“Umuda yolculuk” devam ediyor

Fikret AYDEMİR
Fikret AYDEMİR fikret.aydemir@dunya.com

Dünyanın en prestijli ödülünü kazanan tek Türk filmi “Umuda Yolculuk.”

Necmettin Çobanoğlu ve Nur Sürer’in başrollerini paylaştıkları filmde, Kahramanmaraş’tan Avrupa’ya göç eden “umut yolcuları”nın hikayesi anlatılır.

Kurak Anadolu topraklarında yaşayan insanların “atı, ineği satıp,” “keçilerin memelerinden kaymak akan” ve “maya çalsan Maraş dondurmasını aratmayan yoğurdu olan” ülkeye gitmeyi anlatan filmi 1990’da “Yabancı Dilde En İyi Film Oscar Ödülü”nün sahibi oldu.

İsviçre, İngiltere ve Türkiye ortak yapımı olan ve yönetmenliğini Xavier Koller filminin adı “Umuda Yolculuk” aynı zamanda Avrupa ülkelerine iltica eden kişiler içinde de kullanılır oldu son 33 yıldır.

AB Komisyonu, 2022 yılındaki iltica başvurularının 924 bine ulaşarak 2016'dan beri en yüksek seviyeye çıkacağını tahmin ediyor. AB Komisyonu'nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson “Düzensiz gelişlerin üç katı kadar iltica başvurusu alıyoruz ve bu kabul kapasitelerini zorluyor” ifadesini kullandı.

Avrupa Birliği İltica Ajansı (EUAA) verilerine göre, AB ülkeleri ile Norveç ve İsviçre'ye sadece geçtiğimiz Kasım ayında 105 bin 970 iltica başvurusu yapıldı. Bu başvurularda ilk sırayı 17 bin 739 ile Suriyeliler alırken onu 14 bin 877 ile Afganistan vatandaşları ve 8 bin 395 ile Türk vatandaşları yer alıyor. 2022 yılında 330 bin kişinin AB sınırlarından “düzensiz göç” yoluyla girdiği belirtildi. 

Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamında değerlendirilen 4 milyonun üzerindeki Ukrayna'dan gelen göçmenler bu istatistiklerde yer almıyor.

Ajansın kasım ayı raporunda "yeni başvurulardaki olağanüstü artışın ulusal sistemler üzerindeki baskıyı artırdığına” dikkat çekildi.

AB ülkelerine yapılan ilticacı başvurularının yaklaşık yüzde 60’ı olumlu sonuçlanıyor. Ancak, AB ülkelerinde negatif sonuçlanan başvuru sahiplerini kendi ülkelerine veya aktarma yaptıkları ülkelere geri göndermekte zorlanıyor. Kayıtlı düzensiz göçmenler arasında geri dönme oranı yüzde 21'de kaldı.

Türkler’in iltica sayısı

Türkiye’den 2008-2021 yılları arasında toplam 52 bin 715 kişinin, AB ülkelerine yaptıkları iltica başvurusu kabul edildi. 

Türkiye’den giden ilticacıların başvurularına Almanya 25 bin 15, Fransa 8 bin 975, Hollanda 4 bin 630, İtalya 3 bin 965, Belçika 3 bin 330, Avusturya bin 440, Yunanistan bin 325, Polonya 205, Kıbrıs (Rum Yönetimi) 165, İspanya 165, Lüksemburg 100, Romanya 80, Slovenya 65, Litvanya 60, Portekiz 35, Hırvatistan 30, Letonya 25, Estonya 25, Danimarka 20, İrlanda 10, Çekya 10, Macaristan 5, Bulgaristan 5, Slovakya ve Malta 0 kişiye olumlu yanıt verdi.

İsveç 14 sene boyunca Türkiye’den 2 bin 90 kişiye ve Finlandiya ise 880 kişinin başvurusuna “evet” dedi. 

AB’de göçe yeni düzenleme

Avrupa Birliği, üye ülkelere iltica başvurusu yapanların şartlarını iyileştirme konusunda anlaştı. Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Konseyi tarafından kabul edilen “Kabul Koşulları Direktifi”ne göre, sığınma başvurusunda bulunanların maddi koşulları, barınma, sağlık hizmetleri gibi alanlarda AB üye ülkeleri arasında eşdeğer standartları sağlamayı amaçlıyor. 

AB ülkelerine iltica başvurusunda bulunanların yeni sisteme entegre olmasını kolaylaştırmak amacıyla mevcut 9 ay yerine ilk kayıtlarının yapıldığından itibaren en geç 6 ay içinde çalışmalarına izin veriliyor. İlticacıların entegrasyon sürecini hızlandırmak için dil kurslarına, yurttaşlık eğitimi kurslarına veya mesleki eğitim kurslarına erişimleri öngörülüyor. Ve üye devletler, refakatsız her çocuğa, uluslararası koruma başvurusunda bulunduktan sonra en geç 15 gün içinde bir vasi atanmasını sağlamakla yükümlü olacak. Çocuklar ülkeye geldikten en geç 2 ay sonra eğitim hayatına başlayacak. Ayrıca, başvuru sahibinin kaçmasını önlemek için bu kişilerin belirli bir yerde ikamet etmesi isteniyor.

AP’nin Hollandalı “Göç” raportörü Sophie in 't Veld, anlaşma, “AB genelinde sığınma başvurusunda bulunanların yaşamlarında somut iyileşmeler sağlayacak” açıklaması yaptı. Sophie in 't Veld, “AB’nin bazı üye devletlerinde sokaklarda gecelemek zorunda kalan sığınmacıların fotoğraflarını gördüğümüz şu günlerde, Avrupa'nın insani yüzünü göstermesinin, yüksek ve tutarlı kabul standartları sağlamasının zamanı geldi"ğini söyledi. 

AB Liderleri olağanüstü toplanacak

AB devlet ve hükümet başkanları yarın (Perşembe ve Cuma) “göç konusu”nu ele almak üzere Brüksel’de olağanüstü toplantıda ele alacak. Liderlerin önceliği ise Balkanlar’ın güvenliği ve Türkiye ile Bulgaristan sınırı olacak.

AB’nin sınır koruma ajansı Frontex’in 2022 raporuna göre, göçmenler Avrupa’ya, Batı Afrika, Batı Akdeniz, Orta Akdeniz, Ege, Batı Balkanlar ve Doğu sınırı olmak üzere toplam 6 noktadan giriş yapıyor. Avrupa Birliği’nin öncelik verdiği dış sınırların başında Türkiye-Bulgaristan sınırı ve Ege Denizi geliyor.

Her türlü iletişimin “parmaklarımızın ucunda” olduğu günümüzde bile insanlar hala “umuda yolculuk” peşinde…

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar