Swap hariç net rezerv

Cüneyt DİRİCAN
Cüneyt DİRİCAN cuneyt.dirican@dunya.com

Ronan Manly X hesabında, herhangi bir altın denetiminde altın swapları, haciz ve ipoteklerinin incelenmesi gerektiğini, NY Fed dâhil, Uluslararası Ödemeler Bankası, IMF, BOE ile yapılan ABD hazinesi altın ta­kaslarına (swap) bakılması gerektiğini eko­nomist Judy Shelton’ın postu üzerine yazdı.

New York The Sun gazetesinin “The Logic of Auditing America’s Gold” yazısını Judy Shelton X hesabında “ABD altın varlıkları­nı denetlememiz ve Fed operasyonlarını in­celememiz gerektiğine katılıyorum” şeklin­de paylaşınca onun üzerine bunu yazdı. Daha önce bu tartışmalara Elon Musk ve Federal Rezerv Sisteminin yasal olmadığını söyleyen Ron Paul de katılmıştı.

Judy Shelton daha önce Trump’ın ilk döne­minde ekonomi danışmanlığını yapan ve Fed eleştirileri ile bilinen bir ekonomist. Ronan Manly ise herhangi bir sıradan Londra bono tüccarı kadar bizde popüler olmasa da özellikle altın konusunda bir yatırım uzmanı ve analist.

Bugün İsrail’in saldırısı ile başlayan İsra­il-İran Savaşı gündemde. İsrail merkez ban­kasının hiç altın rezervi yok. Peki, Fed’in var mı? Çoğu kişi bilmez. Fed’in de altın rezervi yok. 1971’de bir sabah Nixon dolar getirene altın vermem demiş ve Fed’in altınları ABD hazinesince alınmış, yerine ticarete konu edilemeyen altın sertifikaları konmuştu.

Soru çok basit ve net. Eğer altınlar hazine­de değilse veya eksikse o zaman Fed rezerv­leri ne durumda Süpermen? Fed rezervleri eksiyse o zaman altınlar nerede Süpermen? Bizde dünyada olmayan bir tanımı ve hesabı sürekli yapan, grafiklerle paylaşan son ista­tistik bükücülerin uzmanlık alanı ve araştır­macı ruhu için büyük fırsat.

Organize işler bunlar

2 Mart 2020 pandemi başlangıcından bu yana, NY Fed ile Bank of England, Bank of Ja­pan, Swiss National Bank, European Cent­ral Bank gibi 11 merkez bankası, toplamda 1 trilyon 163 milyar dolar tutarında swap işle­mi yapmış. Ağırlıklı ortalama faiz oranı 0.53, en son faizse 4.58. Rakamda yanlışlık yok. İs­teyen “NY Fed Central Bank Liquidity Swap Operations” sayfasına bakabilir.

Bizdeki bu mucize hesaba, “swap hariç net rezerv” formülüne inanıyorsak, bunlar iyi merkez bankacılığı örneği denen yuka­rıdakilerin çoktan iflas etmesi gerekiyordu. Üstelik bu 800 swap işleminin vadesi 3 ay­dan kısa. Yani IMF tanımına göre swapların 3 ay vadeye kadar olan kısmı Döviz Likidi­tede (hesabında) düşülmesi gerektiğinden, bitmişler haberleri yok. Özetle, stoktaki tüm swaplar düşülmez. Bizdeki mucize hesapla­malarda tek yanlış keşke bu olsa.

Swaplar uluslararası tüm tanımlarda re­zervlere dâhil edilir, yani rezervlerden dü­şülmez. Cinsine göre muhasebesi ve dâ­hil olma durumu farklı olabilir. Bir de lokal (yurtiçi yerleşik doğru kullanım şeklidir) bankalarla yapılanlar vardır. Gerek APİ yeri­ne yerli para likiditesi gerek tüm dünyadaki merkez bankalarının yaptığı gibi döviz piya­sasına müdahale gibi sebeplerle.

Bilançodaki kasa hesabı ile nakit akım tab­losundaki finansmandan doğan nakit akışını toplar, çorba yaparsanız bunun adı bilim ol­maz. İktisat bilimi kurallarından önce muha­sebenin kurallarına terstir. Çok anlattık bu­rada. Bu yüzden zaten dünyada hiçbir yerde, hiçbir ülke için böyle bir “swap hariç net re­zerv” raporlaması bulamazsınız.

Profesör Dumbledore Kitabı

“Hogwarts’in Tanınmış Müdürünün Ha­yatı ve Yalanları” kitabı Sihir Bakanlığının önemli isminin eleştirel bakışını içerir. Bir merkez bankası iflas eder mi? Zihni sinir bu tarz sorular ve yanlışlar için kitabını yazmalı.

“Merkez bankası hiç zarar eder mi” diye sorup, “ama bizde KKM’den zarar oluyor” diyen ana akım sürekli örnek diye göster­diği yukarıdaki merkez bankalarının tahvil zararlarını veya “bu zarar bütçeden karşıla­nacak” derken ileride oluşan kar ile mahsup edilecek şekilde finansallarda taşınacağını bilmiyor olabilir mi?

Kar ettiğinde ise bu piyasadan çıkar diyor­lar. Yani neoklasik ana akıma göre kar da et­se zarar da etse sorun. Rezerv yeterliliği için Guidotti-Greenspan Kuralını söylerken, Gre­enspan’in “dış borçları çeviremezseniz bu bir sorundur” cümlesini es geçiyor. Tersten oku­nunca dış borçlar çevrilebilirse sorun yok de­mek. Swaplara da böyle bakılması gerekir.

Ama şu Fed’in “altın swap hariç net rezer­vini” de görelim bir artık ana akımda. Malum Fed’in döviz rezervi de 17 milyar Eurocuk kadar.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Dört kişi, dört kitap 10 Haziran 2025
 Son istatistik bükücü 03 Haziran 2025