Dış ticaret açığında son 21 ayın zirvesi
Nisan ayında ihracat yüzde 7,8 artışla 20,8 milyar dolar olurken, yüzde 12,7 artan ithalat 32,9 milyar dolarla son 27 ayın ve aylık dış ticaret açığı 12,1 milyar dolarla son 21 ayın zirvesine yükseldi. İlk dört ayda ihracat yüzde 3,7 artışla 86,1 milyar, ithalat yüzde 6,6 artışla 120,7 milyar, açık yüzde 14,7 büyüyerek 34,7 milyar dolara ulaştı.
İthalatın ara malı dış alımındaki hareketlenmeye bağlı olarak ivme kazandığı, ihracattaki artışın ise daha düşük kaldığı nisan ayında Türkiye’nin dış ticaret dengesinde bozulma arttı; aylık bazda son 21 ayın en yüksek dış ticaret açığı verildi. Kesintisiz artışı beşinci aya ulaşan yıllık bazda açık da 87 milyar dolara yaklaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı dış ticaret verilerine göre nisanda ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,8 artışla 20 milyar 800,6 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 12,7 artarak 32 milyar 893,1 milyon dolarla son 27 ayın en yüksek düzeyini gördü. Böylece geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,3 artışla 12,1 milyar dolar olan dış ticaret açığında Temmuz 2023’ten bu yana olan dönemin en yüksek aylık düzeyi görüldü.
Dört aylık açık 34,6 milyar dolar
Geçen yıl nisanda yüzde 66,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı da bu yıl aynı ayda yüzde 63,2’e kadar düştü.
İlk dört ay itibarıyla da ithalat ihracata göre daha hızlı arttı. Ocak-nisan döneminde ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 artışla 86 milyar 113,1 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 6,6 daha fazla artarak 120 milyar 698,6 milyon dolara ulaştı. Böylece ilk dört ayda verilen dış ticaret açığı 34 milyar 585,6 milyon dolarla geçen yılın eş dönemindekinin yüzde 14,7 üzerinde oluştu. İlk dört aylık dönemlere göre ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 2,1 puan düşerek yüzde 71,3’e geriledi.
Nisan sonu itibarıyla son bir yılda ihracat, önceki bir yıllık, döneme göre yüzde 2,7 artışla 264 milyar 866,6 milyon dolara ulaşırken, ithalat yüzde 0,2 artışla 351 milyar 529,9 milyon dolar oldu. Son beş aydır kesintisiz büyümeye rağmen nisan sonu itibarıyla yıllık dış ticaret açığı 86 milyar 663,3 milyar dolarla, önceki bir yıllık dönemde verilen açığı yüzde 6,8 altında gerçekleşti. Önceki bir yıllık dönemde yüzde 73,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı son bir yıllık dönem toplamında yüzde 75,3 oldu.
Nisanda en hızlı ithalat artışı ara mallarında
İthalatta nisan ayındaki hızlanmada, pastada en büyük bölümü oluşturan hammadde/ara mallarının dış alımındaki artış etkili oldu. Söz konusu ithalat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,5 artışla 22 milyar 831 milyon dolar olurken, tüketim malı ithalatı da yüzde 10,3 artışla 5 milyar 357,7 milyon dolara yükseldi. Aylık bazda en hızlı artış ise yüzde 14,7 artarak 4 milyar 596,7 milyon dolar olan yatırım mallarında gerçekleşti.
Ocak-nisan itibarıyla en hızlı artış ise yüzde 10,1’le tüketim mallarında. Dört ayda 17 milyar 84 milyon dolarlık tüketim malı ithal edildi. Nisandaki hızla artışa rağmen ilk dört ay itibarıyla hammadde/ara malı ithalatı geçen yılın eş dönemine göre yüzde 7,2’lik bir artışla 79 milyar 575,5 milyon dolar oldu. Nisanda en hızlı artışı kaydeden yatırım malı ithalatının dört aylık tutarı ise 16 milyar 406 milyon dolarla geçen yılın eş dönemindekinin yüzde 0,6 altında kaldı.
Dış ticarette öne çıkanlar
-Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; Nisan ayında önceki aya göre ihracat yüzde 7,8 azalırken, ithalat yüzde 4,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise nisan ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,7 azalırken, ithalat yüzde 3,4 arttı.
-Enerji ürünleri ve altın hariç ihracat, yüzde 11,1 artarak 19 milyar 253 milyon dolara, ithalat yüzde 13,5 artarak 25 milyar 420 milyon dolara yükseldi. Bu bazda dış ticaret açığı 6 milyar 166 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 75,7 oldu.
-Aylık ihracatta, imalat sanayinin payı yüzde 94,4, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 oldu.
-Ocak-Nisan döneminde ihracatta imalat sanayi yüzde 93,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü yüzde 4, madencilik ve taş ocakçılığı yüzde 1,6 pay aldı.
-Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre nisanda ithalatta ara mallarının payı yüzde 69,4, sermaye mallarının payı yüzde 14, tüketim mallarının payı yüzde 16,3; ocak-nisan döneminde ara mallarının payı yüzde 70,7, sermaye mallarının payı yüzde 13,5 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,6 oldu.
-Nisan ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,4, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,5 oldu.
-Ocak-nisan döneminde imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,8, bunun içinde yüksek teknoloji ürünlerinin payı yüzde 3,5 düzeyinde gerçekleşti.
-Nisanda imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,8, bunun içinde yüksek teknoloji ürünlerinin payı yüzde 10,2; ocak-nisan döneminde imalat sanayinin ithalattaki payı yüzde 78,7, bunda yüksek teknoloji ürünlerinin payı yüzde 11,3 oldu.
-Nisan ayında ihracatta ilk sırayı 1 milyar 769 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 350 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 150 milyon dolarla ABD izledi.
-Ocak-Nisan dönemi itibarıyla da en çok ihracat yapılan ülke 7 milyar 95 milyon dolar Almanya oldu, onu 5 milyar 377 milyon dolarla Birleşik Krallık, 5 milyar 130 milyon dolarla ABD takip etti
-Nisan ayında en çok ithalat 4 milyar 177 milyon dolarla Çin’den yapıldı. Bu ülkeyi 3 milyar 582 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 773 milyon dolarla Almanya izledi.
-Ocak-nisan döneminde ithalatta 15 milyar 811 milyon dolarla Çin ilk sırada yer aldı. Rusya 15 milyar 123 milyon dolarla ikinci, Almanya 9 milyar 257 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı.
