Nüfus yaşlanıyor, yatırım yapma yaşı gençleşiyor

Küresel veriler Dünya nüfusunun hızla yaşlandığına vurgu yapıyor. Birleşmiş Milletler’in bu alanda en son yayınladığı World Population Ageing raporuna göre, 65 yaş üzerindeki bireylerin küresel nüfus içindeki payı yüzde 10’u aşarken, 2050 yı­lına kadar ise her altı kişiden birinin 65 ya­şın üzerinde olacağı öngörülüyor.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, 2020 yılında 60 yaş ve üzeri nüfus, 5 yaş altı ço­cuk nüfusunu geride bırakmış. 2050 yılına gelindiğinde ise, dünya genelindeki 60 yaş ve üzeri nüfus iki katına, 80 yaş ve üzeri nüfusun ise 2020 ile 2050 yılları arasında üç katına çıkacağı tahmin ediliyor.

Z jenerasyonunun yatırım yapmaya eğilimi 21’li yaşlardan başlıyor

Neredeyse tüm küresel raporlar Dünya nüfusunun yaşlandığına işaret ediyor. Fa­kat konu finansal piyasalarda yatırım yap­ma eğiliminde yaş aralıklarına geldiğinde farklı profiller göze çarpıyor. Dünya Eko­nomik Forumu’nun 2025 yılında yayınla­dığı bir araştırmaya göre bireysel yatırım­cıların yüzde 70’nin 45 yaşın altında oldu­ğu vurgulanıyor.

Z jenerasyonunda ise bir portföye yatırım yapma yaşı her üç kişiden birinde 21 yaşa kadar gerilemiş. Yani nü­fus yaşlanırken yatırım sahnesi belirgin bi­çimde gençleşiyor. Aynı rapor, genç kuşak yatırımcıların daha yüksek riskli ve dijital dönüşümü yüksek piyasalara sıcak baktığı­nın altını çiziyor. Bu kesim, örneğin fonla­rını yönetmesi için bir robo danışmandan yardım almaya eğilimi olacağını belirtiyor. Küresel tarafta nüfus yaşlanıyor ama yatı­rım dünyasına girme yaşı gençleşiyor.

Servet transferi ile yeni nesil yatırımcılar

Morgan Stanley’nin bir raporunda ABD piyasalarına yönelik yaptığı analiz, önü­müzdeki 15 yılda 100 trilyon dolarlık ser­vetin yaşlı kuşaklardan genç kuşaklara ge­çeceğine yönelik tahminleri ortaya koyu­yor. Bu dev servet transferi, nesiller arası farklı yatırım tercihlerini ve bu nedenle pi­yasaların da yönünü değiştirecek gibi. Me­sela Nasdaq’ın son yayınlanan bir rapo­runda (Nasdaq’s 2025 ETF Retail Investor Survey) kripto, fintech ve yapay zekâ (AI) gibi alanlar özellikle genç nesil yatırımcı­lar arasında popüler temalar olarak öne çı­kıyor. Rapor, Y kuşağının yüzde 50’sinin ve Z kuşağının yaklaşık yüzde 46’sının kripto ETF’lere yatırım eğilimini ortaya koyuyor. X ve Babyboomer kuşağı daha temkinli.

Genç nesil sadece teknolojiye değil, sosyal etkiye de yatırım yapıyor

Küresel raporlar, genç nesil yatırımcıla­rın yalnızca yeni teknolojilere değil, farklı değerlere de yatırım yaptığını ortaya koyu­yor. Mesela, Morgan Stanley’nin Sustainab­le Signals 2025 raporuna göre, küresel yatı­rımcıların %88’i artık yatırımlarında çev­resel ve sosyal etkiyi dikkate alıyor; bu oran Gen Z’de %99’a ulaşıyor. Görünen o ki şirket değer maksimizasyonu stratejilerinde olay bilanço yönetimin dışına çoktan çıkmış. Bu kapsamda çevresel, sosyal ve yönetişimsel etki yaratmayı başarabilen şirketler portföy­lerde yerini artırarak almaya devam edecek.

Dijitalleşen finansal piyasalar yeni nesil yatırımcılar için kendini hazırlarken ...

Sonuç olarak, küresel ekonomide yaşlanan nüfus ile gençleşen yatırımcı profili aynı pi­yasalarda fırsat arıyor. Bunlardan birisinin portföy davranışı daha temkinli ilerlerken, diğeri kendini daha agresif yatırımlarda ko­numlandırıyor. İşte finansal hizmetlerin ge­leceği de, bu iki uç arasında kurulacak den­geye bağlı. Geleneksel finans teorileri yatı­rımcıların rasyonel kararlar aldığına işaret ederken, davranışsal finans yatırımcının duyguları ile hareket eden irrasyonel bir varlık olduğunu ortaya koyuyor.

Panik sa­tış, sürü psikolojisi, aşırı özgüven ya da çer­çeveleme etkisi gibi koşullar da kayıp ile ka­zanç arasında ki makası açıyor. İşte bu nok­tada, yaşlanan nüfusun temkinli sermaye yapısı ile genç kuşakların hızlı ve duygusal yatırım refleksleri aynı piyasada buluşuyor. Görünen o ki finansal piyasaları yukarı ta­şıyan teknoloji yatırımları artarak devam ederken, geleneksel yatırım araçları da aynı sahneyi paylaşmaya devam edecek.