Asgari ücret zammı enflasyonu artırır mı?

Temmuz ayında asgari ücrete zam olur mu, asgari ücrete yapılacak zam enflasyonu azdı­rır mı? Genel olarak yapılan ça­lışmalara ve Merkez Bankası ra­porlarına göre asgari ücret artı­şının yıllık enflasyona doğrudan etkisi ortalama olarak yüzde 1,5 ile yüzde 3 arasındadır.

Örneğin yüzde 30’luk asgari ücret artışının enflasyona etkisi yüzde 1,5 civarındadır.

Aslında TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) sepetinde doğrudan ücret diye bir kalem yoktur.

Ancak ücret artışları dolay­lı olarak etki etmektedir. Ancak ücretin enflasyona etkisi sınır­lıdır.

Türkiye’de asgari ücretle çalı­şan kişi sayısı resmi olarak açık­lanmamakla birlikte, çeşitli kay­naklara göre bu sayı yaklaşık 7,1 milyon civarındadır. Bu da top­lam ücretli çalışanların yaklaşık yüzde 45’ine denk gelmektedir.

2024 yılı Aralık ayı itibarıyla Türkiye’de toplam ücretli çalı­şan sayısı 15 milyon 582 bin 255 olarak kaydedilmiştir.

Temmuz 2025’te asgari ücrete zam beklentisi

2025 yılı Ocak ayında asga­ri ücrete yüzde30 oranında zam yapılarak net 22 bin 104 TL’ye yükseltilmiştir.

Geçmiş yıllarda, özellikle yük­sek enflasyon dönemlerinde Temmuz aylarında asgari ücrete ara zamlar yapılmış­tır. 2022 ve 2023 yıllarında yıl içinde iki kez zam yapıl­mıştır. 2024 yılında ise yal­nızca Ocak ayında zam ya­pılmıştır. Ancak 2024 yılın­da Temmuz ayında ara zam yapılmamıştır.

2025 yılı için Temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılıp yapılmayacağı ko­nusunda henüz resmi bir açık­lama bulunmamaktadır. Ancak enflasyon oranlarının seyri ve ekonomik göstergeler, bu konu­da belirleyici olacaktır. 2025 yı­lı için hedeflenen yüzde 24-29 arasında bir enflasyondur. Bu durumda geçen sene olduğu gi­bi Temmuz ayında artış yapıl­mayabilir. Yıl başında yüzde 30 olarak belirlenen artışın enflas­yonun üzerinde yapıldığı bu ne­denle artış yapılmadığı yetkili­lerce ifade edilebilir.

Asgari ücret, Türkiye’de mil­yonlarca çalışanı doğrudan etki­leyen önemli bir ekonomik gös­tergedir. Aslında sadece asgari ücretlileri değil diğer ücretlileri de yakından ilgilendirmektedir çünkü asgari ücrete zam yapıl­mayan dönemlerde diğer, asga­ri ücretin üzerinde ücretle çalı­şanlara da zam yapılmamakta­dır. Yapılsa dahi asgari ücretin üzerinde ücret alan az bir kesi­min ücretine zam yapılmaktadır.

Son yıllarda yaşanan yüksek enflasyon ve ekonomik dalga­lanmalar, asgari ücretin alım gü­cünü koruma ihtiyacını artır­mıştır. Bu nedenle asgari ücre­tin belirlenmesinde ekonomik göstergelerin yanı sıra sosyal dengelerin de gözetilmesi bü­yük önem taşımaktadır.

Temmuz 2025’te olası bir ara zam, hem çalışanların yaşam standartlarını korumak hem de ekonomik istikrarı sağlamak açısından kritik bir rol oynaya­bilir. Bu süreçte, hükümetin ve ilgili kurumların alacağı karar­lar yakından takip ediliyor.

Asgari ücrete yapılacak artı­şın enflasyonu artırıp artırma­yacağı konusu, ekonomide çok­ça tartışılan ve birçok faktöre bağlı olan bir durumdur. Ancak genel olarak şunları söyleyebi­liriz:

Asgari ücret artışı enflasyonu artırır mı?

