Savaşın gölgesinde PPK kararı izlenecek
İsrail’in İran’a saldırması ve Tahran yönetiminin karşılık vermesi piyasalarda tansiyonu yükseltti. Ortadoğu’daki gelişmeler bu hafta piyasaların ana gündem maddesiyken Merkez Bankası’nın perşembe günü yapacağı Para Politika Kurulu (PPK) toplantında alacağı faiz kararı kritik. Genel beklenti Merkez Bankası’nın faizleri sabit tutacağı yönünde.
Piyasalarda tansiyon yeniden yükseldi. İsrail’in cuma günü İran’a saldırması hisse senedi gibi riskli varlıklardan kaçışı hızlandırırken ‘güvenli liman’ olarak görülen altına talep arttı. Borsa İstanbul ise son yıllarda yaşanan benzer gelişmelerde olduğu gibi en ağır yarayı alan borsaların başında geldi. Avrupa borsalarında cuma günü yüzde 1 civarı gerilerken Borsa İstanbul’da kayıplar bir ara yüzde 5’e yaklaşmıştı.
BIST 100 Endeksi, kapanışa doğru gelen alımlarla haftanın son işlem gününü yüzde 2.19’luk kayıpla 9 bin 311 puan seviyesinden tamamladı. Hafta geneline bakıldığında küresel borsalar arasında en fazla kayıp yüzde 3.24 ile Alman Borsası’na ait. İtalya, İsveç, İspanya, Avusturya ve İsviçre borsaları, haftalık bazda yüzde 1.84 düşen Borsa İstanbul’dan daha fazla kayıp yaşadı. Piyasalar kapandıktan sonra İran’ın İsrail’e yüzlerce roket ile karşılık vermesi ve taraflardan karşılıklı gelen ‘tehdit’ mesajları gerginliği daha da tırmandırmış durumda.
Savaşın seyri yönü belirleyecek
Ortadoğu’da Cuma günü yaşanan sıcak temas öncesinde küresel piyasalar aslında moral toplama eğilimindeydi. Londra’da süren ABD-Çin arasındaki gümrük vergisi konulu görüşmelerden pozitif mesajlar geliyordu. Hatta ABD Başkanı Trump, Çin ile yaptıkları anlaşmanın tamamlandığını açıklamıştı. İçeride ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ‘en kötünün geride kaldığını’ ifade etmişti. Ancak cuma günü yaşanan jeopolitik gerginlik havayı bir anda değiştirdi. Bu hafta hem içeride hem de dışarıda piyasaların ana gündem maddesi İsrail-İran arasında sıcak temasa dönüşen gerginlikle ilgili gelişmeler olacak. Çatışmaların şiddetlenmesi ya da tansiyonu düşürecek açıklamalar piyasalarda yönü belirleyecek.
Sıcak temas beklentileri değiştirdi
İsrail-İran arasındaki gerginlik bu hafta Merkez Bankası’nın yapacağı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik beklentileri değiştirdi. Her ne kadar toplantıya yönelik genel beklenti faizlerin sabit tutulacağı şeklinde olsa da Merkez Bankası’nın perşembe günü faiz indirimine gidebileceğini düşünen bir kesim vardı. İsrail saldırısının ardından petrol fiyatlarında yaşanan sıçrama, sıcak temasın ne kadar süreceğine yönelik belirsizlik faiz indirimi beklentilerini bir sonraki aya taşıdı.
AA Finans’ın PPK toplantısına yönelik 23 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirdiği beklenti anketine katılanların 19’u politika faizinin sabit bırakılacağını öngörürken 2’si 100 baz puan, 1’i 150 baz puan ve 1’i 350 baz puan indirim yapılacağını tahmin etti. Nisan ayında gerçekleştirilen PPK toplantısında, politika faizi 350 baz puan artırılarak yüzde 42.50’den 46’ya yükseltilmişti.
Borsa İstanbul’da kritik seviyeler
Borsa İstanbul’da bu hafta yönü İsrail-İran gerginliği ve PPK kararı belirleyecek. Endeksin teknik anlamda cuma günü 9 bin puan sınırına kadar gerileyip haftayı 9 bin 200 puan desteğinin üzerinde kapanması önemli. Ortadoğu’da tansiyonun düşmesi halinde endeksin 9 bin 600-9 bin 700 puan direncini test etmesi bekleniyor. Aksi halde yani İsrail-İran gerginliğini tırmanırsa 9 bin puan seviyesi yakından izlenecek. Bu seviyenin altına inilmesi ve kapanış yapılması halinde satışlar hızlanabilir. 9 bin puan seviyesinin altında 8 bin 750 bir diğer önemli destek noktası olarak öne çıkıyor.
PPK’nın bu ayı pas geçmesi bekleniyor
İsrail-İran arasındaki gerginlik öncesinde piyasaların ağırlıklı beklentisi Merkez Bankası’nın perşembe günkü PPK toplantısında faizde bir değişikliğe gitmeyeceği yönündeydi. PPK toplantısına yönelik düzenlenen anketlerin tamamında faiz indirimi bekleyen uzmanların sayısı 3-4 kişiyi geçmiyordu.
İsrail’in İran’a saldırmasının ardından uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarında yaşanan sert yükseliş, enflasyon beklentilerini olumsuz etkilemiş durumda. Uzmanlar, petrol fiyatlarında son yaşanan sıçramanın kalıcı olup olmamasının kritik olduğunu düşünüyor. İsrail-İran arasında artan tansiyonun kısa vadede düşmesi, petrol fiyatlarını yeniden eski seviyelerine geri çekebileceği ve enflasyon üzerinde olumsuz etkisinin ortadan kalkacağı söyleniyor. Aksi halde petrol fiyatlarındaki yükselişin kalıcı olması durumunda enflasyonla mücadele kapsamında hesaplar yeniden yapılabilir.
Petrol fiyatlarındaki seyir cari işlemler dengesi açısından da önemli. Zira geçmişte yapılan açıklamalara göre, petrol fiyatlarındaki her 10 dolarlık artış cari açığı 4 milyar dolar genişletiyor. Dolayısıyla cari açıkta hesapta olmayan olası bir büyüme döviz rezervlerini de olumsuz etkileyebilir. Kısacası petrol fiyatlarının bundan sonraki seyri, Türkiye’de enflasyon beklentilerini etkileme açısından yakından izlenecek.