Bölgenin ve komşularının da refahını artırabilecekken; Seçtiği/seçmediği yollarla “ders veren” ülke: İran… (1)
Üretim ve navlun maliyetleri:
(Petrol, doğalgaz, elektrik, su, teknik eğitim, teknoloji…)
Rekabetçi yapının temeli…
***
Ve son 15 yılda, 4 kez gidip, röportajlar yaptığım İran:
Elindeki petrol, doğalgaz, maden, su, toprak rezervleri ve genç nüfus ile sanayi/tarımsal üretimde ve taşımasında “en rekabetçi” ülke olabilirdi…
***
Ayrıca…
Deniz ve karayolu ticaretinde “merkez” olmayı da seçebilirdi…
***
Bu özellikleri sayesinde:
Bölgesinin, komşularının da refahını/ güvenliğini artırabilirdi…
***
O yolları seçmedi…
Ve/veya seçtirilmedi…
***
Gençlerini “teknik eğitime” yönlendirmedi…
Ve onları, ideolojik zorlamaların/tartışmaların kıskacında eritti…
* * *
Sanayi, tarım, turizm ile öne çıkabilecekken; gençlerini farklı alanlara yönlendirmeyi seçen İran…
* * *
Sonuç:
Kaotik yapı; zayıf ve borçlu ekonomi…
VELHASIL
Oysa…
Dünyanın en büyük petrol rezervleri:
303 milyar varille Venezuela birinci;
267 milyar varille Suudi Arabistan ikinci…
İran’ı üçüncü sıraya taşıyor, 208 milyar varillik rezervi…
***
Doğalgaz rezervlerinde dünya ikincisi…
* * *
Ve İran’ın maden/turizm/su/toprak varlıkları, genç nüfusu ve stratejik önemi…
Tam bir “yatırım ekosistemi”…
***
Ve İran…
“Seçtiği” ve “seçmediği” yollarla tam bir ders verici…