Düşük değerli banknotların avantajı: Kredi kartı kullanımına (kayıtlı alışverişe) zorlaması…
Giyimden ev eşyasına, yemek ödemesinden pazar alışverişine…
Yapılan alışverişler, uzunca bir dönemdir, “cüzdanda/cepte taşınması zor olan miktarda bir nakit para” gerektiriyor…
***
Bu sonuç:
Mal veya hizmet satanı da alanı da “kredi kartı” kullanımına zorluyor…
Bu sonuç ise:
Yüksek seviyelere ulaşan “kayıtdışı harcamanın/kazancın” bir kısmını törpülüyor…
***
Yani…
Nakitten karta dönmek:
Bilimsel olarak, kayıt altına almanın “bir aracı” olarak öne çıkıyor…
***
Bizde mi?
Bu yolun “kayıtlı alışverişi” artırması arzu ediliyor(!)
***
Bireysel kredi kartı kullanımındaki artış, ilk bakışta, bu arzunun gerçekleştiğini anlatıyor:
2022 yılında 452 milyar liraymış…
2023 yılında 1.2 trilyon liraya çıkmış…
2024 yılında 1.8 trilyon lirayı aşmış…
Bu yılın nisan ayı sonu itibarıyla:
2 trilyon liraya yaklaşmış…
VELHASIL
Ama...
Bireysel kredi kartı kullanımındaki artış ve enflasyon oranı karşılaştırıldığında:
Alışverişlerde kredi kartı kullanımına zorlamanın da, “kayıtlı alışverişi artıracağı” yönündeki “bilimsel beklentiyi” ve “arzuyu” gerçekleştiremediği anlaşılıyor…
***
Tüketici:
Edindirilen kültür gereği, kredi kartını, “alternatif finansman aracı” olarak görüyor ve yükleniyor…
Ve, takipteki kredi kartı oranının da yüzde 4’e çıkmasını sağlıyor…
***
Üretmeden tüketmenin veya “kazançta illegal yolları seçmenin” sonucu mu?
Bireysel kart borç bakiyesi 2025’in ilk 4 ayında yaklaşık yüzde 9.5 artarak 2 trilyon liraya yaklaşmış…
“Resmi enflasyon” baz alınarak yapılan hesaplama, borç bakiyesinin, ilk 4 ayda, reel bazda yüzde 2’ye yakın küçüldüğünü, kayıtdışını daha da arttığını gösteriyor…