü anlaşmalara dahil etti. Kanada ve Meksika görüşmeler devam ederken, ABD ve Çin yetkilileri, küresel büyümeyi tehdit eden dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında tırmanan ticaret savaşı nerede sonlanacağı otomotiv sektörünün takibinde yer alıyor.
ABD, Avrupa Birliği ile bir ticaret anlaşması imzalaması sonrası, dikkatler Çin ile anlaşma konusuna dönerken, ABD, , AB, Japonya, Endonezya ve diğerleriyle ticaret anlaşmaları imzaladı, ancak Çin'in güçlü ekonomisi ve küresel nadir toprak elementleri akışı üzerindeki kontrolü bu görüşmeleri özellikle karmaşık hale getiriyor.12 Ağustos'ta sona erecek ticaret ateşkesini uzatma veya gümrük vergilerinin üç haneli rakamlara geri dönmesine izin verme kararının ne olacağı, otomotiv sektörünün odağında yer alıyor.
Ülkelere göre ABD’nin otomobil ithalatları (2024)
2024 yılında Meksika, otomotiv endüstrisinde önemli bir oyuncu olarak ortaya çıktı ve 49,98 milyar dolarlık ithalatıyla ABD'nin en büyük otomobil ithalat ortağı olarak ABD otomobil ithalatının %22,8'ini oluşturdu. Meksika, 49,98 milyar dolar ve %22,8 oran ile Amerikan pazarına araç tedarikinde önemli bir rol oynuyor. Japonya: 40,76 milyar dolar ile %18,6, Güney Kore 38,02 milyar dolar ile %17,3; Kanada 28,40 milyar dolar ile %12,9; Almanya: 25,59 milyar dolar ile %11,7 paya sahip durumda iken, ABD'nin en büyük 10 otomobil ithalat ortağı arasında, 3,82 milyar dolarlık otomobil ithalatı ve %1,7 pazar payıyla Çin yer alıyor. Çinli otomobil üreticileri ABD pazarındaki yerlerini sağlamlaştırmaya devam ederken, uygun fiyatlı elektrikli araçlarla ivme kazanıyorlar. İnovasyon ve teknolojiye odaklanan Çinli otomobil markaları, Amerikan otomotiv endüstrisinde önemli oyuncular haline geliyordu.
ABD, daha önce Çin mallarına uygulanan gümrük vergilerini artırmaya başlarken, Çin de buna kendi gümrük vergileriyle karşılık verdi. Mayıs ayındaki ticaret ateşkesinden önce, gümrük vergileri üç haneli rakamlara ulaşarak gerginliği tırmandırdı. Bu durum, Çin mallarına yıl başına kıyasla %30 ek gümrük vergisi uygulanmasına ve ABD mallarına Çin'de %10'luk yeni bir gümrük vergisi uygulanmasına yol açtı.
ABD-Çin otomotiv ticaretinde adetler
ABD-Çin ticaret ilişkilerinin kırılganlığı devam ederken, ABD'nin Çin'e yaptığı araç ihracatı mayıs ayında önemli ölçüde azaldı. Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki istikrarsız ilişki, otomobil üreticilerini bir çözüm umuduyla sevkiyatlarını azaltmaya yöneltti.
Çin Otomobil Bayileri Derneği'ne göre, ABD'den Çin'e yapılan hafif araç ithalatı Mayıs ayında %68 düşüşle 3.130 adede geriledi. Yılbaşından bu yana ithalat %48 azaldı. Genel olarak, Çin'in toplam araç ithalatı geçen ay %25 düşüşle yaklaşık 47 bin adede gerilerken, Mayıs ayına kadar olan hacim %33 düştü.2024 yılında Çin'in ABD'den ithalatı %13 düşüşle 109.356 adede geriledi. ABD’li otomobil üreticileri, Çin elektrikli araç devi olan şirket liderliğindeki yerli otomobil üreticilerinin pazara hakimiyetini sürdürmesiyle Çin'de artan bir baskıyla karşı karşıya kaldı.
Çin’in otomotiv üretimi artıyor
Birleşmiş Milletler uluslararası ticaret veri tabanına göre, ABD'nin Çin'den yaptığı motorlu taşıta yönelik ithalatı 2024 yılında 3,82 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Ülke, yılın ilk beş ayında 2,83 milyon araç ihraç etti. Toplam araç ihracatı, 2025 Mayıs ayında bir önceki yıla göre %20 artarak 682.000 adede yükseldi. İhracat artarken, ithalat geçen ay %25 düşüşle yaklaşık 47 bin adede geriledi.
Gümrük vergilerinin otomotivde en etken nedeni
Çin'in otomotiv endüstrisi hâlâ hareket halinde, ancak Batı'daki bazı kesimlerin beklediği yönde değil. Küresel ihracatı artmaya devam ederken, ülke her zamankinden daha az araç ithal ediyor. Bu değişim, yalnızca değişen piyasa dinamiklerini değil, aynı zamanda Başkan Trump'ın ikinci dönem için göreve dönmesinin ardından yeniden gündeme gelen Amerika Birleşik Devletleri ile devam eden ticaret anlaşmazlığının yarattığı gerginliği de yansıtıyor.
Çin Otomobil Bayileri Birliği'nin (CADA) verilerine göre, Çin'e yapılan araç ithalatı Mayıs ayında %25 düşüşle yaklaşık 47.000 adede geriledi. Yılbaşından bu yana ithalat ise yaklaşık %33 düşüşle 180 bin adede geriledi.
Günümüzün küreselleşmiş dünyasında, otomotiv endüstrisi, ülkeler arasında büyük ölçekte ithalat ve ihracat yapılan, birbiriyle en bağlantılı sektörlerden biridir. Dünyanın en büyük otomobil pazarlarından biri olan ABD hem yerli hem de yabancı üretim araçlara olan yüksek talebiyle küresel otomotiv pazarında önemli bir oyuncudur. ABD ithalat ve otomobil ithalat verilerine göre, ABD'nin otomobil ithalat değeri 2024 yılında bir önceki yıla göre %4 artarak 219,49 milyar dolara ve 7,68 milyon adede ulaşmıştır.
