Swap hariç net rezerv
Ronan Manly X hesabında, herhangi bir altın denetiminde altın swapları, haciz ve ipoteklerinin incelenmesi gerektiğini, NY Fed dâhil, Uluslararası Ödemeler Bankası, IMF, BOE ile yapılan ABD hazinesi altın takaslarına (swap) bakılması gerektiğini ekonomist Judy Shelton’ın postu üzerine yazdı.
New York The Sun gazetesinin “The Logic of Auditing America’s Gold” yazısını Judy Shelton X hesabında “ABD altın varlıklarını denetlememiz ve Fed operasyonlarını incelememiz gerektiğine katılıyorum” şeklinde paylaşınca onun üzerine bunu yazdı. Daha önce bu tartışmalara Elon Musk ve Federal Rezerv Sisteminin yasal olmadığını söyleyen Ron Paul de katılmıştı.
Judy Shelton daha önce Trump’ın ilk döneminde ekonomi danışmanlığını yapan ve Fed eleştirileri ile bilinen bir ekonomist. Ronan Manly ise herhangi bir sıradan Londra bono tüccarı kadar bizde popüler olmasa da özellikle altın konusunda bir yatırım uzmanı ve analist.
Bugün İsrail’in saldırısı ile başlayan İsrail-İran Savaşı gündemde. İsrail merkez bankasının hiç altın rezervi yok. Peki, Fed’in var mı? Çoğu kişi bilmez. Fed’in de altın rezervi yok. 1971’de bir sabah Nixon dolar getirene altın vermem demiş ve Fed’in altınları ABD hazinesince alınmış, yerine ticarete konu edilemeyen altın sertifikaları konmuştu.
Soru çok basit ve net. Eğer altınlar hazinede değilse veya eksikse o zaman Fed rezervleri ne durumda Süpermen? Fed rezervleri eksiyse o zaman altınlar nerede Süpermen? Bizde dünyada olmayan bir tanımı ve hesabı sürekli yapan, grafiklerle paylaşan son istatistik bükücülerin uzmanlık alanı ve araştırmacı ruhu için büyük fırsat.
Organize işler bunlar
2 Mart 2020 pandemi başlangıcından bu yana, NY Fed ile Bank of England, Bank of Japan, Swiss National Bank, European Central Bank gibi 11 merkez bankası, toplamda 1 trilyon 163 milyar dolar tutarında swap işlemi yapmış. Ağırlıklı ortalama faiz oranı 0.53, en son faizse 4.58. Rakamda yanlışlık yok. İsteyen “NY Fed Central Bank Liquidity Swap Operations” sayfasına bakabilir.
Bizdeki bu mucize hesaba, “swap hariç net rezerv” formülüne inanıyorsak, bunlar iyi merkez bankacılığı örneği denen yukarıdakilerin çoktan iflas etmesi gerekiyordu. Üstelik bu 800 swap işleminin vadesi 3 aydan kısa. Yani IMF tanımına göre swapların 3 ay vadeye kadar olan kısmı Döviz Likiditede (hesabında) düşülmesi gerektiğinden, bitmişler haberleri yok. Özetle, stoktaki tüm swaplar düşülmez. Bizdeki mucize hesaplamalarda tek yanlış keşke bu olsa.
Swaplar uluslararası tüm tanımlarda rezervlere dâhil edilir, yani rezervlerden düşülmez. Cinsine göre muhasebesi ve dâhil olma durumu farklı olabilir. Bir de lokal (yurtiçi yerleşik doğru kullanım şeklidir) bankalarla yapılanlar vardır. Gerek APİ yerine yerli para likiditesi gerek tüm dünyadaki merkez bankalarının yaptığı gibi döviz piyasasına müdahale gibi sebeplerle.
Bilançodaki kasa hesabı ile nakit akım tablosundaki finansmandan doğan nakit akışını toplar, çorba yaparsanız bunun adı bilim olmaz. İktisat bilimi kurallarından önce muhasebenin kurallarına terstir. Çok anlattık burada. Bu yüzden zaten dünyada hiçbir yerde, hiçbir ülke için böyle bir “swap hariç net rezerv” raporlaması bulamazsınız.
Profesör Dumbledore Kitabı
“Hogwarts’in Tanınmış Müdürünün Hayatı ve Yalanları” kitabı Sihir Bakanlığının önemli isminin eleştirel bakışını içerir. Bir merkez bankası iflas eder mi? Zihni sinir bu tarz sorular ve yanlışlar için kitabını yazmalı.
“Merkez bankası hiç zarar eder mi” diye sorup, “ama bizde KKM’den zarar oluyor” diyen ana akım sürekli örnek diye gösterdiği yukarıdaki merkez bankalarının tahvil zararlarını veya “bu zarar bütçeden karşılanacak” derken ileride oluşan kar ile mahsup edilecek şekilde finansallarda taşınacağını bilmiyor olabilir mi?
Kar ettiğinde ise bu piyasadan çıkar diyorlar. Yani neoklasik ana akıma göre kar da etse zarar da etse sorun. Rezerv yeterliliği için Guidotti-Greenspan Kuralını söylerken, Greenspan’in “dış borçları çeviremezseniz bu bir sorundur” cümlesini es geçiyor. Tersten okununca dış borçlar çevrilebilirse sorun yok demek. Swaplara da böyle bakılması gerekir.
Ama şu Fed’in “altın swap hariç net rezervini” de görelim bir artık ana akımda. Malum Fed’in döviz rezervi de 17 milyar Eurocuk kadar.