Dijital ekonominin vergilendirilmesinde neler oluyor?
Dijital ekonominin vergilendirilmesinde küresel ölçekte ülke hazırlıkları hız kesmeden devam ediyor. Çalışmalar devam ederken, OECD’nin konudaki kapsamlı çalışmalarının daha önce yarım kalan yahut beklenen faydayı sağlamayan çalışmaları gibi bir sonuca yol açıp açmayacağı henüz belirsizliğini koruyor. Politika yapıcılar ve akademisyenler arasında özellikle Sütun II hakkında uyumsuzlukta devam ediyor.
Birinci sütun güncel gelişmeleri
OECD/G20 Kapsayıcı BEPS Çerçevesi 18 Aralık 2023 tarihinde, Birinci Sütun (2023) kapsamındaki Çok Taraflı Sözleşme metninin sonuçlandırılmasına yönelik zaman çizelgesini güncelleyen bir açıklama yayınlamıştır. Sözleşme henüz imzaya açık değildir.
Açıklamada, tartışmalı konuların çözümüne yönelik çalışmaların önümüzdeki yıl da devam edeceği ve Kapsayıcı Çerçeve üyelerinin Mart 2024 sonuna kadar metnin nihai hale getirilmesi için uzlaşıya dayalı bir çözüme ulaşma taahhütlerini beyan ettikleri ve Sözleşmeyi Haziran 2024 sonuna kadar imzalamayı hedefledikleri belirtildi.
9 Ocak tarihli açıklamada ise GloBE kurallarının uygulanmasından elde edilecek yıllık gelirin 155 milyar ABD Doları ile 192 milyar ABD Doları arasında olacağı ve küresel kurumlar vergisi (CIT) gelirlerinde %6,5 ila %8,1'lik bir artışın öngörüldüğü belirtilmiştir. OECD Vergi Politikası ve İdaresi Merkezi küresel asgari verginin (GMT) küresel düşük vergili kârların %36'dan yaklaşık %7'ye düşürerek yaklaşık %80 oranında önemli ölçüde azaltmasının beklentisi içindedir.
Sütun II güncel gelişmeleri
Avrupa Birliği düzeyinde daha önce hazırlanan direktifin ulusal hukuklara aktarımı devam etmektedir. Ancak 9 ülke aktarım sürecini tamamlamamıştır.
Avrupa Komisyonu, 25 Ocak 2024 tarihinde Asgari Vergilendirme Direktifini (2022/2523) iç hukuka aktaran ulusal tedbirleri bildirmeyen dokuz Üye Devlete resmi bildirim mektupları gönderdiğini duyurdu. Bu, AB hukuku açısından ihlal prosedürünün ilk adımıdır. Tüm Üye Devletlerin Direktifi ulusal mevzuatlarına aktarmaları ve 31 Aralık 2023 tarihine kadar Komisyonu bilgilendirmeleri gerekiyordu.
Ancak Estonya, Yunanistan, İspanya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Letonya, Litvanya, Malta, Polonya ve Portekiz bu tarihe kadar Direktifi ulusal mevzuatlarına aktarmamışlardır. Üye Devletlerin resmi bildirim mektuplarına cevap vermemeleri ve 2 ay içerisinde iç hukuka aktarma yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, Komisyon gerekçeli bir görüş yayınlamaya karar verebilir.
AB dışında Kore Ekonomi ve Maliye Bakanlığı, Uluslararası Vergi İşleri Koordinasyon Kanunu Uygulama Kararnamesine yeni bir bölüm eklemek ve GloBE kurallarının, hariç tutulan kuruluşların kapsamı ve GloBE gelir veya zararının hesaplanması gibi ayrıntılarını belirlemek üzere Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini yürürlüğe koydu. Daha öncesinde kanunla 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere İkinci Sütun GloBE kuralları uygulamaya konulmuştu.
Türk gelir idaresi
Türk gelir idaresi konuya oldukça kapsamlı ve titiz biçimde hazırlandı. Çalışmalar devam ediyor. Özellikle teknik hususlarda sivil toplum ve teknik çalışma komiteleriyle çalışmalarını yürüttü. Yüksek ihtimal yakın zamanda kamuoyuyla bir metin paylaşabilirler.