Musk gitti

11 Şubat 2025 tarihli Dünya Gazetesi ya­zıma bakmanızı tavsiye ederim. O yazım­da çok açık bir şekilde Trump’ın bu şekilde ilerlerse ilk kurbanının Elon Musk olaca­ğını söylemiştim. Nitekim Elon Musk artık DODGE ekibini yönetemeyecek. Ne kadar Trump’ın danışmanı olarak kalacağı söylen­se de bu aslında yumuşak bir ayrılışın çok net göstergesi.

Trump o kadar büyük problemlere rağmen başkanlık seçimini kazandı. Ve onu iktidara getiren kitleye karşı ciddi bazı vaatleri yeri­ne getirmek zorundaydı. Bu vaatlerden biri de şüphesiz ki devleti daha verimli hale ge­tirebilmek için yapılacak iyileştirmeler.

Bu sürecin başına da Elon Musk'ı geçirdi. Ancak bir şeyi kabul etmek gerekir ki yılların bü­rokrasisi, devlet teşkilatı, oturmuş bir düzen, emeğini yıllarca devletin bir birimine vermiş bürokratlar ellerinde tabletle dolaşan ve on­lara sen ne iş yapıyorsun diye sorular soran bir ekibi çok da kabul edebilmeleri mümkün değildi. Bunun büyük kriz yaratacağını ve bu sürecin er ya da geç Trump’ın karşısına çok büyük sorun olarak çıkacağını söylemiştim.

Tabi her şey bir yana Trump’ın bugünkü an­ketlerde destek oranlarına baktığımızda tüm zamanların en düşüğü olduğu dönemleri ya­şıyoruz. Böyle bir destek oranıyla ilerlerken, iç ve dış politikada verdiğiniz bazı sözlerde daha önemli hale geliyor. Yirmi dört saatte bitireceğim dediği Ukrayna savaşında, daha ben bu yazıyı kaleme aldığım sıralarda iki ta­raf da birbirini bombalamaktaydı.

Ucu alınamayan kaotik bir ortam

İsrail her hafta barış görüşmelerinden bahsedip, bir diğer hafta onlarca insanın üze­rine bombalar yağdırıyor. Göçmen mesele­si yumuşak bir geçişle değil Amerikan iç ve dış politikasını ve hatta ekonomisini krize sokar bir şekilde ilerliyor. Amerika'nın bel­ki de en büyük gücünü oluşturan Amerikan üniversitelerinde yabancı öğrenci alımları­na müdahale ediliyor. Çin ile vergi savaşları bir ara %134’lere kadar çıkmışken, %30’lara kadar geriledi. Diğer ülkelerle olan vergiler­de tam stabilize olmuş denirken, çelik ithala­tına tekrar %50 vergi getirme süreci günde­me geldi.

İçeride her gün Trump’ın aldığı bir kararın bir mahkeme tarafından iptali, sonra o kararın farklı bir şekilde tekrar uygulanma­sı, daha sonra yüksek mahkemeye taşınması ve bir daha iptali derken ucu alınamayan ka­otik bir ortam Amerikan hükümetini git gide işlevsiz bir hale getiriyor. Üstüne üstlük Ka­tar’dan alınması gündeme gelen uçak mese­lesinin iç politikaya yansımaları borsada ki hızlı iniş çıkışların, ekonomi piyasalarında yarattığı soru işaretleri Trump yönetiminin daha altı ayının içindeyken çok büyük sıkın­tılara soktu. İşte tam da bu yüzden artık kar­şımızda çok net bir şekilde kaybettiği deste­ği geri toplamaya çalışan ve bunu yapmak zo­runda olan bir Trump görüyoruz.

Bunu yapar yapamaz ayrı bir konu ama burada esas olan Cumhuriyetçi Partinin içinde bile Trump’a yapılan sessiz eleştiriler tonunu ve dozunu arttırmaya başladı. Unutmayalım ki kısa bir zaman sonra yaşanacak ara seçimler şayet ki bu tabloyla ilerlenir ise Cumhuriyetçiler için önemli zorlukları beraberinde getirir. İşte bu yüzden Trump mecburen bazı değişimleri yapmak mecburiyetinde kalacak.

Trump’ın ekibinde değişiklik beklentisi

11 Şubat 2025 tarihindeki DÜNYA Gaze­tesi yazımda yazdığım gibi ilk kurban Elon Musk oldu. Musk’ın kendi işlerine mevcut görevinin yaptığı etki, şirketlerinin ekono­mik olarak zedelenmesi, Mevcut görevinin, özel sektördeki göreviyle menfaat çatışması ciddi anlamda Elon Musk'ı zor durumda bı­raktığı da bir gerçek. Ama açık söyleyelim ki bu sürecin bu noktaya gelmesinin esas sebe­bi, Donald Trump’ın kendisine her şeye rağ­men iktidara getiren kitlesini memnun ede­bilmek için aldığı ve Amerikan devlet siste­mini sarsan önemli kararlar.

Bu yazımda çok net bir tespitte daha bu­lunmak isterim Trump eğer bir şekilde dört senelik başkanlık sürecini tamamlasa bile bunu mevcut kabinesi ya da danışmanlarıy­la tamamlayamayacağı kanaatindeyim. Ar­tık ok yaydan çıktı ve birçok değişiklik bun­dan sonraki süreçte Trump’ın yakın ekibin­den, kabinesinden ayrılıklara, hatta bazen sert eleştirilerle ilerleyen süreçlere şahitlik edeceğiz.