-Maliyet enflasyonu etkisi (Cost-Push Inflation):

Asgari ücret arttığında, işve­renlerin maliyetleri yükselir. Özellikle küçük ve orta ölçek­li işletmeler bu maliyet artışı­nı ürün veya hizmet fiyatlarına yansıtarak telafi etmeye çalışır.

-Bu durum maliyet kaynaklı enflasyona neden olabilir.

2Talep enflasyonu etkisi (De­mand-Pull Inflation):

Asgari ücret arttığında çalı­şanların eline geçen gelir ar­tar. Bu da tüketimi artırarak talep yönlü bir enflasyon ya­ratabilir.

-Ancak bu etki, ücret ar­tışının büyüklüğüne ve eko­nomideki genel talep koşul­larına bağlıdır.

3Psikolojik ve beklenti kaynaklı etki:

Ücret artışları, piyasalar­da fiyat beklentilerini yuka­rı yönlü etkileyebilir. Bu da hem üretici hem de tüketiciler nez­dinde “zam gelmeden zam yap­ma” eğilimi doğurabilir.

-Bu durum enflasyonu ön­den yüklemeli şekilde artırabi­lir.

Enflasyon-ücret arasındaki denge

-Asgari ücret, enflasyona gö­re değil, enflasyonun üzerinde artırılırsa, enflasyonu yukarı çekme potansiyeli artar.

-Enflasyona denk ya da altın­da artışlar, alım gücünü koruya­mayabilir ama fiyatlara etkisi sı­nırlı kalabilir.

Ters etki: Ücret artışı olmazsa ne olur?

Eğer asgari ücrete artış ya­pılmazsa, enflasyon nedeniyle alım gücü düşer, bu da talep da­ralması yaratabilir. Talep daral­ması, bazı sektörlerde durgun­luk riskini artırır.

Evet, asgari ücret artışı enf­lasyonu artırabilir, ancak bu:

-Artışın oranına,

-Zamanlamasına,

-Genel ekonomik koşullara (özellikle üretim kapasitesi ve arz-talep dengesi),

-Ve para politikasına (faiz oranları, kredi genişlemesi vs.) bağlı olarak değişir.

Sadece asgari ücret değil, enf­lasyonla mücadelede;

-Para politikası,

-Bütçe disiplini

-Üretim politikaları birlikte ele alınmalıdır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın geçmiş enflasyon raporlarında yer alan tahminle­re göre yüzde 30’luk asgari ücret artışının yıllık enflasyona katkı­sı yaklaşık 1,5 puan civarında­dır. Görüldüğü gibi asgari ücret artışının aslında yıllık enflas­yona etkisi olsa da bu etki abar­tıldığı kadar çok değildir. Hatta çok küçük bir oranda etkisi var­dır.

Sonuç olarak:

-Bana göre asgari ücretin ar­tırılması ancak maliyet artışının sınırlı tutulması gerekmektedir. Asgari ücretten vergi alınma­maktadır.

-Asgari ücret sigorta primi­ne tabidir.

-Tüm çalışanlar için tem­muzda belirlenecek belirli bir tutarın sigorta primi ve vergiden muaf tutularak ücret artışları gerçekleştirilebilir. Bu durumda sınırlı bir maliyet arışı olur.

-Hükümetin ücretlere yapı­lacak artış ile ayrıca sigorta pri­mi ve vergi beklentisine girme­mesi gerekir.

-İşverenleri çok yormayacak ücret artışı sonrasında sadece çalışanların cebine para girece­ği bir yöntem belirlenebilir.

-Vergi dilimlerinde değişik­lik yapılabilir bu durumda ise asgari ücretin üzerinde ücretle çalışanlarında maaşlarında ver­gi dilimi nedeniyle düşüşlerinin önüne geçilebilir.

Sabit gelirliler açısından Temmuz ayı büyük önem taşı­maktadır. Alım gücü değeri dü­şün sabit gelirliler, büyük bir beklenti içine girmiş durumda­dır.