Vadeli işlemlerde hacim rekora koşuyor

Vadeli işlemlere ilgi her geçen gün artıyor. Yılın ilk 10 ayında vadeli işlem hacmi 2.6 trilyon TL’ye ulaştı. Söz konusu tutar geçen yılın tamamında 2 trilyon TL olarak gerçekleşmişti. İşlemler aynı ivme ile devam etmesi halinde vadeli işlemlerde bu yıl hacim rekoru kırılabilir.

Borsa İstanbul bu yıl gösterdiği performans ile yatırımcılarını he­nüz mutlu edebilmiş değil. Yı­la 9 bin 852 puandan başlan­gıç yapan BIST 100 Endeksi, 19 Mart’ta İstanbul Büyük­şehir Belediyesi’ne (İBB) ya­pılan yolsuzluk operasyonu­nun ardından 24 Mart’ta 8 bin 872 puana kadar gerile­mişti. Siyasi gündemin üst sı­ralara yükseldiği bir yıl olan 2025’te endeks 26 Ağustos’ta 11 bin 605 puan ile TL bazlı ta­rihi zirvesini gördü. Ancak bu tarihten itibaren yeniden yö­nünü aşağıya çeviren endeks geçen hafta yine siyasi haber akışlarının etkisiyle 10 bin 373 puana kadar geriledi. İBB iddianamesinin açık­lanmasının ardından Savcılığın Yargıtay’a CHP hakkında kapat­ma davasına yönelik bildirimde bulundu­ğu iddiaları sert satış­lara neden oldu. An­cak, İstanbul Cumhu­riyet Başsavcılığı’nın iddiaları yalanlama­sıyla endeks yeniden 10 bin 600 puanın üzerine çıktı.

Borsa dışındakiler mutlu

Geçen hafta gibi aslında borsa, yıl genelinde olduk­ça hareketli seanslar yaşadı. Yatırımcılarda stresin tavan yaptığı onca seansa rağmen endeks yılbaşından bu ya­na sadece yüzde 9 prim yap­tı. Hisse bazlı bakıldığında en­deksi yakalayamayan hatta yatırımcılarına para kaybetti­ren çok sayıda hissenin oldu­ğu görülüyor. Türkiye İstatis­tik Kurumu’nun (TÜİK) açık­ladığı verilere göre, enflasyon yılın ilk 10 ayında yüzde 28,62 oldu. Yani hisse senedi ya­tırımcısı yılbaşından bu yana enflasyona karşı ciddi oranda yenildi. Diğer taraf­tan mevduat gibi sabit geti­rili enstrümanlardaki yük­sek orandaki ‘risksiz’ getiri fırsatını kaçıran hisse yatı­rımcısı tam bir hayal kırık­lığı içinde. Türkiye’de yur­tiçi yerleşiklerin 40,5 tril­yon TL civarındaki toplam tasarrufları içerisinde bor­sada değerlendirilen kısmın yüzde 11 (4,5 trilyon TL) oldu­ğu dikkate alındığında toplam yatırımcıların büyük bölümü aslında 2025 yılında enflas­yona karşı kendini korumayı başardı. Çünkü toplam tasar­ruflar içerisinde TL mevdua­tın payı yüzde 35,71, DTH’la­rın payı yüzde 14,32, kıymetli maden depo hesaplarının payı yüzde 6,58, tahvilin payı yüz­de 20,83, eurobondun payı ise yüzde 9,88 seviyesinde.

2 trilyon TL’lik açığa satış

Borsa İstanbul toplam piyasa değeri sıralamasında 400 milyar dolarlık büyüklüğü ile dünyanın 27’nci büyük borsası. Yılın ilk 10 ayında Borsa İstanbul’da 69,4 trilyon TL’lik işlem yapıldı. Bu rakam geçen yılın tamamında 33,9 trilyon TL, 2023 yılında 32,5 trilyon TL seviyesindeydi. Yani bu yılın ilk 10 ayında önceki iki yılın toplamından daha fazla bir hacme ulaşıldı. Dikkat çeken bir diğer konu ise yeniden işleme açılan açığa satışlardaki hareketlilik. Yılın ilk 10 ayında açığa satış işlemlerinde 2,1 trilyon TL’lik hacim oluştu. Söz konusu rakam toplam işlem hacminin yüzde 3’üne denk geliyor. Geçen yılında tamamında 62,6 milyar TL olan kredili işlem hacmi ise yılın ilk 10 ayında 91,9 milyar TL olarak gerçekleşti. Borsa İstanbul’da 10 ayda vadeli işlem hacmi 2,6 trilyon TL’yi aştı. 2024 yılında vadeli işlemlerde hacim 2 trilyon TL seviyesindeydi. Vadeli işlemlerde geçen yılın tamamında 16,3 milyar olan kontrat sayısı ise bu yılın ilk 10 ayında 20 milyara dayandı. Erişilen rakamlara bakıldığında yılın son iki ayında da benzer bir süreç yaşanırsa vadeli işlemler piyasasında hacim rekoru kırılmasına kesin gözüyle bakılıyor.