Petrol piyasası kızışıyor

Özgür HATİPOĞLU
Özgür HATİPOĞLU DERİN BAKIŞ ozgur.hatipoglu@dunya.com

Bir yanda petrol fiyatını yükseltmek için sürekli sözlü müdahale anlamında açıklama yapan Suudi’ler, diğer yanda rekor ihracat yapan ABD derken şimdi işin içine stoklar ve Asya’daki alıcılar girdi. Öncelikle şu, rekor ihracat konusuna iki laf edeyim; özellikle petrol endüstrisinde kargo takibinde kayıtlarına en çok bakılan şirket Vortexa’dır.

Bu şirketin kayıtlarına göre ABD’nin petrol arzı Aralık 2023 başı itibarı ile günde 5,7 milyon varile gelmiş. Bu büyüklük Avrupa’da âtıl petrole neden olma ihtimali taşıyor – özellikle ilerleyen zamanlarda küresel büyümenin yavaşlayabileceğini düşünürsek. Bu, bir numara olarak kenarda dursun. Buna ek olarak bir süredir düşük seviyelerde bulunan petrol stokları yeniden yükselmeye başladı.

Stoklar ile petrol fiyatı arasındaki tarihsel ilişki son derece net: stoklar yükselmeye başlayınca petrol fiyatı kafayı aşağı döndürür, stoklar düşmeye başlayınca da yukarı bakar. Şu anda ilk senaryonun baskın hale geçmeye başladığı dönemdeyiz. Bu da ikinci alt başlık olarak yerini alsın. Üçüncü husus ise Suudi Arabistan’ın Asya’da petrol satışlarında beklenenin yarısı kadar fiyat kırması nedeniyle alıcıların vadeli alışlarında kontratları azaltabileceklerini açıklamış olmaları. Şu anlama geliyor; ilerleyen zamanlar için bir talep daralması söz konusu olabilir.

Yani diğer faktörler gibi bu da petrol fiyatı üzerinde baskı yapabilecek bir gelişme. Bu koşullarda kağıt piyasasında foncuların ve spekülatörlerin durumu istismar etmek için büyük miktarlarda satış pozisyonları açabileceklerini unutmamak lazım.

Yine yeniden merkez bankaları

 İçinde bulunduğumuz hafta ise merkez bankası toplantıları nedeniyle oldukça önemli olacak. Çarşamba günü Fed, Perşembe günü İngiltere Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankası toplantıları var. Doğrusu hiçbir merkez bankasının bir değişiklik yapacak durumu yok, hepsi “izle ve gör”e devam edecektir. Ancak gözler Fed’de olacak; acaba Powell tahvil faizindeki hareketi kontrol altına almak için ne kadar şahinleşebilir?

En büyük soru bu. Aslında tam da bu noktada bir Fed çalışmasına bakmak gerekir. Çalışmaya göre faizdeki düşüş döngülerinde Fed komitesinin kendi aralarındaki konuşmaları kamuoyuna yapılan açıklamalara göre oldukça daha güvercin oluyor. Henüz düşüş döngüsü gerçekte başlamadı ama piyasaya ve bana göre Fed’in bundan sonraki ilk faiz kararı indirim yönünde olacak.

Bu nedenle döngünün içten içe başladığını düşünürsek, yarınki sunumda Powell faizin hızlı düşüşünün önünü almak niyetiyle biraz daha şahin tondan konuşabilir. Ama Powell ne zaman gerçekten şahin oldu ki… Bu nedenle yarınki basın toplantısından faizi gerçekten yukarı atacak bir açıklama gelme ihtimali çok düşük. Ama bugün açıklanacak enflasyon verisi ilgi çekici olacak.

Eğer Kasım ayı için enflasyon yüksek gelirse zaten yarın Powell’ın pek bir şey yapmasına gerek kalmayacak çünkü Cuma günü de yüksek gelen istihdam verisinin ardından güçlü enflasyon gösterge niteliğinden 10Y tahvil faizini hızlıca %4,40’ın üzerine atacaktır ki bu da şimdilik tahvil rallisini dizginlemeye yeterli olacaktır.

Diğer yandan, Aralık toplantısının tutanakları geldiğinde bu hafta çekilen fotoğrafın negatifini görebiliriz. Yukarıda bahsettiğim Fed çalışması eğer bu sefer de doğru çıkarsa tutanaklar biraz daha gerçekçi bir durumu gözler önüne serecektir.

Bu gerçekçi durum nedir derseniz geçen hafta açıklanan Bej Kitap’a bakmak yeteri olacaktır. 2020’den bu yana Amerikan ekonomisi için en zayıf ifadeleri barındıran bu notta ekonominin birçok kanaldan yavaşlamaya başladığını okuyoruz. Bu durumu tabi ki Fed başkanları da görüyor ve artık yavaş yavaş faiz indirimine doğru meyletmiş olmaları gerekir. Muhtemelen tutanaklar yarınki basın toplantısından sonra aynı konuyu işleyen veri seti olmalarına rağmen yine volatiliteye neden olacak.

Aslında merkez bankaları arasında piyasayı sallayacak olan bence BoJ olacak. Çünkü diğerlerinin bir adım atacak mecali yokken BoJ’dan faizi yukarı ittirecek açıklamalar gelecek gibi görünüyor. Japon Yeni’ndeki hareketlere bakarsanız, son birkaç gündür USD’ye karşı değer kaybediyor olması işlemciler için bir tur daha Yen alma fırsatı gibi gözüküyor. Ama ufak bir hatırlatma yapayım, 25 yıllık sermaye piyasaları ve bankacılık tecrübemle şunu söyleyebilirim; genellikle piyasada çoğunluğun gördüğü ve olmasını beklediği şeyler o veya bu nedenle olmayıverir, hatta tersi olabilir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Haftanın heyecanları 09 Nisan 2024
Kafalar hala karışık 27 Şubat 2024
Balinaların hisseleri 20 Şubat 2024