Gelişmekte olan ülkeler elektrikli araç ekosisteminin odağında

Koray ÖZTOPÇU
Koray ÖZTOPÇU Mobilitiye Doğru koray.oztopcu@dunya.com

2024’de belirsizliklere rağmen, elektrik­li otomobillerin pazar payı, daha fazla pa­zarda giderek daha uygun fiyatlı hale geldi ve 2030 yılına kadar %40’ı aşma yolunda olduğu­nu konuşmaya başlıyoruz Elektrikli otomobil­lerin küresel satışları 2025 yılında 20 milyonu aşacak ve dünya çapında satılan otomobillerin dörtte birinden fazlasını oluşturacak.

Global bakış : Büyümenin lokomotifi elektrikli araçlar

Otomotiv sektörüne baskı yapan son ekono­mik olumsuzluklara rağmen, elektrikli araçlar daha uygun fiyatlı hale geldikçe elektrikli oto­mobillerin küresel satışlarının rekorlar kırma­ya devam ettiğini gösteriyor. 2024 yılında küre­sel satışlar 17 milyonu aşarken ve EV’lerin kü­resel otomobil pazarındaki payı ilk kez %20’nin üzerine çıktı. Ve 2025’in ilk üç ayında elektrikli otomobil satışları bir önceki yıla göre %35 art­tı. Tüm büyük pazarlar ve diğer birçok pazar, ilk çeyrek satışlarında yeni rekorlar gördü.

Çin, 2024’te tüm otomobil satışlarının ne­redeyse yarısını elektrikli otomobillerin oluş­turmasıyla elektrikli araçlar pazar lideri konu­munu sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl Çin’de satılan elektrikli otomobil sayısı 11 milyondan fazla olurken ,Asya ve Latin Amerika’daki gelişmek­te olan pazarlar da yeni büyüme merkezleri ha­line geldi ve bu bölgelerdeki toplam elektrikli otomobil satışları 2024’te %60’tan fazla arttı.

ABD’de elektrikli otomobil satışları yıllık bazda yaklaşık %10 artarak satılan her on oto­mobilden birine ulaştı. Avrupa’da satışlar dur­gunlaştı, ancak elektrikli otomobillerin pazar payı %20 civarında oluştu.

Önemli belirsizliklere rağmen elektrikli oto­mobillerin küresel olarak güçlü bir büyüme yörüngesinde kaldığını gösteriyor. Satışlar, uluslararası otomotiv endüstrisi için önemli etkileri olan yeni rekorlar kırmaya devam edi­yor.2025’de dünya çapında satılan her dört ara­badan birinden fazlasının elektrikli olmasını beklenirken elektrikli araçlar giderek daha uy­gun fiyatlı hale geldikçe, beş arabadan ikisin­den fazlasının elektrikli olması bekleniyor.

Gelişmekte olan ülkeler odakta

Asya ve Latin Amerika’daki gelişmekte olan pazarlar “yeni büyüme merkezleri” haline ge­lirken ve bu bölgelerdeki toplam elektrikli araç satışları 2024’te %60’tan fazla arttı. Bu bölgelerdeki toplam elektrikli otomobil satış­ları 2024’te %60’tan fazla arttı ve satış payı %2,5’ten %4’e neredeyse iki katına çıktı. As­ya’daki (Çin hariç) gelişmekte olan ekonomiler, elektrikli otomobil satışlarında büyük bir artış gördü ve 2023’e göre %40’ın üzerinde artışla 2024’te neredeyse 400.000’e ulaştı.

Belirsizlikler elektrikli araç talebini etkilerken ,fiyat talep de önemli bir unsur oldu

Küresel ekonomik büyüme ve ticaret ve en­düstriyel politikaların evrimi konusundaki be­lirsizlikler yaşanırken, küresel düzeyde, artan rekabet ve düşen batarya maliyetleri nedeniy­le 2024’te bir elektrikli otomobilin ortalama fiyatı düştü. Çin’de geçen yıl satılan tüm elekt­rikli otomobillerin üçte ikisi, satın alma teşvik­leri olmadan bile geleneksel eşdeğerlerinden daha düşük fiyatlı iken, geleneksel otomobil­lerle satın alma fiyatı farkı birçok başka pa­zarda devam etti. Şarj maliyetleri ile bugünün konut elektrik fiyatlarıyla geleneksel bir oto­mobil çalıştırmanın halen ciddi avantajlı oldu­ğunu görebiliyoruz.

Çin elektrikli araçlarda tüketiciyi fiyat-dizayn ile etkiliyor

Daha ucuz elektrikli arabalar, kitlesel pa­zar benimsemesinin kilidini açmanın anahtarı olarak ortaya çıkıyor. Tüketiciler genellikle, za­man içinde toplam sahip olma maliyetinin po­tansiyel olarak sağladığı olumlu faydalardan zi­yade, kısa vadeli finansmanları üzerinde önem­li bir etkisi olan satın alma fiyatına daha fazla önem veriyorlar, bu anlamda da ilk alım fiya­tı da öne çıkıyor. Elektrikli araçlarda da benzer bir davranış görebiliyoruz.

Dünya çapındaki elektrikli araç satışlarının neredeyse beşte bi­ri ithal araçlardan oluşurken, global üretimin %70’inden fazlasını oluşturan Çin, 2024’te di­ğer ülkelerde yaklaşık 1,25 milyon elektrikli araç sattı. Çin’in otomotiv endüstrisi, tüketici­yi fiyat ve dizayn ile etkilerken, temelde üreti­cilerin neredeyse tüm gerekli bileşenleri yerel olarak tedarik edebildiği için ulaşım ve lojistik maliyetlerini düşürmekle kalmaz, aynı zaman­da üreticilere tedarikçilerle daha iyi pazarlık gücü de verir. Elbette son tarifeler sonrası bü­tün bunların nasıl şekillendiğini zaman içinde göreceğiz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar