Bu sadece başlangıç
Tüm hafta gündem dünyada GROK oldu. X’in yapay zekâ sistemi GROK’un küfürlü konuşması, enteresan cevapları herkesi şaşırttı. Gülen eğlenen mi istersiniz, dava açan mı, GROKu tehdit eden mi? Neler neler... X idarecileri sistemde yaşanan sorunla ilgileniyoruz açıklamasında bulundu. Kimileri süreci içerdeki bir çalışanın sabotajı, kimileri Musk’ın anlık reaksiyonuna bağladı.
Benim için esas olan işin magazin tarafı değil. Burada büyük bir mesele var. Basit bir örnekle açıklayalım. Sadece X platformunu ele alalım. Trump’ın seçim kampanyası sırasında Musk’ın X platformundan Trump kampanyasına sağladığı destek ortada. Bu mesele seçim sürecinde de çok konuşuldu.
Ardından Musk Beyaz Saray’da önemli bir göreve getirilerek diyet ödendi. Kısa süren bu birliktelik esnasında Musk’ın ekibi ellerinde laptoplar tüm federal dairelerde güvenlik ayrıcalıkları verilerek denetim yaptılar. Bu süreç sistemi çok sarstı. Belli bir noktada Trump’ın Musk’a tavır almasına da sebep oldu. Şimdi buradaki esas mesele şu X bir sosyal medya platformu. Yapay zekasıyla bile tüm dünyada bir haftadır gündem. Kısa zamanda bir kişiyi dünyanın gündemine taşıyıp 5 dakikada linç ettirebiliyor.
Bunu yapan X platformu ama sağladığı eko sistem suistimale ve istismara çok açık. Kimliği belirsiz isimsiz birçok hesabın saldırılarıyla oluşan gündemler, tek kanaldan yönetilen ve yerleştirilmeye çalışan kanaatler. Spordan, sanata, siyasetten, sosyal hayata linçlerle ya da methiyelerle yaratılan algılar. Bunları ne bir devlet ne bir gizli servis yönetiyor. X gibi yüzlerce şirket sermayenin elinde bazen bir kişinin bazen uluslararası fonların kontrolünde.
Devlet üstü şirketler sisteme yön mü verecek?
Her zaman söylerim, üçüncü dünya savaşı alışıldığı gibi ülkelerin bloklaşmasından kaynaklanmayacak. Devletler üstü yapılar, büyük şirketlerin eski düzenle çarpışmasıyla meydana gelecek. Kripto paradan tutun, sosyal medya platformlarına, paralı asker gruplarına, enerji devlerine kadar farklı sektörlerde şimdiden dünyayı ele geçirmiş devletler üstü kuruluşlar var.
Bu yaşanan X örneği sadece bir mevzu. Görünen ya da magazine düşenin ötesinde bir mesele. Artık devlet üstü şirketlerin sisteme yön verme çabalarının oturmuş devlet düzeniyle çatışmasının başladığı günler yaşıyoruz. Çocukluğumuzun 2050’lerde geçen filmlerinde direnişçilerin büyük şirketlerle mücadelesini ele alan bilim kurgu filmleri vardı. Ne uzak gelirdi bu konular. Oysaki bugün bir hareketiyle dünyaya yön verme gücüne sahip yüzlerce şirket. Hem de sadece sosyal medya alanında değil her alanda durum böyle.
Yeni dünya düzeni diye ortaya atılan yaklaşımları, medeniyetler çatışmalarını, tarihin sonunu, büyük satranç tahtasını unutun artık. Düzen farklı seyredecek artık. Alışılmış aktörlerin dışında bir döneme giriyoruz etnik çatışmaların dini sorunların mezhep kavgalarının sebep değil araç olarak kullanılacağı bir devir başlıyor.
Yapay zeka işimizi elimden alır mı sorularından daha farklı kullanılmaya başladığı, iklim ve teknolojinin tekelleşmeye doğru gittiği, paranın altındaki merkez bankalarının imzalarının üstünde kripto paraların oluştuğu ve bu yeni düzende yer etme kavgalarının baş göstereceği bir döneme giriyoruz. Net söylüyorum X olayı GROK işinin ötesinde büyük çatışmanın ve devlet dışı aktörlerin yeni yapılanmasının ilk sinyalleri.
