Fiyat artış hızında yavaşlama var mı?

Öncelikle şunu belirteyim, ge­lir dağılımının bozuk oldu­ğu ve menkul kıymetler borsasın­da işlem gören şirketlerin toplam piyasa değerinin ülke ekonomisi­nin küçük bir kısmını oluşturdu­ğu ülkelerde hanehalkı refahı ile endeks performansı birebir örtüş­meyebilir.

Dünyada gelir dağılımı­nın en bozuk olduğu 10 ülkeden biriyiz ve piyasada işlem gören şirketlerin toplam değeri yurt içi gayrı safi hasılanın üçte birinden az. Ek olarak düşüyor diye sevin­diğimiz enflasyon yine dünyada­ki en yükseklerden bir tanesi, yani gelir dağılımını en çok bozan sü­reç devam ediyor. Yani sözün özü piyasanın fiyatladığı şey herkese yaramayabilir.

İster istemez ölçüm­leme ile devam edece­ğiz, haziran ayında tü­ketici enflasyonuna dair çeşitli tahminler var, bağımsız bir kuru­luş olan ENAG %3 der­ken, sadece Ankara’da­ki gıda fiyatlarını öl­çen Türk-İş %4 diyor. Dün gelen TÜİK man­şet enflasyonda %1.37 ve alt kalemde gıda eksi, yani orta­lamada fiyatlar düştü diyor TÜİK hem gıda hem de giyim için. Bu ka­dar farklı şeylerin ölçüldüğü yer­de herkes haklı olabilir ve aslında kimse de haklı olmaz. Referanslar farklı olunca böyle absürt durum­lar ortaya çıkabiliyor.

Gıda fiyatla­rı düşüyor, demek ki dezenflasyon süreci çalışıyor da diyebilirsiniz, mevsiminde olsa bile meyve fiyat­ları el yakıyor, kiraz artık taney­le satılıyor da. Gelelim piyasa ne­yi fiyatlıyor kısmına, temmuz top­lantısında faiz indirimleri başlar ve yıl sonuna kadar sürer öngörü­sü hakim, enflasyon %35 derseniz ve politika faizi de %49 ise belirgin reel faiz var. Tahvil getiri eğrisin­de yaşanan geri çekilme de şirket­lerin gelecekteki gelirlerini iskon­to ederken daha düşük faizin kul­lanılması, dolayısıyla daha yüksek hedef piyasa değerlerine ulaşılma­sı anlamına geliyor.

Dünya gene­linde dolar endeksinin düşmeye devam etmesi içerde dolar kurunu kontrol etmeyi daha kolay hale ge­tiriyor, ancak euro kurunun artı­şının ithalat üzerinden getireceği enflasyon şimdilik göz ardı edili­yor. Tıpkı bu aybaşından itibaren geçerli olacak doğal gaz zamları­nın yaratacağı etkide olduğu gibi. Zaten genelde piyasalar böyledir, o an işine geldiği gibi bazen yakını bazen uzağı görür ve fiyatlar.