İstanbul’un eski yeraltı dünyasını keşfe çıkın

VakıfBank Kültür Yayınları, Süleyman Çapanoğlu’nun (1894- 1973) sağlığında kitap olarak yayımlanma şansı bulamadığı çalışması “Esrarengiz İstanbul” adlı eserini okurlara sundu. Şaban Bıyıklı ve Mehmet Berk Yaltırık’ın yayına hazırladığı kitap, eski İstanbul’un yeraltı dünyasını, kabadayıları, külhanbeylerini ve şehrin karanlık sokaklarını anlatıyor.

Eski İstanbul deyince aklınıza sadece Mimar Sinan’ın eser­leri olan camiler, cumbalı ahşap evler ve Arnavut kaldırımlı so­kaklar geliyorsa çok yanılıyorsu­nuz demektir. Bambaşka bir İs­tanbul’a ve onun bilinmeyen tara­fına dair pek çok şeyle tanışmaya hazır mısınız? 20'nci yüzyıl Türk basınının önde gelen isimlerin­den Münir Süleyman Çapanoğ­lu’nun (1894-1973) İstanbul’un yeraltı dünyasını, kabadayıları, külhanbeylerini ve şehrin karan­lık sokaklarını anlattığı eseri, ilk kez okurla buluşuyor.

Vakıfbank Kültür Yayınları ta­rafından yayınlanan, Şaban Bı­yıklı ve Mehmet Berk Yaltırık’ın yayına hazırladığı kitap, Sultan II. Abdülhamid döneminden (1876-1909) başlayarak Meşru­tiyet’e ve 1920’lere uzanan İstan­bul’un binbir âlemini okuyucuya sunuyor.

İstanbul’un gizli kalmış tara­fını ayrıntılı bir şekilde ele alan “Esrarengiz İstanbul” kitabı, şu soruların yanıtlarını meraklısı­na sunuyor:

● İsim isim, semt semt kabada­yılar neredeydi?

● İstanbul’un eski yeraltı dün­yasındaki kabadayıların argoları, jargonları, raconları neydi?

● Hayatlarında eğlencenin mühim bir yer tuttuğu külhan­beyleri nerelerde eğlenirlerdi?

Kısacası bu kitapta sizleri, 100- 120 yıl evvelki İstanbul’un esra­rengiz binbir âlemine ve çehresi­ne götürüyor…

Söz dinlemeyenlerin ağzına birer tokat atarlardı

Kitaptan: “İcabında kavgacıla­rı ayırırlar, kanlı bıçaklı düşman­ları barıştırırlar, racon keserler, söz dinlemeyenlerin ağızlarına birer tokat atıverirlerdi. Esnaf arasında sözleri çok geçerdi. Dik ve çevik adamlardı. Eskiden kal­ma bir itiyatla [alışkanlıkla], hâlâ sol omuz inik, sağ omuz kalkık yürürler, afili afili konuşurlar­dı. Feslerini, yine eski tertip eğri, kaş üstüne kadar eğik giyerlerdi. Bu külhanbeylere, kabadayılara mahsus giyiş tavrı idi.”

Çapanoğlu kimdir

Münir Süleyman Çapanoğlu, 1894 yılında İstanbul’da bir konakta dünyaya geldi. Çapanoğlu, eğitim hayatına gayrıresmi olarak Beyazıt Camii’nde başladı. Lise eğitimini, bir süre Üsküdar İdadisi’ne devam ettikten sonra, Hadîka-i Meşveret İdadisi’nden mezun olarak tamamladı.

Daha sonra Şâir Mehmed Celâl’den edebiyat, Şehbenderzâde Ahmed Hilmi’den felsefe ve İslâm tarihi hakkında özel dersler aldı. Liseden sonra İstanbul Dârülfünûnu Edebiyat Fakültesi’ne girdi. İkinci sınıftayken I. Dünya Savaşı’nın patlak vermesiyle askere alındığından eğitimine ara vermek zorunda kaldı. Askerlik görevini Trabzon’da yapıp döndükten sonra eğitimine devam etmedi.

Çapanoğlu, babasının yakın dostu ve evlerinin daimi misafiri olan Ahmet Rasim’in etkisiyle çocuk yaşta gazeteciliğe merak sardı. Gazeteciliğe adım atınca da meslekteki üstadı ve piri olarak kabul ettiği Ahmet Rasim’in izinden gitti. Onun gibi çok yazan ve birçok sahada kalem oynatabilen bir gazeteci oldu. Çapanoğlu, eskilerin “velut” kelimesiyle nitelendirdikleri türden üretken, aynı zamanda hikâye ve romandan tarihe, mizahtan ilmî konulara dek birçok alanda yazabilen çok yönlü bir kalemdi. 60 yıla yakın meslek hayatında 50’den fazla müstear ad kullandı, 100’den fazla gazete ve dergide binlerce yazısı yayımlandı. 20. yüzyıl Türk basın tarihinin önde gelen isimlerinden olan Çapanoğlu, 1 Temmuz 1973 Pazar günü İstanbul’da vefat etti.

Yayınevi:

VakıfBank Kültür Yayınları

Kitabın adı:

Esrarengiz İstanbul

Yazar:

Münir Süleyman Çapanoğlu

Yayına Hazırlayan:

Şaban Bıyıklı & Mehmet Berk Yaltırık

Sayfa sayısı:

400