Herkes için enflasyon muhasebesi zamanı!
Yüksek enflasyonist ortam hem tüketiciler hem de kurumlar için yeni bir dönemin başlamasına neden oldu. Artan faiz oranları ekonomik birimlerinin tüketim alışkanlıklarını değiştirirken şirketler için de enflasyon muhasebesi dönemi başlıyor.
Pandemi sonrasında küresel anlamda hızlanan enflasyon Türkiye’de çok daha sert yükseldi. Artan fiyatlar hayatın her alanını olumsuz etkiledi. Ulaştırmadan gıdaya, hizmet sektöründen konuta kadar gelinen fiyat seviyeleri tüm kesimleri zorluyor.
Ekonomik birimlerin fiyatlara karşı olan ‘uygun mu, değil mi’ sorusuna bir cevap veremiyor olması dengelerin ne kadar bozulduğunu ortaya koyuyor. Yüksek enflasyon oranlarını aşağıya çekmek için atılan adımlar yine tüketicileri daha dikkatli olmaları gereken bir döneme taşımış durumda.
Tüketimi zorlaştıran faizler
Tüketimi kısmak adına gidilen parasal sıkılaştırma sonrası kredi faizlerindeki artış özellikle vatandaşların çokça kullandığı kredi kartı ve Kredili Mevduat Hesapları’nda (KMH) gecikmelere uygulanan faturayı kabartmış durumda. Son faiz artışı sonrasında kredi kartlarında aylık gecikme faizi yüzde 4.01’e çıktı.
Nakit çekimlerde aylık faiz ise yüzde 4.02’den yüzde 4.47’ye yükseldi. Bankaların üye iş yerlerine uyguladıkları komisyon oranlarının hesaplamasında kullanılan referans oran da aylık yüzde 3.11 olurken taksitsiz yani peşin işlemlerde azami komisyon oranı yüzde 3.56, taksitli işlemlerde her ilave taksit için azami artış oranı yüzde 1.78 olarak belirlendi.
Enflasyon muhasebesi başlıyor
Yüksek enflasyonun bir diğer sonucu da enflasyon muhasebesi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyon muhasebesine geçileceğini belirterek, “Enflasyon muhasebesine geçeceğiz, belki finans kuruluşlarına özel onları kapsama almayacağız” dedi.
Peki nedir enflasyon muhasebesi? Enflasyon muhasebesi, şirketlerin finansal tablolarında yer alan parasal olmayan hesap kalemlerinin, finansal tabloların hazırlandığı tarihteki satın alım gücünü yansıtacak şekilde hesaplanması amacıyla, enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak ilgili tu tarların düzeltme katsayısı ile çarpılarak yeniden hesaplanmasını ifade ediyor.
Enflasyonist kârlar nedeniyle olmayan kazançların vergisi tahakkuk ediyor ve yüksek kâr dağıtımları ile sermayenin erimesine yol açabiliyor.
Mali tablolara etkisi
Dolayısıyla enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyonlu ekonomilerde faaliyet gösteren şirketlerin finansal tablolarının mevcut ekonomik koşullar sebebiyle ne tutarda bir kayıp veya kazanç ile karşı karşıya kaldığının hesaplamasını sağlıyor. Özellikle, şirketlerin yüksek enflasyon sebebiyle gerçeğe uygun değerlerinden uzaklaşan varlıklarının gerçekçi değerleri üzerinden finansal tablolarda yer almasını sağlayarak finansal tablo okuyucularına daha doğru bilgiler verilmesine yardımcı oluyor.
Enflasyon muhasebesini kimler yapacak?
Mali tablolarını TL cinsinden tutmayanlar, kayıtlarını yabancı para cinsinden tutmaktan vazgeçip TL cinsine dönüş yapma süreci 3 yılı geçmeyenler, işletme esasına göre defter tutanlar ve serbest meslek erbapları enflasyon düzeltmesini yapmak zorunda değil. Enflasyon muhasebesi, parasal olmayan kalem olarak sınıflandırılan sabit kıymetler, stoklar, öz sermaye gibi hesaplara uygulanıyor. Enflasyon muhasebesinin duran varlıkları ve stok kalemleri güçlü olan işletmelerde gelir tablosu anlamında pozitif bir görünüme neden olacağı ifade ediliyor.