İkinci yarı nasıl olacak
Son iki hafta içindeki olaylara bakınca, yarıyıl tahmini yapmanın hiç de kolay olmayacağını söylemek gerekiyor. Bazen içeride yaratılan gerginlikler ve genel olarak da uluslararası arenadaki yaşanan dalgalanmalar önümüzdeki dönemde ekonomik gidişatla ilgili çok net bir tahmin yapmayı ciddi anlamda zorlaştırıyor.
Son günlerde yaşanan olaylardan edindiğimiz bir tecrübe varsa o da, siyasi dalgalanmaların çok şiddetli ama kısa süreli olduğunu gösteriyor. En son İsrail’in bütün dünyayı şoke eder bir şekilde İran’a saldırması ile başlayan ve daha sonra Amerika’nın da dahil olmasıyla genişleyen savaş hızlı bir şekilde şimdilik ateşkesle sonuçlanmış durumda. Hatta basına yansıyan haberlere göre Trump‘la İsrail Başbakanı arasında gergin bir telefon konuşması olmuş.
Trump‘ın İsrail Başbakanına İran’a doğru hareket eden uçaklarını geri çevirmesini sert bir dille söylediği basına yansıdı. Sonuçta da İsrail uçaklarının İran’da sadece bir radar istasyonunu vurup geri dönmeleri ve yine Trump’ın X’te yayınladığı ilk mesajda önce tarafların tutumundan memnun olmadığını, ikinci mesajında ise ateşkesin yürürlüğe girdiğini açıklaması gelişmeleri teyit etmiştir.
Altın ve petrol fiyatlarında hızlı normalleşme
İsrail İran savaşı başlamasıyla Hürmüz Boğazı’nın kapanması ihtimali üzerine yükselen petrol fiyatları, ateşkes açıklaması ile Salı günü itibarıyla bir anda hızlı bir şekilde yaklaşık %10 geri geldi ve gerilim öncesi seviyelere geldi.
Aynı durum altın fiyatlarında da görülmeye başlandı. Savaşla birlikte 3.500 dolara doğru hareketlenen altının ons fiyatı hızlı bir şekilde 3.300 dolar seviyelerine geriledi. Özellikle yakın çevremizde yaşanan bu gelişmelerin bir an önce sulhla sonuçlanması ülkemiz açısından da son derece olumludur.
En azından bu gelişmeler sonrasında yılın ikinci yarısına yönelik olarak Mayıs ayında enflasyon seyrinde başlayan %2’nin altındaki artış rakamlarının yaz aylarında da yine % 1-1,5 seviyelerinde seyretmesini ihtimal dahiline getirmiştir. Özellikle Haziran ayı enflasyon rakamlarının %1,50 civarında bir yerlerde gerçekleşmesi normal bir sonuç olacaktır. Ülkemizdeki enflasyonist gidişatta birkaç aylık gecikme ümit ederiz ki, bundan sonraki dönemde daha plan dahilinde seyreder.
Faiz indirimleri başlayacak mı?
Bu arada, Merkez Bankası’nın faiz kararında; o günlerde devam eden İsrail- İran Savaşı da dikkate alındığında, beklendiği gibi gösterge faizde değişikliğe gitmemesi ancak genel beklentinin aksine faiz koridorunu daraltmaması o günkü şartlarda normal karşılanabilir. Bu durum aynı zamanda Merkez Bankası’nın tam yetki ile para politikası uygulamakta olduğu ve gerekli adımları atabildiğinin altını tekrar çizmiştir. Önümüzdeki günlerde yeniden olağanüstü gelişmeler olmaması durumunda Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine Temmuz ayından itibaren başlaması normal bir beklenti haline gelmiştir.
2026 daha normal bir yıl olabilir
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, DÜNYA'ya yaptığı açıklamada enflasyonun yıl sonunda %20’li seviyeleri yakınsayacağını ve önümüzdeki yıldan itibaren iş dünyasının finansmana ulaşmasının önündeki engellerin daha da azalacağını ifade ederek gidişata ilişkin ümitvar olunması gerektiğini vurgulamıştır. Aynı konuşmasında Sayın Şimşek Türkiye’nin döviz rezervleri konusunda herhangi bir sıkıntının kalmadığını, artık sıcak paraya ihtiyaç bulunmadığını ve yavaş yavaş Türkiye’ye kalıcı yabancı yatırımların gelmeye başladığında ifade etmiştir.
Nitekim, Türk Hazinesinin Salı günü yurt dışında yaptığı 5 yıl vadeli sukuk ihracına muhtemelen yapılacak satışın iki katından fazla olarak 5.4 milyar dolarlık talep gelmesi, %7,25 olarak başlatılan getiri oranının %6,85 olarak gerçekleşmesi son derece olumlu gelişmelerdir. Ümit ederiz ki, özellikle mal fiyatlarında görülen yavaşlamanın, yılın ikinci yarısında hizmet sektöründe de devam ettiğini görürüz. İhracat başta olmak üzere sıkıntılı sektördeki Selektif kredi önlemleriyle ekonomide kalıcı sıkıntıların oluşmaması mümkün olabilecektir. Yeter ki, uygulanan politikaya ve ekonomi yönetimine güveni devam ettirelim ve biraz sabır gösterelim.
