Süt arzı artarken; Yoğurt/peynir tüketemeyen işgücü…
2020 yılı öncesi, 23.5 milyon tona çıkan “kayıtlı süt üretimi”:
2022 ve 2023 yılında 21 milyon tona kadar geriledi…
2024 yılında tekrar artışa geçti…
***
Ve bu yıl:
Kayıtlı süt üretiminin, 22.5 milyon tonu aşması, genel beklenti…
***
Yani…
İç tüketimin üzerine çıktı/çıkacak, süt ve süt ürünleri üretimi…
***
İktisadi teorilere göre:
Arz fazlalığı, fiyatları gerileten nedenler arasında…
***
Ama…
Şubat ayında:
Tereyağı fiyatlarındaki aylık artış yüzde 13, yoğurtta yüzde 10’a yakın, peynirde yüzde 7’yi aştı…
***
Bu nedenle…
Örneğin peynirde…
Tasta Araştırması’na göre:
10 AB üyesi ülkenin (Yunanistan da dahil) kişi başı tüketimi 24 kilonun üzerinde…
Aynı araştırmada Türkiye 2.1 kilo ile gerilerde…
VELHASIL
Fiyatlar, serbest piyasa koşullarında belirleniyor…
Ama…
Aşırı serbest piyasa “haksız rekabeti”, “maliyetleri” ve dolayısıyla “israfı”, “verimsizliği” artırıyor…
Ve üreteni de, geliştirip/işleyeni de, ihraç edeni de, tüketeni de mutsuz ediyor…
***
Proteine ihtiyaç duyan gençlerden/çalışanlardan, ürettiğinden para kazanması gereken çiftçiye kadar “ekonomiyi güçlendiren/güçlendirecek” aktörlerin mutsuzluğu:
“Üretimsizlik”, “üretimde verimsizlik” gibi “ekonomideki sorunların temelinde yer alan uyumsuzlukları” artırıp/ güçlendiriyor…