Piyasalarda ağustos ayı stratejileri hazır

ABD’de gümrük tarife oran­larının netleşmesi ve aza­lan jeopolitik riskler piyasala­ra rahat bir nefes aldırdı. Yılın geri kalanında Fed ve TCM­B’nin faiz kararları kritik. İçe­ride siyasi gelişmeler yine gündemin üst sıralarında yer alacak. BIST’in son 10 yılın ağustos ayında her iki yönde sert hareketlere sahne olduğu dikkat çekiyor.

Yurtdışı piyasalarda Trump merkezli hareket sürüyor. ABD Başkanı Trump’ın ülkele­re yönelik belirlediği gümrük vergisi oranları netleşti. Tari­felerde en düşük oran yüzde 10 olurken birçok ülke yüzde 15 gümrük vergisiyle karşı kar­şıya kaldı. Daha önce Türkiye için yüzde 10 olarak açıklanan oran yüzde 15’e çıktı. Yüzde 10 tarife oranının uygulanacağı ülkeler genel olarak ABD’nin dış ticaret fazlası verdiği ülke­ler. Türkiye’ye yönelik 5 puan­lık tarife artışının önemli bir etkisinin olması beklenmiyor. Trump’ın tarife oranlarının netleşmesinin ardından piya­salar belirsizliğin daha az ola­cağı bir aya giriyor. Özel­likle Trump’ın en başta açıkladığı ‘uçuk’ oranla­rın makul seviyelere çe­kilmesi tansiyonu azalt­tı. Tarifelerin ardından gözler ABD Merkez Ban­kası’nın (Fed) faiz karar­larının ana gündem ola­cağını bir dönem başla­yabilir. Malum Trump, faiz indirimi konusunda Fed Başkanı’na yoğun baskı yapıyor.

Yurt dışında gözler Fed’in faiz kararında

Fed, temmuz ayında bek­lentiler doğrultusunda po­litika faizini sabit bıraktı. Toplantı sonrasında yapılan açıklamada tarifelerin, ABD ekonomisine etkileri belir­ginleşene kadar sıkı duruşa devam edileceği ifade edildi. Piyasalar şu an Fed’in yılso­nuna kadar iki faiz indirimi yapacağı beklentisini fiyat­lıyor. Küresel piyasalar açı­sından jeopolitik riskler tem­muz ayının ikinci yarısından itibaren gündemin alt sıra­larına geriledi. Ancak Rusya -Ukrayna ve Ortadoğu’da sı­cak çatışma ortamı halen de­vam ediyor. Dolayısıyla kesin bir ateşkes olmadığı durum­da jeopolitik riskler piyasa­lar üzerinde baskı kurama­ya devam edecek. Yurt içi ise Merkez Bankası, mart ayı or­tasında yaşanan siyasi çal­kantı sonrası faiz indirimleri­ne ara vermiş hatta faiz artırı­mına gitmişti. 24 Temmuz’da yapılan Para Politikası Kuru­lu (PPK) toplantısında Mer­kez Bankası yeniden faiz indi­rimlerine başladı ve politika faizinde 300 baz puanlık in­dirime gitti. Faiz indirimi pi­yasaların beklentisi 250 baz puanın üzerinde olsa da Mer­kez Bankası sıkı duruştan taviz vermeyeceğini vur­guladı.

Temmuz ayında oto­mobil gibi bazı ürünler­de ÖTV-KDV oranların­da yapılan değişiklikler aylık enflasyonda geçici bir artışa neden olabile­ceği enflasyonda ana eği­limde bir bozulmaya ne­den olmayacağı düşünü­lüyor. Son faiz indirim kararı ile yüzde 43’e gerileyen poli­tika faizinin yılsonunda yüz­de 35’e gerileyeceği görüşü hakim. Merkez Bankası’nın ağustos ayında PPK toplan­tısı bulunmuyor. İlk toplantı 11 Eylül’de. İkinci toplantı 23 Ekim, yılın son toplantısı ise 11 Aralık’ta yapılacak. Dolayı­sıyla yılın son 3 toplantısında 800 baz puan civarında bir in­dirim yapılması bekleniyor.

Bu kapsamda Merkez Ban­kası’nın 14 Ağustos’ta yapa­cağı yılın üçüncü Enflasyon Raporu toplantısında verile­cek mesajlar önemli.

Piyasaların önündeki en önemli riskler ise İBB merkez­li yolsuzluk operasyonundaki gelişmeler, CHP Kurultay da­vası ve jeopolitik gelişmeler…

Borsanın ağustos ayı performansı

Borsa İstanbul’un son 2015 yılından bu yana ağustos ayı performanslarına baktığımız­da karışık bir seyrin izlendiği görülüyor. BIST 100 Endek­si, son 10 yılın 6’sında ağus­tos ayını yükselişle tamamlar­ken 4’ünde geri çekildi. Yükse­liş yaşanan ağustos aylarında borsanın sert yükselişlere im­za attığı dikkat çekiyor. BIST 100 Endeksi 2023 yılının ağustos ayında yüzde 5.27, 2020’de yüzde 6.22, 20219’da yüzde 8.58, 2018 yılında yüzde 7.77’lik bir performans göster­di. Ağustos ayında en sert dü­şüşler ise 2021 ve 2017 Ağus­tos aylarında yaşandı. Endeks 2017 yılının ağustos ayında yüzde 6.45, 2021 yılının ağus­tos ayında ise yüzde 4.48 düş­tü. Genel olarak bakıldığında endeksin ağustos aylarında her iki yönde sert hareketlerin yaşandığı söylenebilir.