Tarımsal örgütler artık daha etkili

Son asırda dünya üzerinde kurulan ve giderek acımasızlaşan vahşi kapitalist sistemde, kırsalda yaşayan ve tarımsal üretim yaparak ayakta kalmaya çalışan insanlar için hayat her geçen gün daha da zorlaşıyor.

Özellikle de tarım sektöründe tek başına mücadelenin neredeyse imkânsız olduğuna, örgütsüz insanların çaresizlik girdabında boğulduğuna şahit oluyoruz. Tarımın gelişmişliği ile üreticilerin örgütlenmesi arasında güçlü bir ilişki söz konusu. Özellikle de ülkemizde sık sık gündeme gelen gıda enflasyonu, fiyat dalgalanmaları, pazarlama marjları ve yeterlilikler konusu doğrudan üreticilerin etkili örgütlenebilme becerileri ile bağlantılı.

Tarımda örgütlenmenin kamu boyutu da olmakla birlikte genellikle üretici örgütlenmesi ilk akla gelir. Tarladan çatala, meralardan dikey tarıma, bilişim teknolojileri ve yapay zekâya kadar çok geniş bir yelpazede sorunların birleştiği tek bir kaynak var: Başarısız tarımsal örgütler. Devletin her an tarım sektörüne, tarımsal ürün ve girdi piyasalarına müdahale etmesi hem imkânsız hem de sorunları kangren haline getirmesi ve piyasa yapılarını bozması bakımından sakıncalıdır.

Devlet, örgütlenme için gereken alt yapıyı hazırlar, yönlendirir ve teşvik eder. Güçlü üretici örgüt yapıları da devletin gözetiminde ve denetiminde, belirli düzeyde rekabet ortamını da sağlayarak sorunların çözümünde daha etkin rol oynarlar.

Önemli bir yönetmelik daha yürürlükte

Tarım politikalarının oluşumunda ve tarımsal desteklemelerde güçlü lobi faaliyetleri yapabilecek, gençleri tarımda tutabilecek, ortak makine kullanımı sağlayabilecek örgüt yapılarının oluşturulabilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı, yeni bir girişim başlattı.

Bakanlığın hazırladığı “Tarımsal Amaçlı Örgütlerin Derecelendirilmesine İlişkin Yönetmelik” geçen hafta yayımlandı ve yürürlüğe girdi. Esas amaç, bu örgütlerin faaliyetlerinin daha etkin hale gelmesi… Yönetmelik kapsamındaki tarımsal örgütlerin neler olduğu ise ilgili kanunlara yapılan atıflarla belirlendi.

Bakanlığın belirlediği ölçütlere göre, tarımsal amaçlı örgütlerin derecelendirmesiyle ilgili esaslar Yönetmelikte tespit edilmiş ve 10. maddede, “Onaylanan puanlama sonuç raporuna göre tarımsal amaçlı örgütlerden; a) 60 puan ve üzeri alanlar birinci derece tarımsal amaçlı örgüt, b) 40-59 (dahil) arası puan alanlar ikinci derece tarımsal amaçlı örgüt, c) 39 ve altı puan alanlar üçüncü derece tarımsal amaçlı örgüt olarak derecelendirilir” denilerek derecelendirmenin nasıl yapılacağı açıklanmıştır. Derecelemede kullanılacak olan ölçütler de oldukça iyi tespit edilmiş. Girdi temini, sözleşmeli üretim, ortak makine kullanımı, pazarlama faaliyetleri, nakliye-depolama imkanlarına kadar birçok isabetli göstergenin belirli puanları var.

Başarılı örgütlerin ayrıcalıkları olacak

 Birinci derece tarımsal örgüt belgesine sahip olan tarımsal amaçlı örgütlere sağlanacak avantajlar ise 12. maddede yer alıyor. Buna göre, örgütün ilgili mevzuatında hüküm bulunması kaydıyla; tarımsal desteklemelerde ayrıcalık, düşük faizli tarımsal kredilerde özel kredi ve/ veya faiz indirimi, Bakanlık organizasyonlarında temsil edilmesi ve Bakanlık karar alma süreçlerine aktif katılım sağlanması konularında avantajlar verilebileceği hükmü yer alıyor. Ezcümle; bir araya gelerek, güçleri birleştirip uyum içinde hareket edilebildiğinde, çarpan etkisi kendini gösteriyor. Daha çok toprakla bağdaştırarak ve kadim kültürümü esas alarak ifade ettiğimizde, bereket ve bolluğa kavuşabileceğiz.